1

Önsöz
1 İsa Mesih'le ilgili vahiydir. Tanrı kısa zamanda olması gereken olayları kullarına göstersin diye bu açıklamayı Mesih'e verdi, O da gönderdiği meleği aracılığıyla bunu kulu Yuhanna'ya bildirdi.
1,1 “Apokalipsis”, yani “vahiy”, bknz. 1Ko 1,7+, İsa Mesih tarafından yapılan vahiyin konusu da kendisidir.
1,1 “Kullar” ilkel kilisenin peygamberleridir, bknz. Va 10,7; Va 11,18; Va 22,6;Haİş 11,27+ ve Amo 3,7. Hristiyanlar da Tanrı’nın kulları diye adlandırılırlar, Va 2,20; Va 7,3; Va 19,2.5; Va 22,3.6.
1,1 O da: Tanrı. Melek ya da duyurucu ise, Va 22,16; bknz. Yar 16,7+;Hez 40,3+, belki Mesih’in kendisidir, Va 14,14.15 ve Va 1,13.
Dan 2,28 Va 22,6d.16
2 Yuhanna gördüklerinin tümüne, Tanrı'nın sözüne ve İsa Mesih'in tanıklığına tanıklık etti.
1,2 Tanrı’nın sözüne ve İsa Mesih’in tanıklığına: Mesih İsa tarafından tanıklık edilen Tanrı sözü.
3 Bu peygamberlik sözlerini yüksek sesle okuyanlara, dinleyenlere ve onda yazılı olanları tutanlara ne mutlu! Çünkü bu olayların gerçekleşeceği zaman yakındır.
1,3 ne mutlu: Vahiy’in yedi “ne mutlu”sunun ilki, bknz. Va 14,13; Va 16,15; Va 19,9; Va 20,6; Va 22,7.14.
1,3 zaman: Mesih’in gelişi, bknz. Va 3,11; Va 22,10.12.20, ayrıca Va 1,7, ve “kısa zamanda” gerçekleşecek olan her şey, a. 1, bknz. Va 22,6.
Va 19,10+ Va 22,7 2Ko 6,2+
1. Asya (Anadolu) Cemaatlerine Mektuplar
Selamlama
4 Yuhanna'dan Asya eyaletindeki yedi kiliseye: Var Olan, Var Olmuş ve Gelecek Olan'dan sizlere kayra ve esenlik olsun. Ayrıca, O'nun tahtı önündeki yedi Ruh'tan
1,4-8 Bu sunuş Kutsal Kitap’ın değişik yerlerine atıflarda bulunmaktadır: Davut’a yapılan peygamberlik sözüne göre Tanrı’nın halkıyla birlikte hükümdarlık sürecek olan Mesihsel kralın şanlı gelişini ve taht alınışını hatırlatırlar: Va’nın önemli konularından birisi.
1,4 var olan, var olmuş ve gelecek olan: Kalıplaşmış bu ifade, Va 1,8; Va 4,8; Va 11,17; Va 16,5, Yahudi kitaplarında da Musa’ya açıklanan Tanrı isminin açılışı olarak geçerdi, Çık 3,14+.
Çık 3,14+
5 ve İsa Mesih'ten size kayra ve esenlik olsun. Güvenilir tanık, ölülerin ilk doğanı, yeryüzü hükümranlarının başı O'dur. Bizleri sevene, kanıyla günahlarımızdan özgür kılarak
1,5 Mesih hem kişiliğinde hem de eylemlerinde Davut’a verilmiş olan vaatlerin “güvenilir tanığıdır”, 2Sa 7,1+;Mez 89;Yşa 55,3-4;Zek 12,8, bu vaatler O’nda gerçekleşti. O, etkili sözdür, “Amin’dir”, Tanrı’nın “Evet’i”dir, a. 2; Va 3,14; Va 19,11.13;2Ko 1,20. Davut’un mirasçısı olarak, Va 5,5; Va 22,16, dirilişi sayesinde “ilk doğan” oldu, Kol 1,18, bknz. Rom 1,4+, ve düşmanlarının yok edilişiyle evrensel hükümdarlığı teslim alacaktır, Dan 7,14;1Ko 15,28;Va 19,16.
1,5 özgür kılarak: Bazı metinlerde “yıkayarak”.
Mez 89,37 Yşa 55,4 Mez 89,27
6 Tanrı ve Babası için bizleri kâhinler yapan İsa Mesih'e, O'na çağlar çağınca yücelik ve güç olsun! Amin.
1,6 Mesih’e iman edenler günahlarından dönüp vaftizde yıkandıktan sonra, a. 5.7, bir “kahinler krallığı” oluştururlar, Çık 19,4+: kral olarak bütün uluslara hükmedecekler, Dan 7,22.27;Yşa 45,11-17;Zek 12,1-3, bknz. Va 2,26.27; Va 5,10; Va 20,6; Va 22,5; kahin olarak kahin olan Mesih’le birlik içerisinde bütün evreni şükran kurbanı olarak Tanrı’ya sunacaklar.
1,6 Buna benzer “doksolojiler” (“yüceltme duaları”), Rom 16,27+, Va’da sıkça geçer. Zaferci sesinde eski litürjilerin yankısı duyulur. İçerik bakımından kuzu, Va 5,6+, ile Baba Tanrı’yı bağlayarak Mesih hakkında önemli açıklamalar barındırırlar. İmparatorluk törenlerine eleştiri olarak da anlaşılabilirler.
Çık 19,6 1Pe 2,9 Rom 16,27+
7 İşte bulutlarla geliyor. Her göz O'nu görecek. Bedenini delenler de O'nu görecek. Evet, yeryüzündeki tüm oymaklar O'nun için dövünecekler. Amin.
Dan 7,13 Zek 12,10.14 Yuh 19,37 Mat 24,30+
8 "Alfa ve Omega Ben'im" diyor Var Olan, Var Olmuş ve Gelecek Olan, Her Şeye Gücü Yeten Rab Tanrı.
1,8 Alfa ve Omega: Yunan Alfabesinin ilk ve son harfi, Va 21,6; Va 22,13, Tanrı’yı başlangıç ve son olarak göstermek amacını taşır, Yşa 41,4; Yşa 44,6. Mesih’i “ilk ve son” diye adlandıran ifadenin amacı da buna benzer, Va 1,17; Va 2,8; Va 22,13.
Giriş Görümü
9 Ben Yuhanna, İsa'yla ilgili acıda, O'nun hükümranlığında ve sabrında sizlerle ortak olan kardeşiniz, Tanrı'nın sözüne ve İsa'nın tanıklığına bağlılığım nedeniyle Patmos denen adadayım.
1,9 Patmos denen adadayım: Hristiyanlığından dolayı buraya sürgüne gönderildi.
Rom 5,3 2Ti 2,12
10 Rab'bin Günü Ruh yönetimindeyken arkamdan boru sesi gibi güçlü bir ses duydum.
Haİş 20,7+
11 Şöyle diyordu: "Gördüklerini kitaba yaz ve yedi kentteki kiliselere gönder: Efesos'a, İzmir'e, Bergama'ya, Tiyatira'ya, Sardis'e, Filadelfiya'ya, Laodikya'ya."
12 Benimle konuşanın kim olduğunu görmek için geriye dönünce, yedi altın şamdan gördüm.
Va 1,20
13 Şamdanların orta yerinde İnsanoğlu'na benzeyen biri duruyordu. Ayaklarına dek uzanan bir giysi giymişti. Göğsüne altın bir kuşak sarılıydı.
1,13-16 İnsanoğlu’na benzeyen biri: Yuhanna’nın yükseltilmiş Mesih tarafından görevlendirildiği bu ilk görünümünde, Va 1,9-20, Mesih Dan 7,13-14’ de belirtilen eskatolojik yargıç özellikleriyle gözükür (bknz. ayrıca Dan 10,5-6). Özellikleri sembollerle betimlenir: kâhinlik (uzun giysisi, bknz. Çık 28,4; Çık 29,5;Zek 3,4); krallık (altın kuşak, bknz. 1Mak 10,89; 1Mak 11,58); ebediyetlik (ak saçlar, bknz. Dan 7,9); tanrısal bilgelik (“yüreği ve düşünceyi” sınayan ateş gibi gözler, bknz. Va 2,23); istikrar (tunç-gümüş alaşımlı ayakları, bknz. Dan 2,31-45). Yüceliği korku uyandırır (ayakların ve yüzünün parlaklığı; sesinin kuvveti). Yedi kiliseyi (yıldızları, bknz. a. 20) elinde (kuvvetinde) tutar, ağzından çıkan keskin kılıç da karşı konulamayan yargıç kuvvetinin sembolüdür, bknz. Va 19,15+; Va 2,16 ve Yşa 49,2;Ef 6,17;İbr 4,12. Yedi kiliseye gönderilen yedi mektubun başlarında, her kilisenin özel durumuna bağlı olarak yargıcın bu özelliklerinden birine atıf yapılacaktır.
Dan 7,13 Dan 10,5
14 Başı, saçları yün gibi ak, kar gibi bembeyazdı. Gözleri ateş alevine benziyordu.
Dan 7,9 Dan 10,6
15 Ayakları ocakta ateşle arıtılmış parlak tunç-gümüş alaşımı gibiydi. Sesi çağlayan suların sesini andırıyordu.
Hez 43,2
16 Sağ elinde yedi yıldız tutuyordu. Ağzından iki ağızlı keskin bir kılıç çıkıyordu. Yüzü, tüm parlaklığıyla aydınlatan güneş gibiydi.
Va 2,12
17 O'nu görünce ölü gibi ayaklarının dibine serildim. Sağ elini üstüme koyarak, "Korkma, İlk ve Son Benim" dedi,
Dan 8,18 Dan 10,15-19 Hez 1,28d Va 18+ Yşa 44,6 Yşa 48,12 İbr 7,25
18 "Diri Olan da Ben'im. Öldüm ve işte sonsuza dek diriyim. Ölümün ve ölüler ülkesinin anahtarları benim elimdedir.
1,18 diri olan: Yaşama sahip olan, bknz. Yuh 1,4; Yuh 3,15+; Yuh 5,21.26 vs. Dirilmiş olanın mevcut hayatı vurgulanır.
1,18 ölüler ülkesinin: Yunanca “hades”, ölülerin bulunduğu yer, bknz. Say 16,33+. Mesih, ölüler diyarını açma kuvvetine sahiptir, bknz. Yuh 5,26-28.
Mat 16,18+
19 Şimdi gördüklerini, olanları ve bundan sonra olacakları yaz!
1,19 olanları ve bundan sonra olacakları: şu an “olanlar” Va 2-3’ deki mektuplardır, “bundan sonra olacak” olanlar ise Va 4-22’ deki vahiyler: Peygamberlik burada görünümler şeklinde gerçekleşir.
Va 4,1 Dan 2,28
20 Sağ elimde gördüğün yedi yıldızla yedi altın şamdanın sırrı şudur: Yedi yıldız yedi kilisenin melekleridir. Yedi şamdan da yedi kilisedir."
1,20 Yahudi düşüncesine göre melekler sırf fiziksel maddi dünyayı değil, bknz. Va 7,1; Va 14,18; Va 16,5, aynı zaman kişileri ve cemaatleri de yönlendirirlerdi, bknz. Çık 23,20+. Bu düşünceye göre, her cemaat bir melek tarafından yönetiliyordu: Bu melek cemaatin sorumlusuydu, ve mektup da ona gönderiliyordu. Fakat her kilise Mesih’in elindedir, O’nun kuvveti ve koruyuculuğu altında.

2

1. Efes
1 "Efesos'taki kilisenin meleğine yaz. Yedi yıldızı sağ elinde tutan, yedi altın şamdanın ortasında yürüyen şöyle diyor:
2,1d Yedi mektubun şekli de aynıdır: Bahsedilen kilisenin durumu hakkında bazı belirmelerden sonra (“biliyorum”) eskatolojik boyutlar taşıyan vaatler veya tehditler verilir. Mektupların öğretisi oldukça zengindir, özellikle Mesih hakkındaki iman beyanlarıyla, zaten mektupların başından sonuna kadar konuşan Mesih’in kendisidir. Ayrıca bu mektuplar İ.S 90 yıllarında Anadolu topraklarındaki Hristiyan hayatının bir resmini aktarır.
2,1 Efesos: Roma İmparatorluğun “Asia” ilinin başkenti, öbür altı kilise de aynı ile bağlıydı. Burada birçok farklı putperest riti yaygındı, bunlardan biri de Artemis ritiydi, bknz. Haİş 19,24-40.
Va 1,16 Va 1,12
2 'Yaptıklarını, emeğini, sabrını ve kötü kişilere katlanamadığını biliyorum. Kendilerine haberci süsü vermelerine karşın haberci olmayanları sınayıp yalancı bulduğunu da biliyorum.
2,2 haberci süsü vermelerine karşın haberci olmayanları: Büyük ihtimalle a. 6’daki Nikolacılar’dan bazı vaazçılar, bknz. Va 2,15+. Yalancı “haberciler” hakkında bknz. 2Ko 11,5.13.
1Se 1,3 2Ko 11,13.15
3 Sabrettiğini, adıma bağlılık yüzünden dayandığını, yorulmadığını biliyorum.
2,3 adıma bağlılık yüzünden dayandığını: Aslında “adıma bağlılık yüzünden çok şey çektiğini”: Geçmişte yaşanmış zulümlere atıf.
4 "'Ama senden yakındığım bir konu var: Başlangıçtaki sevginden ayrıldın.
5 Onun için, nerelerden düştüğünü anımsa, tövbe et ve başlangıçta yaptığın işleri yap. Yoksa, tövbe etmezsen, sana geleceğim ve şamdanını yerinden kaldıracağım.
2,5 şamdanını yerinden kaldıracağım: Efes dinsel başkent olma mevkisini kaybedecek.
6 "'Ama doğru bir özelliğin var: Nikolacılar'ın işlerinden iğreniyorsun. Ben de onlardan iğreniyorum.
Va 2,15+
7 Kulağı olan, Ruh'un kiliselere ne dediğini işitsin. Zafer kazanana Tanrı’nın cennetindeki yaşam ağacının ürününden yeme yetkisini vereceğim.'"
2,7 kulağı olan...: Yedi mektup da bu kalıplaşmış cümle ile sonlandırılıyor. Mesih’le kilisesi arasındaki ilişkide Kutsal Ruh’un öneminden bahseder.
Mat 13,9 Va 13,9 Yar 2,9 Va 22,2
2. İzmir
8 "İzmir'deki kilisenin meleğine yaz. İlk ve Son Olan, ölüp dirilen şöyle diyor:
Yşa 44,6 Yşa 48,12 Va 1,17-18+
9 "'Çektiğin acıyı ve yoksulluğu biliyorum. Yine de zenginsin. Kendilerine Yahudi süsü verenlerin sana sövüp saydığını biliyorum. Oysa Yahudi olmamaları bir yana, onlar şeytanın sinagogudur.
2,9 yine de zenginsin: İzmir kilisesi, maddi yoksulluğunun aksine ruhsal bakımdan zengindir.
2,9 kendilerine Yahudi süsü verenlerin ... Yahudi olmamaları bir yana: Hristiyan düşmanı olduklarından “Yahudi” unvanını taşımaya layık değiller.
Yak 2,5 Va 3,9
10 Çekeceğin sıkıntılardan korkma. Bak, denenesiniz diye şeytan aranızdan bazılarını cezaevine atacak. On gün süreyle acı çekeceksiniz. Ölüme dek sadık ol, sana yaşam tacını vereceğim.
2,10 on gün süreyle: Kısa bir dönem.
Yuh 8,37-44 Luk 22,31-33 Dan 1,12.14d 1Ko 9,25+
11 Kulağı olan, Ruhun kiliselere ne dediğini işitsin. Zafer kazanan ikinci ölümden zarar görmeyecek.' "
Va 20,14 Va 21,8
3. Bergama
12 "Bergama'daki kilisenin meleğine yaz. İki ağızlı keskin kılıcı olan şöyle diyor:
Va 1,16 Va 19,15
13 "'Nerede oturduğunu biliyorum. Şeytanın tahtı olan yerdesin. Adıma sımsıkı bağlısın. Tanığım, güvenilir inanlım Antipas'ın, şeytanın oturduğu yerde, aranızda öldürüldüğü günlerde bile bana olan imanını yadsımadın.
2,13 şeytanın tahtı olduğu yerdesin: İmparator ritleri, putperestliğin değişik şekilleriyle birlikte Bergama’da oldukça canlıydı, ve Va’de Mesih’e imanın zıtı olarak sıkça vurgulanır.
14 "'Ama senden yakındığım birkaç konu var. Aranızda Balam'ın öğretisini tutan bazı kişiler var. O Balam ki, yalancı ilahlara kesilen sunuları yesinler, zina etsinler diye İsrailoğulları’nı nasıl suç işlemeye sürükleyeceğini Balak'a öğretti.
2,14 Bir Yahudi geleneğine göre, bknz. Say 31,16, İsraillileri Moab’ın kızları aracılığıyla putlara tapınmaya teşvik etme fikrini Balak’ın aklına getiren Balam idi, Say 25,1-3.
2,14 zina etsinler diye: Putlara tapınmanın sadakatsizliğini betimlemek amacıyla peygamberlerde sıkça kullanılan bir resim, Hoş 1,2+;Va 17.
Say 22,2+ 1Ko 8-10 Say 25,1-2 2Pe 2,15
15 Tıpkı bunun gibi, senin içinde de Nikolacılar'ın öğretisini tutanlar var.
2,15 Nikolacılar’ın öğretisini: Kol ve Ef mektuplarında karşı mücadele edilen yanılgılara benzer bu öğretide ikinci yüzyılın ‘gnosis’in fikirleri yavaş yavaş gözükmeye başlar. Putperest ritlerle bazı uzlaşmalara (örneğin putperest yemekli ayinlere katılma konusunda) izin vermiş de olabilir, bknz. a. 14.
Va 2,6
16 Bunun için tövbe et. Yoksa, sana tez geleceğim ve ağzımın kılıcıyla onlara karşı savaşacağım.
17 Kulağı olan, Ruh'un kiliselere ne dediğini işitsin. Zafer kazanana saklı mandan vereceğim. Ona beyaz bir taş da vereceğim. Bu taşın üzerinde, onu alandan başka hiç kimsenin bilmediği yeni bir ad yazılıdır.' "
2,17 Antlaşma sandığıyla birlikte Yeremya tarafından saklı bir yere götürülen, 2Mak 2,4-8; bknz. İbr 9,4, Man, Göklerin hükümranlığının besinidir, Yuh 6,31.49, bknz. Va 15,8+. Beyaz taş (beyaz zaferin ve sevincin rengidir) bu Hükümranlığa kabul edilme işaretidir. Yeni ad ise, Va 3,12+; Va 19,12, buna layık olabilmeyi sağlayan içsel yenilemeyi ifade eder, bknz. Yşa 1,26+.
Yşa 62,2 Yşa 65,15 Yşa 56,5 Va 3,12+ Va 19,12
4. Tiyatira
18 "Tiyatira'daki kilisenin meleğine yaz. Gözleri ateşin alevi, ayakları parlak tunç-gümüş alaşımı gibi olan Tanrı Oğlu şöyle diyor:
Va 1,14-15
19 Yaptıklarını, sevgini, imanını, hizmetini ve sabrını biliyorum. "'Üstelik sonraki işlerin öncekilerden üstün.
20 Ama senden yakındığım bir konu var. Çünkü, kendine peygamber süsü verip kullarıma zina etmeyi, yalancı ilahlara kesilen sunuları yemeyi öğreten ve onları kandıran Yezebel adlı kadını hoşgörüyorsun.
2,20 Yezebel adlı kadını: Nikolacılar ayırıcı öğretisinin yalancı kadın peygamberine verilen sembolik bir isim, bknz. 2Kr 9,22.
Va 2,14
21 Günahından dönsün diye kendisine bir süre tanıdım; ama o zinadan dönmek is-temiyor.
22 Bak, onun yaptığı kötü işlerden dönmezlerse, onu hastalık yatağına atacağım; kendisiyle zina edenleri de çok büyük acıya düşüreceğim.
23 Bu kadının çocuklarını ise kırıp öldüreceğim. O zaman tüm kiliseler yüreğin isteklerini ve aklın düşüncelerini araştıranın ben olduğumu ve her birinize yaptıklarınıza yaraşır karşılığı vereceğimi anlayacaklar.
2,23 çocuklarını: Onun öğretisini benimseyenler.
Yer 11,20+ Yer 17,10 Mez 62,12
24 "'Tiyatira'da geriye kalanlarınız bu öğretiyi benimsemediniz. Onların (şeytanın derin sırları) dediği şeyleri de öğrenmediniz. Sizlere şöyle diyorum: Üzerinize başka yük yüklemiyorum.
2,24 şeytanın derin sırları: Harfiyen “şeytanın derinlikleri”: Mektup Tanrı’yı tanımakla övünen ancak ahlaki bakımdan oldukça gevşek olanların aleyhine cephe alır.
25 "'Yalnız, sizlerde olanı ben gelinceye dek sıkı tutun.
2,25 sizlerde olanı: Mesih İsa’nın ismine imanı.
Va 3,8-11
26 Zafer kazanana ve sonuna dek işlerimi benimseyene uluslar üzerinde yetki vereceğim.
Mez 2,8-9
27 Toprak kapları kırar gibi, demir asayla güdecek onları.
Va 12,5 Va 19,15 Va 1,6+
28 Bu yetki Babam'dan aldığım yetki gibidir. Ona sabahyıldızını da vereceğim.
2,28 Kuvvetin (yetkinin) yanına, bknz. Say 24,17;Yşa 14,12, yıldız sembolüyle belirtilen, Hristiyan’ın Rab İsa tarafından şanlandırılması eklenir, Va 22,16; bknz. Va 1,5+;Haİş 2,36+;Rom 1,4+. Bu konu, Paskalya gecesinin “exsultet” giriş ilahisinde de geçer.
Yşa 14,12 Va 22,16 2Pe 1,19
29 Kulağı olan, Ruh'un kiliselere ne dediğini işitsin.'"

3

5. Sardis
1 "Sardis'teki kilisenin meleğine yaz. Tanrı'nın yedi Ruhu'nu ve yedi yıldızı kendinde bulunduran şöyle diyor: "'Yaptıklarını biliyorum. Sanki yaşıyorsun gibi bir adın var ama ölüsün.
3,1 Tanrı’nın yedi ruhunu: Yedi melektir, bknz. Va 4,17+.
Va 1,16
2 "'Uyan! Geriye kalmış ve ölmeye yüz tutmuş ne varsa güçlendirmeye bak! Çünkü Tanrım'ın önünde yaptıklarını yetkinleşmiş bulmadım.
3 Bu nedenle, aldığın öğretiyi nasıl duyduğunu anımsa. Onu benimse ve günahından dön. Eğer uyanmazsan, hırsız gibi geleceğim. Ve hangi saatte geleceğimi bilmeyeceksin.
Mat 24,42-44p Mar 13,33 1Se 5,2
4 "'Ama Sardis'te giysilerini kirletmemiş birkaç insanım var. Onlar benimle birlikte ak giysilerle dolaşacaklar. Çünkü buna lâyıktırlar.
Va 7,14
5 Zafer kazanan böyle ak giysiler kuşanacak. Adını yaşam kitabından silmeyeceğim. Onun adına Babam'ın ve meleklerinin önünde açıkça tanıklık edeceğim.
3,5 ak giysiler: Beyaz paklığın, sevincin ve gücün simgesidir, Va 2,17+, aynı zaman göksel dünyanın rengidir. Giysi sembolü ise genellikle varlıkların derin içsel gerçeğini betimler, Yşa 51,9; Yşa 52,1;Rom 13,14;1Ko 15,53-54;Kol 3,9-12.
Va 20,12+ Mat 10,32 Luk 9,26
6 Kulağı olan Ruh'un kiliselere ne dediğini işitsin.'"
6. Filadelfiya
7 "Filadelfiya'daki kilisenin meleğine yaz. Kutsal olan, gerçek olan, Davut'un anahtarını kendinde bulunduran şöyle diyor: O'nun açtığını kimse kapatamaz, O'nun kapadığını kimse açamaz.
Lev 17,1+ Yşa 6,3+ Yşa 22,22 Va 1,18
8 "'Yaptıklarını biliyorum. İşte önüne açık bir kapı koydum. Onu kimse kapatamaz. Gücünün az olduğunu biliyorum. Buna karşın, sözümü sıkı tuttun ve adımı yadsımadın.
3,8 önüne açık bir kapı koydu: “önünde bir kapı açtım”: Müjdeleyebilmen için açık alan açtım, bknz. Haİş 14,27+.
9 Şeytanın sinagoguna bağlıyken kendilerine Yahudi süsü verenlere ne edeceğimi bak gör! Onlar Yahudi değiller. Yalan söylüyorlar! Gör bak, onlar ayaklarının dibine gelip eğilecek, seni sevdiğimi anlayacaklar.
Va 2,9+ Yşa 45,14 Yşa 60,14 Yşa 43,4
10 Çünkü sabırla ilgili sözümü tuttun. Yeryüzünde yaşayanları denemek için tüm dünyaya gelecek olan denenme saatinde ben de seni koruyacağım.
3,10 “Dünya” ile Va’de her zaman putperest dünya kastediliyor, Yuh 1,10; Yuh 17,9’ daki düşmanca “dünya” gibi. Tanrı’nın kulları bu dünyanın nüfusu olarak sayılmıyorlar, Va 8-9 ve 16’da (bknz. Va 18,4) anlatılan eziyetlerden korunacaklar, Va 7,1d.
2Pe 2,9
11 "'Tez geliyorum. Sende bulunanı sıkı tut, kimse tacını almasın.
2Ko 6,2+ Va 2,25+
12 Zafer kazananı Tanrım'ın tapınağında direk yapacağım, artık hiç yerinden oynamayacak. Tanrım'ın adıyla Tanrım'ın kentinin adını yazacağım onun üzerine. Gökten, Tanrım'dan inen yeni, Yeruşalim Kenti'nin adıdır bu. Bunun yanı sıra, kendi yeni adımı da yazacağım.
3,12 kendi yeni adımı: Bu ad ya ancak Parusya’da açığa çıkacak bir isimdir ya da “Söz” ismidir, bknz. Va 19,13.
Gal 2,9 1Ti 3,15 Hez 48,35 Va 21,2d
13 Kulağı olan, Ruh'un kiliselere ne dediğini işitsin.' "
Va 2,17+
7. Laodikya
14 "Laodikya'daki kilisenin meleğine yaz. Güvenilir ve gerçek tanık, Tanrı yaratılışının kaynağı ve Amin şöyle diyor:
3,14 Amin şöyle diyor: “Amin’in” Tanrı ismi olarak kullanıldığı Yşa 65,15’ e atıf, bknz. Va 1,5+.
3,14 Tanrı yaratılışının kaynağı: Mesih burada bilgelik ve yaratılıştaki etkin sözle özdeşleştirilir, bknz. Özd 8,22;Bil 9,1d;Yuh 1,3;Kol 1,16d;İbr 1,2.
Va 1,5+ 2Ko 1,20 Yuh 1,3
15 'Yaptıklarını biliyorum. Ne soğuksun, ne sıcak. Keşke ya soğuk, ya da sıcak olaydın!
16 Ama ne soğuk, ne de sıcaksın, ılık olduğun için, seni ağzımdan kusacağım.
17 (Zenginim, zenginleştim, hiçbir şeye gereksinmem yok!) diyorsun. Ama düşkün, acınılacak durumda, yoksul, kör ve çıplak olduğunu bilmiyorsun.
3,17 çıplak: Laodikya’nın ruhsal çıplaklığı, canlı ekonomisinin ve maddi zenginliklerin aksine. İzmir’in zıtı, Va 2,9.
Hoş 12,8 1Ko 4,8
18 Benden ateşte denenmiş altın satın alıp zenginleşmeni, çıplaklığının utancı görünmesin diye ak giysiler satın alıp kuşanmanı, göz merhemi satın alıp gözüne sürüp görmeni öğütlerim.
3,18 benden satın almanı öğütlerim: Ruhsal hayatın zenginliklerini.
3,18 altın: İmanlı bir yaşamın zenginliği.
3,18 ak giysiler ... göz merhemi: Laodikya’nın özel ürünlerine atıf, burada üretilen giysiler ve göz hastalıklarına karşı kullanılan toz bütün çevrede tanınıyordu.
Yşa 55,1
19 Sevdiklerimi paylar, sıkıdüzene sokarım. Onun için, çok çaba göster, günahından dön.
Özd 3,12 1Ko 11,32 İbr 12,4-11
20 İşte bak, kapıda durup çalıyorum. Her kim sesimi duyup kapıyı açarsa, onun yanına gireceğim. Ben onunla, o da benimle birlikte akşam yemeği yiyeceğiz.
3,20 Mesih’le samimi bir bağlılık, Mesihsel şölenin ön ayağı, bknz. Mat 8,11+. Litürji’ye bir atıf olabilir.
Ezg 5,2 Yşa 50,2 Yuh 14,23 Luk 22,29-30
21 "'Benim zafer kazanıp Babamla birlikte O'nun tahtında oturduğum gibi, zafer kazanana benimle birlikte tahtımda oturmak için yer vereceğim.
Va 20,4 Mat 19,28 Va 1,6+
22 Kulağı olan, Ruh'un kiliselere ne dediğini işitsin.'"

4

2. Peygambersel Görümler
A. Tanrı’nın “Büyük Gününe” Hazırlıklar
Tanrı, Dünyanın Kaderini Kuzuya Teslim Eder
1 Bundan sonra baktım ve işte gökte açık bir kapı gördüm. Benimle konuşan, boru sesine benzeyen ilk sesi duydum. "Buraya gel!" dedi, "Bundan sonra olması gerekenleri göstereceğim sana."
4,1d Tanrı tahtında göksel saray halkı tarafından şanlandırılıyor, Va 4. Sonra bakış evrene genişlettirilir: evrenin kaderi mühürlü kitap şeklinde kurtarıcı kuzuya verildi, Va 5. Daha sonra ayrıntılı bir şekilde sembolik görünümler anlatılır. Bunlar Tanrı’nın öfkesinin putperest zulümcülere döküleceği “büyük günün” ( Va 17-19) ön sesleridir.
Va 1,10 Çık 19,16 Va 1,1.19 Dan 2,28
2 Ruh'un yönetimindeyken gökte duran bir taht ve tahtta oturan birini gördüm.
3 Tahtta oturan yeşime, kırmızımsı akik taşına benziyordu. Tahtın çevresinde zümrüt gibi bir gökkuşağı vardı.
4,3 Yuhanna Tanrı’yı insansal şekilde betimlemekten ya da onu ismiyle anmaktan sakınır, bir ışık görünümü anlatır. Sahne Hez 1 ve 10’dan etkilenmiştir, bknz. ayrıca Yşa 6.
Yşa 6,1 Hez 1,26-28 Hez 10,1 Yar 9,12-17
4 Bu tahtı yirmi dört başka taht kuşatıyordu. Tahtlarda ak giysiler kuşanmış yirmi dört İhtiyar oturuyordu. Başlarında altın taçlar vardı.
4,4 Bu ihtiyarlar kâhinlik ve krallık hizmetinde bulunurlar: Tanrı’yı övüp O’na tapınırlar, Va 4,10; Va 5,9; Va 11,16.17; Va 19,4, imanlıların dualarını O’nun önüne çıkartırlar, Va 5,8, dünyanın yönetilmesinde yardım ederler (tahtlar) ve egemenlik gücüne paydaş olurlar (taçlar). Sayıları 1Ta 24,1-19’ daki yirmi dört kâhin sınıflarıyla eşittir.
Yşa 24,23
5 Tahttan şimşek parıltıları, sesler, gök gürlemeleri çıkıyordu; önünde alev saçan yedi meşale yanıyordu. Bunlar Tanrı’nın yedi ruhudur.
4,5 şimşek parıltıları, sesler, gök gürlemeleri: Tanrı görünümlerinde sıkça geçer, bknz. Çık 19,16+;Hez 1,4.13.
4,5 Tanrı’nın yedi ruhu: Bunlar Tanrı’nın önünde duran yedi melektir, bknz. Va 8,2;Tob 12,15, Tanrı’nın elçiliğini yaparlar, bknz. Zek 4,10;Va 5,6;Tob 12,14;Luk 1,26, vs. Bazı gelenekler ayeti Yşa 11,2+’ ye bağlayarak Kutsal Ruh’un yedi armağanları diye yorumlar.
Va 8,5 Va 11,19 Va 16,18 Çık 19,16 Va 5,6
6 Tahtın önündeki billur gibi deniz sanki camdandı. Tahtın önünde ve çevresinde, önleri arkaları gözlerle dolu dört yaratık duruyordu.
4,6 deniz: Ya “üstteki sular”, Yar 1,17;Mez 104,3 ya da 1Kr 7,23-26’ daki “deniz” (havuz).
4,6 tahtın önünde ve çevresinde: Harfiyen: “tahtın ortasında ve çevresinde”. Zor anlaşılır metin, belki Hez 1,5’ den etkilenmiş olabilir.
4,6 önleri arkaları gözlerle dolu dört yaratık: Hez 1,5-21’ den etkilenmiş sembolizm. Fiziksel dünyanın yönetiminin başkanlığını yapan dört melek de olabilirler, bknz. Va 1,20: dört kozmik bir sayıdır (ana yönler, rüzgarlar, bknz. Va 7,1). Gözlerin çokluğu Tanrı’nın her şeyi bilmesine ve tedarikçiliğine atıftır. Tanrı’ya tapınıp O’nun yaratıcılığını överler. Biçimleri ise (aslan, dana, insan yüzü, kartal)bütün yaratılışın en asil, en güçlü, en bilge, en hızlı olanı simgelerler. İreneus’tan beri Hristiyan gelenekleri bunları dört incilcinin sembolleri olarak yorumlamıştır.
Çık 24,10 Hez 1,5-21 Hez 10,14
7 İlk yaratık aslana benziyordu, ikinci yaratık danaya. Üçüncü yaratığın insan yüzüne benzer bir yüzü vardı. Dördüncü yaratık ise uçan bir kartala benziyordu.
8 Dört yaratıktan her birinin altışar kanadı vardı; içleri de, dışları da gözlerle doluydu. Gece gündüz durmak dinlenmek bilmeden şöyle diyorlardı: "Kutsal, kutsal, kutsal Rab Tanrı, Her Şeye Gücü Yeten. Var Olan, Var Olmuş ve Gelecek Olan."
4,8 kutsal, kutsal, kutsal... Yşa’nın doksolojisi sinagog-ayinlerinde de kullanılırdı ve Hristiyan litürjilerinde de benimsendi. Dünyada kutlanan litürjiler son bulmayan (“gece gündüz”) göksel ayinine katılmaktır.
Yşa 6,2 Hez 10,12 Yşa 6,3 Va 1,4+
9 Dört yaratık tahtta oturana, çağlar çağı Diri Olan'a yücelik, onur ve teşekkür sununca,
Dan 4,34
10 yirmi dört İhtiyar tahtta oturanın önünde yere kapanır, sonsuzlara dek Diri Olan'a tapınırlar. Taçlarını tahtın önünde bırakarak şu ezgiyi söylerler:
4,10 taçlarını tahtın önüne bırakarak: İhtiyarlar Tanrı’dan teslim aldıkları kuvveti tekrardan Tanrı’ya sunarlar. Dünya’daki kralların reddettikleri bir olay, Va 17,2.
11 "Rabbimiz ve Tanrımız! Yüceliği, onuru, gücü almak sana yaraşır. Çünkü her şeyi sen yarattın. Her şey senin isteğin uyarınca var oldu ve yaratıldı."
Va 14,7 Rom 4,17 Mez 115,3

5

1 Tahtta oturanın sağ elinde bir kitap gördüm. İçi, arkası yazılıydı ve yedi mühürle mühürlenmişti.
5,1 kitap: bknz. Hez 2,9d. “Son zamanların” olayları hakkındaki tanrısal kararları içerir. Mühürler sırasıyla açılır ve içindeki sırlar açığa çıkartılır, Va 6-9. Tanrı’nın tahtının önünde duran kuzunun takdimi ise ( Va 5)Va 4’ de anlatılmaya başlanan ebedi litürji sırasında geçer.
Hez 2,9 Yşa 29,11 Dan 12,4.9
2 Güçlü bir melek gördüm. Yüksek sesle şöyle diyordu: "Kitabı açmaya ve mühürlerini çözmeye layık olan kimdir?"
5,2 layık olan kimdir: Denenmelerde yaptıklarıyla kabiliyetini kanıtlayan, Va 5,9.12.
3 Ne gökte, ne yeryüzünde, ne de yeraltında kitabı kimse açamadı, içine bakamadı.
5,3 yeraltında: “Hades”te (“ölüler diyarında”), Va 1,18+.
Flp 2,10
4 Acı acı ağladım. Çünkü kitabı açmaya da, içine bakmaya da layık biri bulunamamıştı.
5 İhtiyarlar'dan biri bana, "Ağlama!" dedi, "Bak, Yahuda oymağından gelen aslan, Davut'un Kökü, kitabı ve yedi mührünü açmak için zafer kazandı."
5,5 zafer kazandı: Şeytan ve dünyayı yendi, bknz. Yuh 3,35+;1Yuh 2,13+.
Luk 7,13-15 Yar 49,9 Yşa 11,1.10 Rom 15,12
6 Tahtın ve dört yaratığın ortasında, çevresi İhtiyarlar'la kuşatılmış bir Kuzu gördüm. Boğazlanmış izlenimini veriyordu. Yedi boynuzu, yedi gözü vardı. Bunlar Tanrı'nın bütün dünyaya gönderilen yedi ruhudur.
5,6 a. 5’deki Mesihsel ünvanlardan sonra burada Va’de Mesih’e 28 kez verilen “kuzu” ünvanı ortaya çıkar. Seçilmiş kavmin kurtuluşu için boğazlanmış olan kuzudur, Yuh 1,29+;Yşa 53,7. İdamının işaretlerini taşır, ama ayakta durur, zaferle, bknz. Haİş 7,55, ölümü yenendir, Va 1,18, ve bu nedenle de bütün insanlığın Rab’bi olarak Tanrı’nın sağındadır, a. 13 vs., bknz. Va 21-22;Rom 1,4+ vs. “Zafer kazanılması gereken aslan olan Mesih, kendisini acı çekmesi gereken kuzu yaptı” (Pettau’lu Victorinus)
5,6 yedi boynuzu, yedi gözü: Kuvvetin (boynuzlar) ve bilmenin (gözler) sembolleri. Mesih her ikisine de fazlasıyla (yedi sayısı) sahiptir.
Yuh 1,29+ Zek 4,10 Va 4,5+
7 Kuzu geldi, tahtta oturanın sağ elinden kitabı aldı.
8 Kuzu kitabı alınca, dört yaratıkla yirmi dört İhtiyar O'nun önünde yere kapandılar. Her birinin elinde birer harp ve buhur dolu altın taslar vardı. Buhurlar kutsalların dualarıdır.
9 İhtiyarlar yeni bir ezgi söylüyorlardı: "Kitabı almaya, mühürlerini açmaya layıksın sen. Çünkü boğazlandın, ve kanınla Tanrı'ya her soydan, her dilden, her halktan, her ulustan insanlar satın aldın.
5,9 Tanrı’ya ... insanlar satın aldın: Bazı metinlerde “Tanrı’ya ... bizleri satın aldın” diye geçer. “Bizler” diye okunursa, ezgiyi söyleyen ihtiyarlar insandır, belki EA’in ataları.
5,9 her soydan, her dilden, her halktan, her ulustan: Evrenselliği ifade etmek için kullanılan kalıplaşmış bir cümle, bknz. Dan 3,4.7.96; Dan 6,25.
Haİş 9,13+ Va 14,3+ Va 14,4 Rom 3,24+
10 Onları Tanrımız için kâhinler krallığı kıldın. Onlar yeryüzünde hükümranlık sürecekler."
Va 1,6+ Çık 19,6 Yşa 61,6
11 Bir baktım, tahtın, yaratıkların, İhtiyarlar'ın çevresinde pek çok meleğin sesini duydum. Sayıları binlerce binler, on binlerce on binlerdi.
Dan 7,10 Yud 14,15
12 Yüksek sesle şu ezgiyi söylüyorlardı: "Boğazlanan Kuzu gücü, zenginliği, bilgeliği, güçlülüğü, onuru, yüceliği, övgüyü almaya layıktır."
5,12 zenginliği: Bazı metinlerde “tanrısallığı” diye geçer.
Flp 2,7-9
13 Gökteki, yeryüzündeki, yeraltındaki, denizdeki her yaratığın ve bunlardaki her şeyin şöyle dediğini duydum: "Övgü, onur, yücelik ve güç sonsuzlara dek tahtta oturana ve Kuzu'ya olsun!"
Va 5,3
14 Dört yaratık, "Amin" dediler. İhtiyarlar yere kapanıp tapındılar.

6

Kuzu Yedi Mührü Açıyor
1 Kuzu yedi mühürden birini açınca, baktım, dört yaratıktan birinin gök gürlemesini andıran bir sesle, "Gel!" dediğini duydum.
6,1 Va 6-9 bir bütün oluşturur. Kuzu kitabın mühürlerini açtıkça, Va 6,1-8,1, ve borular öttürüldükçe, Va 8,2-9, gelecek yargıyı duyuran ve hazırlayan olaylar hakkındaki görünümler açıklanmaya başlanır, bknz. Mat 24p. İlk görünümdeki dört at binicisi Zek 1,8-10 ve Va 6,1-3’ den esinlenmiş olabilir; bunun yanı sıra Tanrı’nın peygamberler aracılığıyla sadıksız İsrail’e duyurduğu dört bela tehdidini simgelerler: yabani hayvanlar, savaş, açlık, salgın hastalıklar, bknz. Lev 26,21-26;Yas 32,24;Hez 5,17; Hez 14,13-21, ayrıca Hez 6,11-12; Hez 7,14-15; Hez 12,16; Hez 33,27.
Yer 15,2-4 Hez 5,17 Hez 14,13-21
2 Baktım, beyaz bir at belirdi. Binicisinin elinde bir yay vardı. Kendisine bir taç verildi. Zafer üstüne zafer kazanmaya gitti.
6,2 Beyaz atın binicisi Partlı’ları hatırlatır: en yaygın kullandıkları silah yay idi ve birinci yüzyıl Roma dünyasının kâbuslarıydı, “yerin yırtıcı hayvanlarıydılar”, a. 8, bknz. Yas 7,22;Yer 15,2-4; Yer 50,17;Hez 34,28;Va 9,13-21. Hristiyan geleneklerinin birçok yorumcusuna göre ise zafer kazanan bu at binicisi ise Tanrı Sözü’nün kendisidir, Va 19,11-16, ya da incilin yayılmasıdır.
Zek 1,8-10 Zek 6,1-3
3 Kuzu ikinci mührü açınca, ikinci yaratığın, "Gel!" dediğini duydum.
4 Al renkte başka bir at çıkageldi. Binicisine yeryüzünden barışı kaldırma ve bir-birlerini boğazlasınlar diye yetki verildi. Kendisine bir de büyük kılıç verildi.
6,4 büyük kılıç: Kanlı savaşların simgesi.
Hez 21,9-11
5 Kuzu üçüncü mührü açınca, üçüncü yaratığın, "Gel!" dediğini duydum. Baktım, kara yağız bir at belirdi. Binicisinin elinde bir terazi vardı.
6,5 terazi: Kıtlığın simgesi: Gıdalar vesikaya bağlanır ve fiyatlar çok yüksek olur.
6 Dört yaratığın ortasında sanki bir sesin şöyle dediğini duydum: "Bir günlük yiyeceğe yeter buğday bir dinara, üç günlük yiyeceğe yeter arpa bir dinara. Ama zeytinyağına, şaraba el uzatma!"
Hez 4,16d Lev 26,26
7 Kuzu dördüncü mührü açınca, dördüncü yaratığın, "Gel!" dediğini duydum.
8 Baktım, solgun bir at belirdi. Binicisinin adı 'Ölüm'dü. Ölüler ülkesi de onu izliyordu. Onlara insanları kılıçla, kıtlıkla, salgınla ve yerin yırtıcı hayvanlarıyla öldürsünler diye yeryüzünün dörtte biri üzerine yetki verildi.
6,8 solgun: “Solgun” renk, veba nedeniyle çürümeye bırakılan cesedin rengidir.
6,8 ölüler ülkesi de onu izliyordu: Öldürülen insanları yutmak üzere.
Va 1,18+ Hez 14,21
9 Kuzu beşinci mührü açınca, Tanrı'nın sözü ve ruhsal tanıklıkları için ölenlerin canlarını sunağın altında gördüm.
6,9 “Sunak”, Va 8,3; Va 9,13; Va 14,18; Va 16,7, bu göksel litürjide yakmalık sunuların sunağına özdeştir, 1Kr 8,64+. Sözün tanıkları olan iman şehitleri Rab’bin kurbanına paydaş olurlar, bknz. Flp 2,17+.
10 Yüksek sesle bağırdılar: "Ey egemen Rab! Kutsal ve gerçeksin sen. Yeryüzünde yaşayanları ne zaman yargılayacak, onlardan kanımızın öcünü ne zaman alacaksın?"
6,10 öcünü: Zulüm ettirilen halkın ya da suçsuzların haykırışlarını dile getiren Mezmurlar’da olduğu gibi, bknz. Mez 13,1-2; Mez 58,10-11; Mez 59,5.13; Mez 79,10; Mez 83,13-18; Mez 94,1-6.16-23, öç talebi tek yargıç ve kurtarıcı olan Tanrı’ya güvenerek yapılan bir çağrı olarak anlaşılmalı, bknz. Luk 18,7. İman şehitleri sabırla beklemeye çağrılırlar, a. 11.
Luk 18,7 Zek 1,12-13 Yas 32,43 Mez 5,10+ Eyü 16,18+ Va 3,10+
11 Onların her birine ak giysiler verildi. Onlar gibi öldürülecek olan hizmet arkadaşlarının ve kardeşlerinin sayısı tamamlanıncaya dek kısa bir süre daha dinlenmeleri söylendi.
6,11 “Ak giysi” zafer sevincinin sembolüdür, Va 3,5+; Va 7,9.13-14; Va 19,8.
12 Kuzu altıncı mührü açınca baktım, güçlü bir deprem oldu. Güneş kara kıldan dokunmuş bir torbaya benzedi. Dolunay da kan kırmızısı oldu.
6,12-14 Bütün bu kozmik işaretler peygamberlerin konuşmalarında “Yahve’nin günü” için kullanılırlar, bknz. Amo 8,9+. Yargılayan Tanrı’nın korkunç öfkesini simgelerler, bknz. Mat 24,1+.
Mat 24,29
13 Göğün yıldızları güçlü rüzgarın etkisiyle üzerindeki ham incirlerini döken bir incir ağacı gibi yeryüzüne düştü.
Yşa 34,4
14 Gökler dürülen bir kitap tomarı gibi kayboldu. Her dağ, her ada yerinden kaldırıldı.
Va 16,20
15 Yeryüzünün hükümranları, ileri gelenleri, komutanları, zenginleri, güçlüleri, kölesi-özgürü mağaralara ve dağların kovuklarına saklandı.
Yşa 2,10.19
16 Dağlara, kayalara, "Üzerimize yıkılın" dediler, "Tahtta oturanın yüzünden ve Kuzu'nun öfkesinden bizi gizleyin.
Hoş 10,8 Luk 23,30
17 Çünkü onların öfkesinin büyük günü geldi. Kim buna dayanabilir?"
6,17 onların öfkesinin: Bazı metinlerde “O’nun öfkesinin”.
1Ko 1,8+ Yoe 2,11 Yoe 2,31 Rom 1,18

7

Tanrı’nın Kulları Korunuyor
1 Bundan sonra yeryüzünün dört köşesinde duran dört melek gördüm. Bunlar yere, denize, ağaca rüzgar gelmesin diye, yeryüzünün dört yönüne doğru esen rüzgarları zorla tutuyorlardı.
Hez 7,2 Zek 6,5 Yer 49,36
2 Sonra gündoğusundan çıkan başka bir melek gördüm. Diri Tanrı'nın mührünü taşıyordu. Kendilerine yeri ve denizi kırıp geçirme yetkisi verilen dört meleğe yüksek sesle bağırdı:
3 "Tanrımız'ın kullarının alnına mühür vurmamızı bekleyin. O zamana dek yeri, denizi, ağaçları kırıp geçirmeyin."
Hez 9,4 Yşa 44,5+ Va 3,12 Va 22,4 Çık 12,7-14
4 Alınlarına mühür vurulanların sayısını duydum. İsrailoğulları’nın tüm oymaklarından yüz kırk dört bin kişiydi:
7,4 yüz kırk dört bin: Kutsal sayı olan 12’nin karesinin 1000 ile çarpılmasından oluşan sayı: Mesih imanlıların çokluğu, Tanrı’nın kavmi, yeni İsrail, Gal 6,16; bknz. Yak 1,1;Va 11,1; Va 20,9. Tanrısal mühürle işaretlenmiş olarak, Rom 4,11+, belalardan kurtulacaklar, bknz. Çık 12,7-14.
Va 14,1
5 Yahuda oymağından on iki bin kişi mühürlendi. Ruben oymağından on iki bin kişi, Gad oymağından on iki bin kişi,
Say 1,20-43
6 Aşer oymağından on iki bin kişi, Naftali oymağından on iki bin kişi, Manaşşe oymağından on iki bin kişi,
7 Şimon oymağından on iki bin kişi, Levi oymağından on iki bin kişi, İssakar oymağından on iki bin kişi,
8 Zevulun oymağından on iki bin kişi, Yusuf oymağından on iki bin kişi, Benyamin oymağından on iki bin kişi mühürlendi.
Seçilmişlerin Zaferi
9 Bu olaylardan sonra baktım, her ulustan, her oymaktan, her halktan, her dilden kimsenin sayamayacağı kadar büyük bir kalabalık gördüm. Tahtın ve Kuzu'nun önünde duruyorlardı. Ak giysiler kuşanmışlardı. Ellerinde hurma dalları tutuyor
7,9 sayamayacağı kadar büyük bir kalabalık: Ölüme kadar sadık kalıp göksel mutluluğa erişecek olanların sayılamayacak büyüklükteki kalabalığı, a. 9-17, bknz. Va 15,2-4.
7,9 hurma dalları: “palmiye dalları”: Zafer palmiyeleri sevinç dolu Sukkot Bayramı’nın hatırlatırlar, Lev 23,33-34 vs. (a. 15’de Tanrı’nın çadırı konutları olacak).
Va 15,2-5 Yar 15,5 Va 5,9+
10 ve yüksek sesle çağırıyorlardı: "Kurtarış tahtta oturan Tanrımız'a Ve Kuzu'ya özgüdür."
11 Bütün melekler tahtın, İhtiyarlar'ın, dört yaratığın çevresinde duruyorlardı. Tahtın önünde yüzüstü yere kapanıp Tanrı'ya tapındılar.
12 "Amin, övgü, yücelik, bilgelik, şükür, onur, güç ve güçlülük sonsuza dek Tanrımız'ındır" diyorlardı. ---
13 Sonra, İhtiyarlar'dan biri bana dönerek, "Kim bu ak giysiler kuşanmış kişiler?" diye sordu, "Nereden geldiler?"
14 "Efendim, sen bilirsin!" diye karşılık verdim. İhtiyar, "Bunlar büyük sıkıntıdan gelenlerdir" dedi, "Giysilerini yıkayıp Kuzu'nun kanında ağarttılar.
7,14 dedi: İkili konuşma sahnesi hakkında bknz. Zek 6,4-5 ve Zek 4,4-13.
7,14 büyük sıkıntıdan: yani iman yüzünden zulümler.
7,14 kuzunun kanında: İsa’nın ölümünün etkin olduğunu simgeler, Rom 3,25+;1Ko 11,25;Ef 1,7 vs. Bu etkileri kabul eden bu armağana sahip olurlar.
Va 15,2 Dan 1,5 Dan 12,1 Dan 22,14 Yar 49,11 Çık 19,10
15 Bu nedenle, Tanrı tahtının önünde duruyorlar, gece gündüz O'nun tapınağında O'na tapınıyorlar. Tahtta oturan onların barınağı olacak.
7,15 tahtta oturan onların barınağı olacak: harfiyen “tahtta oturan onların üzerine çadırını kuracak”, bknz. Yuh 1,14+.
Va 21,3 Va 22,3
16 Bundan böyle ne acıkacaklar, ne susayacaklar, ne güneş çarpacak onları, ne de herhangi bir ateş kavuracak.
7,16-17 Eskatolojik mutluluğu simgelemek için peygamberler tarafından kullanılan bu resimler, (bknz. Hoş 2,16+;Yşa 11,6+)Va 21,4’ de tekrar ele alınacaklar.
Yşa 4,5d Yşa 25,4-5 Yşa 49,10
17 Çünkü tahtın ortasındaki Kuzu onların Çobanı olacak ve onları yaşam suyunun pınarlarına yöneltecek. Tanrı gözlerinden tüm gözyaşlarını silecek."
Yşa 25,8 Yşa 49,10 Va 21,4

8

Yedinci Mühür
1 Kuzu yedinci mührü açınca, gökte yarım saat kadar sessizlik oldu.
8,1 sessizlik: Peygamberlerde olduğu gibi Yahve’nin “gelişinden” önce O’nun gelişini duyuran bir sessizlik yaşanır. Sonrasında açılmış kitapta bulunan kararların icrasına devam edilir: Bu yedi kez öttürülen borularla bölümlenen yeni bir göksel litürji içerisinde gerçekleşir, Va 8-9; Va 11,15-18.
Hab 2,20 Sef 1,7 Zek 2,13
Kutsalların Duası Büyük Günün Gelişini Hızlandırıyor
2 Ve Tanrı'nın önünde duran yedi meleği gördüm. Kendilerine yedi boru verildi.
Va 4,5+
3 Başka bir melek geldi, elinde altın buhurdanla sunağa yakın durdu. Tüm kutsalların dualarıyla birlikte tahtın önündeki altın sunakta sunsun diye kendisine bol buhur verildi.
8,3 sunağa yakın durdu: Buhur sunağı, bknz. Çık 30,1;1Kr 6,20-21.
8,3 altın buhurdan: Kızgın kömürleri yakmalık sunuların sunağından buhur sunağına götürmek üzere kullanılırdı.
Va 5,8 Va 6,9 Mez 141,2 Çık 30,1-10
4 Buhurdan çıkan duman, kutsalların dualarıyla birlikte, meleğin elinden Tanrı'nın önüne yükseldi.
5 Bunun ardından, melek buhurdanı alıp içine sunaktaki ateşten doldurdu ve yeryüzüne fırlattı. Gök gürlemeleri, sesler, şimşek parıltıları ve deprem oldu.
Hez 10,2 Lev 16,12 Va 4,5
İlk Dört Boru
Va 16,1-9
6 Ardından, ellerinde yedi boru bulunan yedi melek bunları öttürmeye hazırlandı.
Yoe 2,1+
7 İlk melek boruyu öttürdü: Kanla karışık dolu ve ateş oluştu, yeryüzüne fırlatıldı. Yeryüzünün üçte biri yandı, ağaçların üçte biri yandı, bütün yeşil otlar yandı.
8,7 kanla karışık dolu ve ateş: Bu belaların sembolizmi hakkında bknz. Va 6,1+. Mısır’daki belalara atıf olabilir, Çık 7-10;Bil 11,5-12,2, bknz. Va 15,5d.
Çık 9,24 Yoe 2,30
8 İkinci melek boruyu öttürdü. Alev saçan, koskocaman dağa benzer bir külçe denize fırlatıldı. Denizin üçte biri kana dönüştü.
Yer 51,25
9 Denizdeki canlı yaratıkların üçte biri öldü. Gemilerin de üçte biri yok edildi.
Çık 7,20
10 Üçüncü melek boruyu öttürdü. Gökten meşale gibi yanan büyük bir yıldız ırmakların üçte birine ve suların pınarlarına düştü.
Yşa 14,12
11 Yıldızın adı Pelin'dir. Suların üçte biri peline dönüştü ve pek çok insan suların etkisiyle öldü. Çünkü sular acılaşmıştı.
Yer 9,15
12 Dördüncü melek boruyu öttürdü. Güneşin üçte biri, ayın üçte biri, yıldızların üçte biri çarpıldı. Böylece, onların üçte biri karardı, günün üçte biri karanlığa gömüldü, gecenin üçte biri de bütünüyle ışıksız kaldı.
Çık 10,21-23
13 Baktım, göğün ortasında uçarken yüksek sesle bağıran bir kartalın sesini duydum: "Üç melek borularını öttürüp artakalan sesler de duyulunca, vay başına yeryüzünde yaşayanların! Vay, vay onların haline!"
Va 14,6 Hez 7,5.26 Hez 9,12 Hez 11,14

9

Beşinci Boru
1 Beşinci melek boruyu öttürdü. Gökyüzünden yeryüzüne düşen bir yıldız gördüm. Ona Derinler Kuyusunun anahtarı verildi.
9,1 gökyüzünden yeryüzüne düşen bir yıldız: Düşmüş meleklerden biri, belki şeytan, bknz. a. 11 ve Luk 10,18.
9,1 derinler kuyusu: Düşüş meleklerin tutsak bulundukları mekân, burada son cezalarını beklemekteler, bknz. Va 11,7; Va 17,8.
Yşa 14,12
2 Derinler Kuyusu'nu açtı. Kuyudan büyük bir ocaktan çıkarcasına duman çıktı. Kuyunun dumanından güneş ve hava karardı.
Yar 19,28 Çık 19,18
3 Dumanın içinden çekirgeler çıktı, yeryüzüne üşüştü. Yeryüzü akreplerinin yetkisine benzer bir yetki verildi bunlara.
9,3 “Çekirgeler Görünümü” Yoe 1-2’ nin metninden esinlenmiştir. Yahudiler de bu metni tarihi olaylarla yorumlardı: Dört çekirge grubu, ard arda gelen dört işgalçı devleti (Asurlular; Parslılar; Yunanlılar; Romalılar) simgeler, bknz. Yer 51,27. Burada ise muhtemelen Partlılar kastediliyor. Çekirgeler insanlara zulüm ettirdiklerine rağmen onları öldürmediklerinden dolayı bazen şeytanlar tarafından uygulanan ruhsal azaplar diye de yorumlanır.
Yoe 1-2 Çık 10,12.15 Bil 16,9
4 Kendilerine yeryüzünün otuna, hiçbir yeşilliğine, hiçbir ağacına dokunmamaları bildirildi. Yalnız alınlarında Tanrı'nın mührü olmayan insanlara dokunmaları söylendi.
9,4 yeryüzünün otuna, yeşilliğine ve ağacına: Korunacak olan Mesih imanlıları simgeleyebilir, Va 7,1d.
Va 7,3
5 Çekirgelere onları öldürmek için değil, beş ay süreyle işkence çektirmek için yetki verildi. Tıpkı akrebin iğnesini insana batırdığı zaman çekilen işkence gibi bir işkenceydi bu.
6 Bu beş ay içinde insanlar ölümü arayacak ama bulamayacaklar. Ölmek isteyecekler ama ölüm onlardan kaçacak.
Eyü 3,21
7 Bu çekirgelerin görünüşü savaşa hazırlanan atlarınki gibiydi. Başlarında altına benzer bir çeşit taç vardı. Yüzleri insan yüzüne benziyordu.
Yoe 2,4
8 Kadın saçı gibi saçları vardı. Dişleri aslan dişi gibiydi.
Yoe 1,6 Yoe 2,5
9 Demir zırh kuşanmış gibi göğüsleri vardı. Kanatlarının oluşturduğu ses savaşa giden çok sayıda atın çektiği savaş arabalarının sesi gibiydi.
10 Akrep gibi kuyrukları, iğneleri var. Kuyruklarında insanlara beş ay acı çektirecek bir güç var.
11 Kral olarak başlarında Derinlerin Meleği var. Adı İbranice'de Abaddon, Yunanca'da Apolyon'dur.
9,11 İki ismin tercümesi “yıkım” ve “yıkıcı; mahvedici”.
12 İlk "Vay başına!"yı dedirten durum geçti. Bundan sonra daha iki "Vay başına!" de-dirtecek durum var.
Va 8,13
Altıncı Boru
13 Altıncı melek boruyu öttürdü. Tanrı'nın önündeki altın sunağın dört boynuzundan gelen bir ses duydum.
9,13 altın sunağın dört boynuzundan: Putperestlerin cezalandırılması iman şehitlerin duasına, Va 6,9.10, takiben geldiği ifade edilir, bknz. Va 8,2d.
Çık 30,1-3
14 Elinde boru tutan altıncı meleğe, "Büyük Fırat Irmağı yanında bağlı duran dört meleği çöz!" dedi.
9,14 Fırat: Partlılar Fırat ırmağının doğusunda kalan bölgeyi işgal etmişlerdi, bu altıncı belada onların süvari alayları ortaya çıkar, bknz. Va 6,2+.
Va 16,12 Va 6,17 1Ko 1,8+
15 İnsanların üçte birini öldürmek amacıyla o saat, o gün, o ay, o yıl için hazırlanmış bulunan dört melek çözüldü.
16 Atlı orduların sayısı iki yüz milyondu. Onların sayısını işittim.
17 Görümde atları ve binicilerini işte böyle gördüm. Savaş giysileri ateş, gök yakut ve kükürt rengindeydi. Atların başları aslanların başı gibiydi. Ağızlarından da ateş, duman ve kükürt çıkıyordu.
Eyü 41,18-21 Bil 11,17-18
18 Bu üç büyük sıkıntı yüzünden insanların üçte biri öldürüldü. Atların ağzından çıkan ateşten, dumandan, kükürtten öldüler.
19 Çünkü atların yetkisi ağızlarında ve kuyruklarındadır. Çünkü kuyrukları yılan gibidir; başları vardır ve bunlarla acı çektirirler.
20 Artakalan insanlar --bu büyük sıkıntılarla öldürülmeyenler-- elleriyle yaptıkları kötü işlerden dönmediler. Cinlere ve göremeyen, duyamayan, yürüyemeyen altın, gümüş, bakır, taş ve tahtadan yalancı ilahlara tapmaktan ayrılmadılar.
Amo 4,6+ Yşa 17,8 Dan 5,4 Mez 135,15-17
21 Öldürme eylemlerinden, büyücülüklerinden, zinalarından, hırsızlıklarından dönmediler.

10

Yaklaşan Son Yargı
1 Gökten inen başka bir güçlü melek gördüm. Bir buluta sarınmıştı. Başının üzerinde gökkuşağı vardı. Yüzü güneşe benziyordu, ayakları da ateşten direkler gibiydi.
2 Elin de açık bir kitapçık tutuyordu. Sağ ayağıyla denize, sol ayağıyla karaya bastı.
10,2 açık bir kitapçık: Hez 2,8-3,3’ deki tomar resmi tekrardan ele alınır ve geliştirilir. Yuhanna’ya sunulan kitap, kuzuya verilen mühürlenmiş kitabın aksine, Va 5,2, küçük ve açıktır.
3 Aslan kükremesini andıran yüksek bir sesle bağırdı. O bağırınca, yedi gök gürlemesi kendine özgü seslerle konuştu.
10,3 gök gürlemesi: Tanrı’nın sesi, Mez 29,3-9.
Amo 1,2+ Amo 3,8
4 Yedi gök gürlemesi konuşunca, yazmaya hazırlanıyordum ki, gökten gelen bir sesin şöyle dediğini duydum: "Yedi gök gürlemesinin konuştuklarını mühürle. Onları yazma!"
10,4 mühürle: Yani gizli tut, çünkü tamamlanma günü, a. 7, henüz gelmedi, bknz. Dan 12,4;2Ko 12,4.
Mez 29,3-9 Dan 8,26 Dan 12,4.9 Va 22,10
5 Denizde ve karada durduğunu gördüğüm melek, sağ elini göğe doğru kaldırdı.
10,5-6 Melek evrenin üç bölümünü yaratanın, bknz. Yar 14,22;Çık 20,11;Yas 32,40;Neh 9,6, ismiyle ant içer.
Dan 12,7 Yas 32,40
6 Göğü ve göktekileri, yeri ve yerdekileri, denizi ve denizdekileri yaratanın, sonsuzlara dek Diri Olan'ın adıyla, "Artık gecikme olmayacak" diye ant içti,
Neh 9,6 Çık 20,11
7 "Ama yedinci meleğin sesini duyuracağı günlerde, melek boruyu öttürdüğünde, tıpkı hizmetkârları peygamberlerin ağzından bildirdiği gibi Tanrı'nın gizemli tasarısı sonuçlanacak."
10,7 Tanrı’nın gizemli tasarısı: Tanrı’nın egemenliği Tanrı halkının düşmanlarının yok edilişiyle belirecektir: Babil’in cezalandırılışı, Va 17-18, şeytanın ve putperest halkların yok edilişi, Va 20,7-10. Tanrısal gizemin eskatolojik boyutu hakkında bknz. Rom 11,25; Rom 16,25+;Ef 1,9, ayrıca 2Se 2,6-7.
Rom 16,25+ Amo 3,7
Kitapçık
8 Ardından, gökten duyduğum ses yine benimle konuştu: "Git, denizde ve yerde duran meleğin elindeki açık kitabı al!"
10,8-11 Hezekiel’in çağrılışından etkilenmiş bir sahne, Hez 2,8-3,3; bknz. Yer 15,16. Yuhanna’ya verilen görev, Va 1,1-2.9-20, yenilenir ve ayrıntılarıyla belirtilir.
9 Bunun üzerine meleğe gittim, kitapçığı bana vermesini istedim. O bana, "Al, ye onu!" dedi, "Midende acılık oluşturacak, ama ağzına bal gibi tatlı gelecek."
10,9-10 bal gibi tatlı: Kilisenin zaferi müjdelenir; acılık: sıkıntılar da olacak, Va 11,1-13.
Hez 3,3
10 Meleğin elinden kitapçığı alıp yedim. Ağzımda bal gibi tatlıydı. Ama yiyince midemde acılık oldu.
11 Bana, "Sen yine halklar, uluslar, diller, birçok hükümranlarla ilgili peygamberlik etmelisin" dediler.

11

1 Bana değneğe benzer bir kamış verildi ve şöyle dendi: "Kalk, Tanrı'nın "Tapınağı'nı, sunağı ölç, orada tapınanları say?
11,1 Kutsal kent Yeruşalim’in kalbi olan Tapınak, a. 2, kiliseyi simgeler, 1Ko 3,16-17+;Va 20,9; Va 21,1+, boyutları “ölçülüyor”, bknz. Yer 31,39;Hez 40,1-6;Zek 2,1-5: “putperestler” (uluslar) tarafından çevrilmiş olsalar da, a. 2, Mesih’e sadık kalanlar korunacaktır, bknz. Va 7,4; Va 14,1-5, İsrail’in “kalanları” gibi, bknz. Yşa 4,3+.
Hez 40,3+ Zek 2,1-5
2 Tapınağın dışındaki avluyu ölçme, onu ayrı tut. Çünkü bu uluslara verilmiştir. Onlar kutsal kenti kırk iki ay ayakları altında çiğneyecekler.
11,2 kırk iki ay: bknz. Va 13,5.Dan 7,25’ den beri bu süre (üç buçuk yıl) zulüm dönemin kalıplaşmış süresidir, bknz. Luk 4,25;Yak 5,17. Burada kastedilen ise Roma İmparatorluğun ( Va 13 ve Va 17,10-14’ deki canavar) zulüm dalgasıydı.
Luk 21,24
İki Tanık. Tapınağın Ölçümlenmesi
3 İki tanığıma yetki vereceğim, bin iki yüz altmış gün çul kuşanarak peygamberlik edecekler."
Dan 7,25+
4 Bu iki tanık yeryüzünün Rabbi önünde duran iki zeytin ağacı ile iki şamdandır.
11,4 Zek’da iki zeytin ağaç Yeşu ve Zerubbabil’i simgelerler. Onlar sürgünden sonra Yeruşalim’e dönen cemaatin sivil ve dini başları olup Tapınağı tekrardan inşaat ettirdiler. Burada ise peygamberlik eden ve Musa ile İlyas’ın özellikleriyle, bknz. Mat 17,3p, betimlenen, a. 5-6.11-12, iki “tanık” ve “şamdan”, Hristiyanları temsil eder: ölümlerine kadar imanlarına tanıklık edip sonunda gök tarafından adalet bulacaklar.
Zek 4,3.14
5 Biri onlara zarar vermeye kalkarsa, ağızlarından ateş fışkırır ve düşmanlarını yok ederler. Onlara zarar veren kim olursa olsun, aynı biçimde öldürülmesi kararlaştırılmıştır.
2Kr 1,10 Yer 5,14
6 Peygamberlik ettikleri günler boyunca yağmur yağmasın diye onların gökyüzünü kapatmaya yetkisi vardır. Bunun yanı sıra suları kana dönüştürmeye de yetkileri vardır. Üstelik, istedikleri zaman yeryüzünü her türlü sıkıntıya uğratabilirler.
1Kr 17,1 Çık 7,17 Çık 11,10
7 Tanıklıklarını sona erdirdiklerinde, Derinler'den çıkan canavar onlarla savaşacak, onları yenip öldürecek.
11,7 derinlerden çıkan canavar: Va 13,1’ de denizden çıkan canavar gibi “Mesih karşıtını” ya da “Mesih karşıtı” bir ulusu simgeler.
Dan 7,21
8 Cesetleri büyük kentin caddesine serilecek. Kendi Rab'leri de orada çarmıha çakıldı. Oranın simgesel adı Sodom ve Mısır'dır.
11,8 büyük kent: Yeruşalim ve Roma şehirleri, bknz. Va 14,8; Va 16,19; Va 17,5.18; Va 18,2.10-21. İşlediği iki ana suç (fahişelik ve Mesih imanlılarına karşı zulümler, bknz. Va 17,4-6) nedeniyle Sodom ve Mısır diye adlandırılırlar. Belki de Hristiyanların Mesih’le aynı kaderi paylaştıkları her mekândır.
9 Her oymaktan, her halktan, her dilden ve her ulustan insanlar üç buçuk gün cesetlerini seyredecek, mezara gömülmelerine izin vermeyecekler.
10 Yeryüzünde yaşayanlar onların bu durumundan sevinç duyacak, mutlu olacaklar. Birbirlerine armağanlar gönderecekler. Çünkü bu iki peygamber yeryüzünde yaşayanlara sıkıntı vermişti.
11 Ama aradan iki buçuk gün geçince, iki peygambere Tanrı'dan yaşam soluğu geldi, ayağa kalktılar. Onları görenler büyük korkuya kapıldılar.
Hez 37,5.10
12 Gökten yüksek bir ses işittiler. Onlara şöyle diyordu: "Buraya çıkın!" Bunun üzerine, düşmanları bakarken bir bulutta göğe çıktılar
2Kr 2,11
13 ve o saat güçlü bir deprem oldu. Kentin onda biri yıkıldı. Depremde yedi bin kişi öldü. Geriye kalanlar korkuyla doldu ve göğün Tanrısı'na yücelik verdi.
14 İkinci "Vay başına!" dedirten durum geçti. Üçüncü "Vay başına!" dedirtecek durumun çabucak gelmekte olduğunu gördüm.
11,14 Va 9,21’ de ara verilen betimlemeye devam edilir. İkinci “vay başına” Va 9,15-19’ da geçer, üçüncüsü ise Babil’in (Roma’nın) çöküşü olacak, Va 17.
Va 8,13 Va 9,12
Yedinci Boru
15 Yedinci melek boruyu öttürdü. Gökte gür sesler duyuldu. Şöyle diyordu:"Dünyanın hükümranlığı Rabbimiz'e ve O'nun Mesihi'ne geçti. O, sonsuzlara dek hükümranlık sürecek."
Va 1,5+ Mez 2 Mez 22,28 Dan 7,14.27
16 Tanrı'nın önünde tahtlarında oturan yirmi dört İhtiyar yüzüstü yere kapanarak Tanrı'ya tapındılar.
17 Şöyle diyorlardı: "Her Şeye Gücü Yeten, Var Olan, Var Olmuş Rab Tanrı! Sana şükrederiz. Çünkü büyük gücünü eline aldın, hükümranlığına başladın.
11,17 var olan, var olmuş: Bazı metinler “ve gelecek olan” diye ekler.
Va 1,4+
18 Uluslar öfkelendi, ama tanrısal öfken ve ölülerin yargılanacağı zaman geldi. Kulların olan peygamberlere, kutsallara, küçük-büyük, adından korkanlara karşılıklarını vermenin zamanı geldi. Yeryüzünü yok edenleri yok etmenin zamanı geldi."
Mez 2,1.5 Amo 3,7 Mez 115,13
19 Ardından, gökte Tanrı'nın Tapınağı açıldı. Tapınağının içinde O'nun Antlaşma Sandığı göründü. Şimşekler çaktı; sesler, gök gürlemeleri duyuldu; deprem oldu, şiddetli dolu yağdı.
11,19 Göğün tapınağı artık Yeruşalim’deki tapınak değildir, Va 11,1-2. Yeni Antlaşma’nın sandığını, Çık 25, barındırır: Tanrı’nın halkının ortasında kuracağı nihai konut, bknz. 2Mak 2,5-8;Bil 9,8+.
Çık 25,8-10+ 2Mak 2,5-8 Va 8,5

12

Kadın ve Ejder
1 Gökte büyük bir belirti göründü. Güneşi kuşanmış bir kadının ayaklarının altında ay, başında on iki yıldızdan bir taç vardı.
12,1d Dünyanın sonunun öncesinde yaşanacak olayların anlatımını takip eden Va 12-14 bölümü ejderin (bknz. Va 12,3+) Mesih’e ve Mesih imanlılarına karşı savaşından bahseder. Va 12 iki ayrı görünüm birleştirir: ejderin kadına ve soyundan olanlara karşı savaşı, a. 1-6.13-17 ve Mikael’in ejdere karşı savaşı, a. 7-12.
12,1 Sahne Yar 3,15-16’ a uyar. “Kadın” doğum sancılarıyla doğurur, a. 2, Mesih olacak olanı, a. 5. “Ejder”, yani şeytan, a. 9, O’nu yok edemediğinden dolayı kadına doğru yönelir ve ona karşı savaşır, a. 6.13.15. Kadın Mesihsel çağın kutsal kavmini, Yşa 54; Yşa 60; Yşa 66,7;Mik 4,9-10, ve böylelikle kiliseyi temsil eder. Yuhanna belki de Mesih’i doğuran, yeni Havva ve Siyon kızı olan Meryem’i düşünmüş olabilir, bknz. Yuh 19,25.
Yar 37,9
2 Karnında çocuk taşıyor, doğum sancılarıyla kıvranarak bağırıyordu.
Yar 3,16 Mik 4,9-10
3 Sonra gökte başka bir belirti göründü: Al renkli, yedi başlı, on boynuzlu, kocaman bir ejderdi bu. Yedi başında krallık simgesi yedi bağ vardı.
12,3 ejder: Şeytandır, a. 9; Va 20,2. İbranice “şeytan” kelimesinin asıl anlamı “suçlayıcı”dır, a. 10 ve Zek 3,1-2; ayrıca Eyü 1,6+. Yahudi geleneklerinde yılan veya ejder kötünün gücünün simgesidir. Bu güç Tanrı ve halkının düşmanıdır ve zamanların sonunda Tanrı tarafından yok edilecektir, bknz. Eyü 3,8+; Eyü 7,12+.
Dan 7,7
4 Kuyruğu gökteki yıldızların üçte birini ardından sürükleyip yeryüzüne fırlattı. Ejder, doğurması yakın olan kadının önüne dikildi. Çocuk doğar doğmaz onu yutmaktı amacı.
12,4 gökteki yıldızların üçte birini ardından sürükleyip yeryüzüne fırlattı: Şeytan tarafından çekilen kötü meleklerin düşüşüne atıf.
Dan 8,10 Yşa 66,7
5 Kadın bir erkek çocuk doğurdu; tüm ulusları demir asayla güdecek olan bir oğul. Kadının çocuğu Tanrı'ya ve Tanrı'nın tahtına götürüldü.
12,5 erkek çocuk: Hem şahsi özüyle, hem de yeni İsrail’in başı ya da önderi olarak görülen Mesih, bknz. Dan 7,13’ teki “İnsanoğlu” ve Yşa 42,1+’ deki “Yahve’nin Kulu”.
12,5 Tanrı’ya ve Tanrı’nın tahtına götürüldü: Ejderin düşüşüne neden olacak Mesih’in göğe alınışına ve zaferine atıf.
Mez 2,9 Va 2,27 Va 1,6+
6 Kadın çöle kaçtı. Orada Tanrı tarafından ona bir yer hazırlanmıştı. Kendisini bin iki yüz altmış gün orada besleyeceklerdi.
12,6 çöle kaçtı: EA’te zulüm ya da baskı nedeniyle kaçmak zorunda kalanların sığınma yeridir, bknz. Çık 2,15;1Kr 17,2d; 1Kr 19,3d;1Mak 2,29-30. Üç buçuk yıl burada kalacaktır, a. 14; Va 11,2-3+. Kilise de dünyadan kaçıp Tanrı yaşamıyla beslenmeli, bknz. Çık 16;1Kr 17,4.6; 1Kr 19,5-8;Mat 4,3-4; Mat 14,13-21.
Va 11,3+ Va 12,14
7 Ardından gökte savaş oldu. Mikael ile melekleri ejdere karşı savaştılar. Ejder de melekleriyle birlikte onlara direndi.
12,7 Yahudi geleneklerine göre Mikael Tanrı’nın savaşçısıdır, Dan 10,12-21; Dan 12,1. İsmi “Kim Tanrı gibidir?” anlamına gelir.
Dan 10,13+ Dan 12,1
8 Ama üstün gelemediler. Artık gökte barınabilecekleri bir yer kalmadı.
Yuh 12,31
9 Koca ejder aşağı fırlatıldı. Bütün yeryüzünü kandıran, adı iblis ve şeytan olan şu eski zamanın yılanı yeryüzüne fırlatıldı. Melekleri de birlikte fırlatıldılar.
Va 20,2-3 Yar 3,1-4 Mat 4,1+
10 Ve gökte gür bir ses duydum. Şöyle diyordu: "Artık kurtarış, güç ve hükümran-lığın Tanrımız'a geçtiği an geldi. Yetki de Mesihi'nin oldu. Çünkü kardeşlerimizin suçlayıcısı aşağı fırlatıldı. Tanrı önünde gece gündüz onları suçlayan aşağı fırlatıldı.
Va 11,15 Zek 3,1-5
11 Kuzu'nun kanıyla ve tanıklık ettikleri sözle onu yendiler, çünkü ölüme dek canlarını sevmediler.
Yuh 12,25
12 Öyleyse, ey gökler ve orada yaşayan sizler, mutlu olun! Yeryüzünün de, denizlerin de vay başına! Çünkü iblis, zamanının kısıtlı olduğunu bilerek, azgın öfkeyle üzerinize geldi."
Va 20,3
13 Ejder yeryüzüne fırlatıldığını görünce, oğul doğuran kadına baskı yaptı.
12,13-17 Şeytan kiliseyi yok edemez. Bunun için Hristiyanları tek tek (kadının “geri kalan soyuyla”) düşürmeye çalışır.
2Ko 6,2+ Yar 3,15
14 Ama çölde kendisi için belirlenen yere uçsun diye kadına büyük kartalın kanatları verildi. Orada ejderden uzak, üç buçuk yıl beslenecekti
12,14 üç buçuk yıl: harfiyen “bir zaman ve iki zaman ve bir yarım zaman”, bknz. Va 11,2+.
Çık 19,4 Yşa 40,31 Dan 7,25+ Va 11,3+
15 O koca yılan kadını bir selle boğmak için ardından ağzını açtı, ırmak gibi su fışkırttı.
16 Ama yer kadının yardımına koştu. Toprak ağzını açtı, ejderin ağzımdan fışkırttığı ırmağı yutuverdi.
Say 16,30-34
17 Ejder kadına çok kızdı, geri kalan soyuyla savaşmak için ortaya çıktı. Onlar Tanrı buyruklarını tutan ve İsa'nın tanıklığını taşıyan kişilerdir.
12,17 Tanrı buyruklarını tutan ve İsa’nın tanıklığını taşıyan kişiler: İmanlıları ayırt edebilmeyi sağlayan çift işaret, Va 14,1; bknz. Va 14,12; Va 20,4; Va 1,1.9 ve Rom 8,29.
18 Ejder denizin kıyısındaki kumun üstünde dikildi.

13

Denizden Çıkan Canavar
Dan 7 2Se 2,3-12
1 Sonra denizden on boynuzlu, yedi başlı, boynuzlarının her birinde krallık simgesi on bağ, başlarında da sövgü adları olan bir canavar çıktığını gördüm.
13,1-10 Bu yeni görünüm Dan 7’ den etkilendi. Va 17,10.12-14’ e göre (Ak-)denizden çıkan canavar Roma İmparatorluğu’dur. Roma ise kendisine Tanrısal güçler talep ederek Mesih’e ve kilisesine karşı ayaklanan tüm güçleri temsil eder (ünvanları, a. 1, bknz. Dan 11,36;2Se 2,4). Yedi baş ve yedi boynuz gücü simgeler, Va 17,3.7-12’ de tekrardan ele alınacaklar.
Va 17,3.8 Dan 7,3
2 Canavar parsa benziyordu. Ayakları ayı ayağı, ağzı da aslan ağzı gibiydi. Ejder gücü de, tahtını da ona verdi. Bunun yanı sıra geniş ölçüde yetki de verdi.
13,2 Canavar tüm gücünü şeytana, Va 12,3+, borçludur, bknz. Mat 4,8-9p;Yuh 12,31+;2Se 2,9.
Dan 7,4-6 Luk 4,6
3 Canavarın başlarından birinde ölümcül gibi görünen bir yara vardı. Ama bu ölümcül gibi görünen yara iyileşti. Tüm yeryüzü şaşırıp canavarın ardından gitti.
13,3 ölümcül gibi görünen yara iyileşti: Aslında “iyileştirildi, tedavi edildi”. “Dirilen Nero” rivayetine gönderme. Canavar, ölen ve dirilen Mesih’in karikatürüdür.
4 İnsanlar ejdere tapındılar; çünkü yetkiyi canavara vermişti. Şu sözleri söyleyerek canavara tapındılar: "Canavar gibisi var mı? Kimin gücü yeter onunla savaşmaya?"
13,4 canavar gibisi kim var: bknz. Mikael isminin anlamı, Va 12,7.
5 Canavarın ağzı abartılı sözler söylemek ve sövmek için özgür bırakıldı. Bunun yanı sıra kendisine kırk iki ay tanındı, bu süre içinde dilediği gibi davranma yetkisi verildi.
Dan 7,8.11 Va 11,3+
6 Canavar Tanrı'ya sövmek için ağzını açtı. Ve O'nun adına, konutuna --göklerde ya-şayanlara-- sövdü.
7 Kendisine kutsallarla savaşma ve onları yenme yetkisi verildi. Her oymak, her halk, her dil, her ulus üzerinde de ona yetki verildi.
Dan 7,21 Dan 7,6
8 Yeryüzünde yaşayanların tümü kendisine tapınacaklar. Bunlar boğazlanan Kuzu'nun yaşam kitabında dünyanın kuruluşundan bu yana adı yazılmamış olanlardır.
Va 20,12+
9 Kulağı olan işitsin:
Mat 13,9 Yer 15,2
10 Her kim tutsak düşecekse tutsaklığa gider, her kim kılıçla öldürürse kılıçla öldürülmeli. İşte kutsallara gerekli olan sabır ve iman!
13,10 her kim kılıçla öldürülecekse: Bazı metinlerde “öldürecekse” diye geçer. Cümlenin yorumlanması zordur. “Kilise zulümcülerine karşı pahası ne olursa olsun mantığına düşüp direnç göstermemeli, ama yine de sıkı kalmalı” ya da “Zulümcülerin Tanrı tarafından cezalandırılışı kaçınılmazdır” anlamlarını taşıyabilir, bknz. Va 14,11-12;Mez 5,10+;Yer 15,2;Mat 26,52.
Canavarın Hizmetindeki Yalancı Peygamber
11 Sonra karadan çıkan başka bir canavar gördüm. Kuzu boynuzuna benzer iki boynuzu vardı, bir ejder gibi konuşuyordu.
13,11 başka bir canavar: Daha sonra “yalancı peygamber” diye adlandırılacak, Va 16,13; Va 19,20; Va 20,10. Yuhanna, “İnsanoğlu’nun” dönüşünü anlatmadan önce, Va 14,14-20; bknz. Va 19,11d;Mat 24,30, Mesih tarafından önceden duyurulan yalancı Mesihler’in (birinci canavar) ve yalancı peygamberlerin (ikinci canavar) eylemlerini gösterir, Mat 24,24, bknz. 2Se 2,9.
Mat 7,15
12 İlk canavarın tüm yetkisini onun önünde kullanıyor. Yeryüzünü ve orada yaşayanları, ölümcül yarası iyileşen ilk canavara tapmaya zorunlu kılıyor.
13 Güçlü belirtiler gösteriyor, insanların önünde gökten yere ateş bile indirebiliyordu.
Mat 24,24 2Se 2,9-10 Yas 13,1-3
14 İlk canavarın önünde belirtiler göstermek için kendisine verilen yetkiyi kullanarak, yeryüzünde yaşayanları kandırıyordu. Kılıç yarası aldıktan sonra yine yaşayan canavarın bir benzerini yapmaları için yeryüzünde yaşayanlara buyruk veriyordu.
13,14 belirtiler: Kutsal Ruh, Mesih’e imanı uyandırmak için kilisesinde mucizevi belirtiler yapar İkinci canavar Ruh’u taklit etmeye çalışır; ejder ve ilk canavar da Baba’yı ve Oğul’u taklit etmeye çalışıyorlardı, Va 13,3. Ejder, birinci ve ikinci canavar kutsal üçlü birliğin bir karikatürüdür.
15 İlk canavarın benzerine soluk vermesi için kendisine yetki verildi. Öyle ki, canavarın benzeri konuşabilsin ve kendisine tapınmayan herkesi ölüme çarptırabilsin.
Dan 3,5-7.15
16 Bunun yanı sıra, ikinci canavar büyük-küçük, varlıklı-varlıksız, özgür-köle herkesin sağ eline ve alnına işaret konmasını zorunlu tutuyordu.
Va 7,3 Va 14,9.11 Va 16,2 Va 19,20 Va 20,4
17 Öyle ki, kendisinde işaret --yani canavarın adı ya da adının sayısı-- bulunmayan, ne bir şey satın alabilsin, ne de bir şey satabilsin!
18 İşte bilgeliğe çağrı. Aklı olan canavarın sayısını hesap etsin: Çünkü bu sayı insanı simgeler. Sayısı ise altı yüz altmış altıdır.
13,18 altı yüz altmış altı: Bazı metinlerde “altı yüz on altı”. Yunanca ve İbranice alfabelerinde her bir harfin bir sayı değeri vardır. Bir ismin sayısını bulmak için de bu ismin harflerine ait değerler birbirine eklenirdi. 666 sayısı İbranice alfabeye göre Sezar-Nero; 616 sayısı da Yunan alfabesine göre Sezar-Tanrı diye okunabilir.
Va 17,9

14

Kuzunun Ardından Gelenler
Va 7,1-8+
1 Sonra Siyon Dağı'nda Kuzuyu ve O'nunla birlikte yüz kırk dört bin kişinin durduğunu gördüm. Alınlarında Kuzu'nun ve Babası'nın adı vardı.
14,1-5 Yuhanna, canavarın sayısıyla mühürlenen canavar yandaşların karşısına kuzuya sadık kalanları koyar, Va 5,6+, onlar da kuzunun ve Babası’nın ismiyle mühürlendiler, Va 7,4; Va 12,17+: Mesih’e sadık kalanların büyük kalabalığıdır, Va 6,4-17. Siyon Dağı, halkını kurtarmaya ve toplamaya gelecek olan Mesih’in görüneceği mekân olarak görülüyordu, Yuh 3,5, bknz. ayrıca Va 2,27.
2Kr 19,30-31 Ova 1,17 Yoe 2,32 Sef 3,12-13 Haİş 2,21+
2 Ardından, gökten çağlayan suların ve güçlü gök gürlemesinin sesini ansıtan bir ses duydum. Duyduğum ses lir çalanların çıkardığı sese benziyordu.
3 Tahtın, dört yaratığın ve İhtiyarlar'ın önünde yeni bir ezgi söylüyorlardı. Yeryüzünden kurtulmalık karşılığında satın alınan yüz kırk dört bin kişiden başka hiç kimse bu ezgiyi öğrenemiyordu.
14,3 yeni bir ezgi: Musa Mısır’dan kurtuluşu bir ezgiyle kutlamıştı, Çık 15,1-21, bknz. Va 15,3-4. Yeni ezgi de Tanrı halkının yeni kurtuluşunu ve boğazlanmış kuzu tarafından kurulan yeni düzeni över.
14,3 yeryüzünden: Yuh incilinin “dünya” kavramı, bknz. Yuh 1,10+.
Va 5,9 Yşa 42,10 Yşa 43,19 Mez 33,3 Mez 98,1 Va 3,10
4 Bunlar kadınlarla ilişki sonucu lekelenmeyenlerdir. Çünkü hepsi paktırlar. Kuzu her nereye giderse O'nun ardından gidenlerdir. İnsanlık içinden Tanrı'ya ve Kuzu'ya kurtulmalık karşılığında satın alınan ilk üründürler.
14,4 paktırlar: harfiyen “bakireler; erdenler”. Mecazi anlamda anlaşılmalı: Şehvet putlara tapınmanın resmidir, bknz. Hoş 1,2+. “Yüz kırk dört bin kişi”, satın alınan, Va 5,9, doğru ve sadık, a. 5, kişiler, putlara tapınmayı reddettiler ve böylece kuzuyla nişanlandırılabilirler, bknz. Va 19,9; Va 21,2;2Ko 11,2.
14,4 O’nun ardından gidenlerdir: İsrail Çıkış zamanında nasıl Yahve’yi takip etmişse kurtulanların yeni kavmi de kuzuyu takip ederek çöle gider, bknz. Yer 2,2-3. Çölde yeni bir nişan kutlanılacaktır, Hoş 2,12-21.
14,4-5 Kurban ifadeleri: “İlk-ürünler” bütün hasılatı temsil eder, Yas 26,2, ilk doğanlar bütün aileyi, Say 3,12, vs. Tanrı’ya sunulan adaklar “suçsuz”, hatasız olmalılar, Çık 12,5;1Pe 1,19.
Yer 2,2-3
5 Ağızlarında hiçbir yalan bulunmadı. Suçsuzdurlar.
Sef 3,13
Melekler Yargının Saatini Duyuruyor
6 Sonra göğün ortasında uçan başka bir melek gördüm. Yeryüzünde yaşayanlara müjde vermek için, sonsuza dek geçerli olan Sevindirici Haber'i taşıyordu. Her ulusa, her oymağa, her dile, her halka
14,6-13 Üç melek gelir ve tanrısız zulümcüleri tövbeye çağırırlar, ancak tanrısızlar bu daveti reddedecekler, Va 16,2.9.11.21; bknz. Va 15,5+.
Va 8,13
7 yüksek sesle, "Tanrı’dan korkun, O'na yücelik verin" diyordu; "Çünkü O'nun yargı saati geldi. Göğü, yeri, denizi, pınarlarını yaratana tapın.''
Mat 10,28p Çık 20,11
8 Onu ikinci bir melek izledi. Şöyle diyordu: "Yıkıldı! Zina hırsının şarabından tüm uluslara içirten koca Babil yıkıldı!"
14,8 Yıkıldı! ... Babil yıkıldı!: Gelecekte gerçekleşecek olan olaylar şimdiden gerçekleşmiş olarak gösterilir (“peygambersel geçmiş zaman”).
14,8 zina hırsının şarabından: Bazı metinler “öfke şarabından” ya da “zina hırsının öfke şarabından” diye yazar, Va 18,3. “Öfke şarabı” ya da “gazap kâsesi” resmi peygamberlerde sıkça görülür, bknz. Yşa 51,17+, puta tapanlara vaat edilen Tanrı öfkesidir.
Va 18,2-3 Yşa 21,9 Yşa 51,17+ Yer 25,15
9 Onu üçüncü bir melek izledi. Gür bir sesle şöyle diyordu: "Her kim canavara ve benzerine tapınır, işaretini alnına ya da eline koydurursa,
Va 13,15-17+
10 Tanrı'nın kızgınlık kâsesine saf olarak boşaltılan kızgınlık şarabından içecek, kutsal meleklerin ve Kuzu'nun önünde kükürt ateşiyle işkence çekecektir.
14,10 kükürt ateşi: Ateş ve kükürt gölü kötülerin cezalarını çektikleri mekândır, bknz. Va 19,20; Va 20,10; Va 21,8.
Yar 19,24
11 Onlara işkence çektiren ateşin dumanı sonsuza dek yükselecektir. Canavara ve benzerine tapınanlar, adının işaretini koyduranlar gece gündüz rahat nedir bilmeyecekler."
Yşa 34,9-10 Va 19,3
12 Tanrı'nın buyruklarını ve İsa’nın inancını tutan kutsallar sabırla davranmaya çağrılmıştır.
Haİş 9,13+ Haİş 12,17
13 Gökten konuşan bir ses duydum: "Yaz! Bundan böyle Rab'be bağlı olarak ölenlere ne mutlu!" Ruh, "Evet, emeklerinden böylece rahata kavuşsunlar" diyor, "Çünkü yaptıkları onları izliyor."
14,13 Tanrısızların cezalandırılışı ile imanlıların ölümlerinden sonra tadacakları mutlu sükûnet arasında belirgin bir fark açığa çıkar, bknz. Va 6,9-11.
Va 1,3+ Yşa 57,1-2 İbr 4,10 Mat 11,28-29
Tanrı Öfkesinin Bağ Bozumu
Yoe 3,12-13
14 Sonra baktım, beyaz bir bulut göründü. Bulutun üzerinde İnsanoğlunu andıran biri oturuyordu. Başında altın bir taç, elinde de keskin bir orak vardı.
14,14-20 Hasat ve bağ bozumu burada ilan edilen ve Va 19,11-20’ de betimlenecek olan tanrısal yargının iki resmidir.
Dan 7,13 Va 1,7
15 Tapınaktan başka bir melek çıktı, bulutun üzerinde oturana gür sesle bağırdı: "Orağını sal ve biç! Çünkü hasat zamanı geldi, yeryüzünün biçilecek ürünü olgunlaştı."
Yoe 3,13
16 Bulutun üzerinde oturan, orağını yeryüzüne salladı ve yeryüzünün ürünü biçildi.
Mat 13,36-43 Yuh 4,35 Rom 2,6+
17 Gökteki tapınaktan başka bir melek çıktı. Onun elinde de keskin bir orak vardı.
18 Bu kez sunaktan başka bir melek çıktı; onun da ateş üzerinde yetkisi vardı. Elinde keskin orak bulunana gür sesle bağırdı: "Keskin orağını sal, bağ bozumu geldi, yeryüzünün üzüm salkımlarını topla. Çünkü üzümleri olgunlaştı!"
14,18 sunaktan başka bir melek çıktı: Sunaktan iman şahitlerinin kanı, Va 6,9; Va 11,1, ve kutsalların duası, Va 8,3-5; Va 9,13, yükselir, melek de adalet dilemek üzere onu Tanrı’nın önüne taşır.
Va 6,9-10 Va 8,3-5
19 Melek orağını yeryüzüne salladı, bağ bozumunda yeryüzünün üzümlerini topladı. Bunları Tanrı'nın kızgınlığında üzümün çiğneneceği büyük tekneye koydu.
Yşa 63,1-6 Va 19,15
20 Tekneye basılan üzümler kent dışında çiğnendi. Tekneden akan kan üç yüz yirmi kilometrelik bir alanı kapladı, atların gemlerine dek yükseldi.
14,20 kent dışında: Putperest halkların yok edilişi Yeruşalim’in dışında meydana gelecek, Zek 14,2d.12d;Hez 38-39; bknz. İbr 13,11;Lev 4,12+.
Va 19,14.21

15

Musa’nın ve Kuzu’nun İlahisi
1 Sonra gökte görkemli, olağanüstü başka bir belirti gördüm: Ellerinde en son yedi büyük sıkıntıyı taşıyan yedi melek. Çünkü Tanrı'nın kızgınlığı bunlarla sona eriyordu.
15,1-16,21 Yedi tasın görünümü Va 8,2d’ den sonraki yedi boru görünümünü bir devam şeklinde ele alır. a. 3-5 arasında ise seçilmişlerin onları kurtaranı övmek için söyledikleri bir ilahiye yer verilir.
2 Sonra cam gibi, ateşle karışık bir deniz gördüm. Cam denizin üstünde, ellerinde Tanrı'nın harplarını tutanlar duruyordu. Bunlar canavara, benzerine ve adını simgeleyen sayıya karşı zafer kazanmış olanlardır.
Va 7,9 Va 13,15-18
3 Tanrı kulu Musa'nın ve Kuzu'nun ezgisini söylüyorlardı: "Yaptıkların görkemli ve olağanüstüdür, Ey Her Şeye Gücü Yeten Rab Tanrı. Yolların hak ve gerçektir, Ey ulusların Kralı.
15,3 Musa’nın ezgisini: Musa’nın Ezgisi gibi, Çık 15, Kuzu’nun Ezgisi de bir kurtuluş ilahisidir, Va 14,1. Kutsal Kitap’ta geçen temalar ele alır ve aslında yargının şiddetinden çok Tanrı’nın ve O’na ait olanların zaferini hatırlatır.
Çık 15,1-21 Va 14,3+ Mez 92,5 Mez 98,1 Mez 145,17 Yas 32,4
4 Adından kim korkmaz? Seni kim yüceltmez, ya Rab! Çünkü Kutsal Olan bir tek sensin. Tüm uluslar gelip önünde tapınacak. Çünkü adil yargın gözüktü."
Yer 10,7 Mez 86,9
Yedi Tastan Yedi Sıkıntı
5 Bu olaylardan sonra tapınağın gökteki tanıklık çadırının açıldığını gördüm.
15,5d Babil, yani Roma üzerine düşecek yedi belaların (“büyük sıkıntıların”), a. 1., anlatımına devam edilir. Va 8-9’ da olduğu gibi Mısırlılara gönderilen belaları hatırlatırlar. Bununla görevli melekler göğün gerçek tapınağı olan çadırdan çıkarlar, Va 11,19. Bir Tanrı görünümü sahnesinde adalet litürjilerini yerine getirirler.
Çık 25,22+
6 Tapınaktan yedi büyük sıkıntıyı taşıyan yedi melek çıktı. Tertemiz, parlak keten kuşanmışlardı. Göğüslerinde altın kuşaklar sarılıydı.
Va 19,8
7 Dört yaratıktan biri yedi meleğe, sonsuza dek diri olan Tanrı'nın kızgınlığıyla dolu yedi altın tas verdi.
Va 14,8+
8 Tapınak Tanrı'nın yüceliğinden ve gücünden ötürü dumanla doldu. Yedi meleğin yedi büyük sıkıntısı sonuçlanıncaya dek hiç kimse tapınağa giremiyordu.
15,8 Tapınakta bulunan “yüceliğe” (görkeme), Çık 24,16+, atıf, Mesihsel çağda Tanrı’nın halkının arasındaki mevcudiyetinin işaretidir. Bknz. 2Mak 2,4-8;Çık 40,34-35;1Kr 8,10;Va 21,3.
1Kr 8,10 Yşa 6,4

16

1 Tapınaktan gür bir ses duydum. Yedi meleğe şöyle diyordu: "Gidin, Tanrı kızgınlığının yedi tasını yeryüzüne boşaltın."
Va 8,6-12
2 Birinci melek gitti, tasını yeryüzüne boşalttı. Canavarın işaretini taşıyan ve benzerine tapınan insanlarda iğrenç, kötü yaralar açıldı.
Çık 9,8-11 Va 13,15-17
3 İkinci melek tasını denize boşalttı. Deniz bir ölünün kanına dönüştü. Denizdeki canlı varlıkların tümü öldü.
4 Üçüncü melek tasını ırmaklara ve su pınarlarına boşalttı. Bunlar kana dönüştü.
Çık 7,14-24
5 Sular meleğinin şöyle dediğini duydum: "Var Olan, Var Olmuş, Kutsal Olan! Verdiğin bu yargılarda adilsin.
Va 1,20+ Va 1,4+ Va 11,17
6 Çünkü kutsalların ve peygamberlerin kanını akıttılar. Bu nedenle onlara içsinler diye kan verdin. Onlara böylesi layıktır."
Va 6,9 Va 8,3-4 Va 18,24
7 Ve tapınaktan gelen sesi duydum. Şöyle diyordu: "Evet, Her Şeye Gücü Yeten Rab Tanrı! Yargıların doğru ve adildir."
Va 19,2
8 Dördüncü melek tasını güneşe boşalttı; insanları ateşle kavurmak için güneşe yetki verildi.
9 İnsanlar cayır cayır yanıp kavruldular. Ve bu büyük sıkıntılar üzerinde yetkisi olan Tanrıya sövdüler. Günahlarından dönmediler, O'na yücelik vermediler.
Va 9,20 Amo 4,6+
10 Beşinci melek tasını canavarın tahtına boşalttı. Canavarın hükümranlığı karanlığa gömüldü. İnsanlar acıdan dillerini ısırdılar;
16,10 canavarın tahtı: Dünyasal ve Tanrı karşıtı hükümdarlıkların tipik örneği olan Roma İmparatorluğu.
Çık 10,21-23 Yşa 8,22
11 çektikleri acı ve açık yaraları yüzünden göklerin Tanrısı'na sövdüler; yaptıkları kötülüklerden dönmediler.
12 Altıncı melek tasını büyük Fırat Irmağı'na boşalttı. Doğu hükümranlarının yolu hazırlansın diye, Fırat'ın suları kurudu.
16,12 Fırat kuruduğunda Roma İmparatorluğu Partlılar’ın süvari ordularına karşı savunmasız kalacak, Va 9,14.
Va 9,14
13 Sonra baktım, ejderin, canavarın ve yalancı peygamberin ağzından kurbağaya benzer üç kötü ruhun çıktığını gördüm.
Çık 8,6-7
14 Bunlar belirtiler yapan cinlerin ruhlarıdır. Her Şeye Gücü Yeten Tanrı'nın Büyük Günü'nde kopacak savaş için, yeryüzündeki bütün hükümranları bir araya toplamak amacıyla onlara giderler.
16,14 bir araya toplamak: Mesih tarafından yok edilişlerinden önce bütün putperest halkların toplanması.
Va 17,13-14 Va 19,19 1Ko 1,8+
15 "İşte hırsız gibi geliyorum! Çıplak dolaşmasın, utancını görmesinler diye uyanık olana, giysilerini yanında saklayana ne mutlu!"
Va 3,3-4.18 Va 1,3+
16 Cinlerin ruhları yeryüzündeki hükümranları İbranice Armagedon denen yerde bir araya topladılar.
16,16 Armagedon: Yani Megiddo’nun dağı. Meggido, Karmel dağına bitişik ovada kalan bir şehir, kral Yoşiya’nın yenilgisinin yeridir, 2Kr 23,29d, burada toplanan ordular için bozgun sembolüdür, bknz. Zek 12,11.
Va 20,8
17 Yedinci melek tasını havaya boşalttı. Gökteki tapınağın tahtından gür bir ses yükseldi. "Her şey yerine geldi!" diyordu.
18 Ardından sesler, gök gürlemeleri duyuldu; şimşek parıltıları ve güçlü deprem oldu. Yeryüzünde insan var oldu olalı benzeri görülmemiş, güçlü bir depremdi.
Yşa 66,6 Va 21,6 Va 4,5 Dan 12,1 Mar 13,19
19 Büyük kent üç parçaya ayrıldı. Ulusların kentleri yıkıldı. Tanrı koca Babil'i anımsadı, öfkesiyle dolu kâsedeki şaraptan kendisine verildi.
Va 14,8.10
20 Tüm adalar ortadan çekildi, dağlar gözden kayboldu.
16,20 Bu kozmik belirtiler hüküm veren Tanrı’nın korkutucu kuvvetini simgelerler.
Va 6,14
21 İnsanların üzerine gökten talant ağırlığında iri dolu yağdı. Dolunun yol açtığı sıkıntı öylesine büyüktü ki, bu yüzden Tanrı'ya sövdüler.
16,21 talant ağırlığında: yaklaşık olarak 40 kilo.
16,21 Bütün bu belalara (“sıkıntılar”) rağmen insanlık tövbe etmez, tam tersine, Tanrı’yı sövmeye devam eder, a. 9.11, bknz. Va 11,14+.
Çık 9,22-26

17

B. Babil Üzerine Ceza Yargısı
Büyük Fahişe
Hez 16 Hez 23 Nah 3,4
1 Yedi tası taşıyan yedi melekten biri gelip benimle konuştu. "Gel!" dedi, "Bol sular üzerinde oturan büyük fahişenin yargısını göstereceğim sana.
17,1d Bu bölümün bazı ayrıntılarını yorumlamak oldukça zordur, özellikle a. 9-11.
17,1 büyük fahişe: Yeruşalim gibi, Va 21,9, Babil kenti de bir kadın tarafından kişileştirilir, bknz. Va 12,1;Dan 4,30+. Puta tapan Roma’yı simgeler, Va 2,14+; Va 18,3;Hoş 1,2+, bknz. Va 14,4: a. 3-7 arasında ihtişamlı ve cazip bir fahişe olarak tasvir edildikten sonra, önceki görünümlerde vaat edilen ve hazırlanan “ceza yargısının”, a. 1, infazını yaşayacak.
17,1 bol sular üzerinde: Aslında “büyük suların yanında”. Resim a. 15’de açıklanır.
Yer 51,13
2 Dünya kralları onunla zina ettiler. Yeryüzünde yaşayanlar onun verdiği zina şarabıyla sarhoş oldular."
17,2 yeryüzünde yaşayanlar: İmparatorlara tapmayı kabul eden putperest halklar ve onların kralları.
Yşa 23,17 Yer 51,7
3 Melek beni Ruh'un yönetiminde çöle götürdü. Kızıl bir canavarın üstünde oturan bir kadın gördüm. Canavar kutsallık kavramına karşı baştanbaşa sövgü adlarıyla doluydu. Yedi başı, on boynuzu vardı.
17,3 çöle: Murdar hayvanların yeri, bknz. Lev 16,8+; Lev 17,7+.
17,3 “Yedi baş” Roma’nın yedi tepesidir, a. 9, “on boynuz” da İmparatorluğun boyunduruğunu atacak olan yardımcı krallardır, a. 12.16. Canavar, a. 3.7-8, Va 13’ deki canavardır. a. 8’in başlangıcı canavarla dalga geçmek üzere Tanrı ve Mesih ünvanlarının, Va 1,4+; Va 1,18, deformasyonudur.
Yşa 21,1d Va 13,1
4 Kadın erguvani ve kırmızı giysiler kuşanmıştı. Altınla, değerli taşlarla, incilerle be-zenmişti. Elinde altın bir bardak tutuyordu. Bu bardak zinanın iğrenç, kirli eylemleriyle doluydu.
Yer 51,7
5 Alnında gizemli anlam taşıyan bir ad yazılıydı: KOCA BABİL, YERYÜZÜNDEKİ FAHİŞELERİN VE İĞRENÇLİKLERİN ANASI.
2Se 2,7
6 Kadının kutsalların ve İsa'ya tanıklık uğruna ölenlerin kanıyla sarhoş olduğunu gördüm.
17,6 Roma’nın zulümleri hem putlara tapmayı, a. 4, hem de cinayetleri, a. 6, kapsardı. Hez 16,36-38; Hez 23,37-45 aynısını Yeruşalim’e söylemişti.
Canavar ve Fahişe İmgesinin Yorumu
6b Onu görünce çok şaşırdım.
7 Melek bana, "Niye şaşırdın?" dedi, "Kadının ve onu taşıyan yedi başlı, on boynuzlu canavarın sırrını sana bildireceğim.
8 Gördüğün canavar önceden vardı, şimdi yoktur. Derinler'den çıkıp mahva gidecektir. Yeryüzünde yaşayanlar --dünyanın başlangıcından bu yana adları yaşam kitabında yazılmamış olanlar-- canavarı görünce şaşıracaklar. Çünkü o önceden vardı, şimdi yok, ama yeniden ortaya çıkacak. .
17,8-18 Canavar sembolizmde burada iki değişik hat ayırt edilebilir, a. 8-9.15-18 ve a. 10.12-14. Canavarın üstünde oturan kadın kendisini güçlü sanır, ama bozgununa doğru ilerliyor.
Va 13,3-4 Va 20,12+
9 "İşte bunu anlamak bilgelik gerektirir: Yedi baş, kadının oturmakta olduğu yedi tepedir. Bunlar aynı zamanda yedi hükümrandır.
17,9 yedi hükümran: Yedi Roma İmparatoru, bunların altıncısı görev başındadır. Yedi “bütünlüğün” simgesidir.
Va 13,18
10 Beşi devrilmiştir, biri duruyor, öbürüyse daha gelmemiştir. O geldiğinde kısa bir süre kalması gerekir,
11 Önceden var olana, şimdi olmayana gelince, bu sekizinci kraldır. O da yedilerdendir ve mahva gitmektedir.
12 "Gördüğün on boynuza gelince, bunlar daha hükümranlık sürmemiş on kraldır. Ama canavarla birlikte bir saatliğine hükümranlık yetkisini alacaklar.
Dan 7,24
13 Onlar aynı düşüncededirler, güçlerini ve yetkilerini canavara verirler.
Va 19,11-21
14 Kuzu'yla savaşacaklar ve Kuzu onları yenecek. Çünkü O rablerin Rabbi, kralların Kralı'dır. O'nunla birlikte olanlar çağrılanlardır, seçilenlerdir, kendilerine güvenilenlerdir."
17,14 Va 14,4’ e hatırlatma ve Va 19,11-21’ in duyuruluşu.
Yas 10,17 2Mak 13,4 1Ti 6,15 Va 14,4
15 Melek sözlerini sürdürdü: "Gördüğün o sular --fahişenin oturmakta olduğu sular-- birçok halk, toplum, ulus ve dildir.
16 Gördüğün on boynuza gelince, canavarla birlikte fahişeye kin besleyeceklerdir. Onu yıkıma götürecek, çırılçıplak edecek, etini yiyecek, yakıp küle dönüştürecekler.
Hez 16,39-41 Hez 23,25-29
17 Çünkü amacı uyarınca davranmalarını, Tanrı'nın sözleri sonuçlanıncaya dek aynı düşüncede olmalarını, hükümranlıklarını da canavara vermelerini Tanrı onların yüreğine koymuştur.
18 Gördüğün kadın dünya kralları üzerinde yetkisi olan o koca kenttir."
Va 11,8+

18

Bir Melek Babil’in Yıkımını Duyuruyor
1 Bundan sonra gökten başka bir meleğin indiğini gördüm. Geniş yetkisi vardı. Yüceliği nedeniyle yeryüzü aydınlığa boğuldu.
18,1-3 Önceden duyurulan ceza, Va 17, şimdi oldukça yakındır, a. 1-3, ve imanlılar günahkârların saldırılarına karşı korunmaya alındıktan sonra gerçekleşecek, a. 4; Va 3,10+.
Hez 43,2
2 Gür bir sesle bağırarak şöyle dedi: "Yıkıldı! Koca Babil yıkıldı! Cinlerin konutu oldu. Her kötü ruhun sığınağı oldu. Her kötü, tiksindirici kuşun barınağı oldu.
Yşa 13,21-22 Yşa 21,9 Yşa 34,11-14 Va 14,8 Yer 50,39
3 Çünkü zina hırsının kızgın şarabından tüm uluslar içti. Dünya kralları da onunla zina etti. Dünya tüccarları onun aşırı yaşayışından sağlanan gelirle zengin oldu."
18,3 zina hırsının kızgın şarabı: bknz. Va 14,8.
Va 17,2
Kaçma Çağrısı
4 Ardından, gökten başka bir ses duydum. Şöyle diyordu: "Onun günahlarına ortak olmamak, Onun büyük sıkıntılarını çekmemek için Ondan uzaklaş, ey halkım!
Va 16,17 Yşa 48,20 Yşa 52,11 Yer 51,6
5 Çünkü günahları göğe dek erişti. Ve suçlarını Tanrı anımsadı.
Yar 18,20 Yer 51,9
6 Başkalarına ne çektirdiyse, aynısını ona çektirin, Yaptıklarını ona iki kat ödeyin. İçirdiği kâsedeki içkinin iki katını ona içirin.
Yer 16,18 Yer 50,15
7 Kendini yücelttiği, aşırı yaşama yöneldiği ölçüde Sıkıntı ve yas çektirin ona. Çünkü yüreğinin içinden, 'Tahtımda bir kraliçeyim, dul değilim, hiç yas görmeyeceğim' diyor.
Yşa 47,8
8 İşte bunun içindir ki, büyük sıkıntılar başına bir günde gelecek. Ölüm, yas, kıtlık! Onu ateşte yanmak bekliyor. Çünkü onu yargılayan Tanrı güçlü olan Rab'dir."
Yşa 47,9
Babil ÜZerine Ağıt
Hez 26-28
9 Onunla zina eden, aşırı yaşamından zevk alan dünya kralları onun yanmasıyla çıkan dumanı görünce ağlayıp dövünecekler.
18,9-24 Üç feryat: Dünya kralları, a. 9-10, dünya tüccarları, 11-17a, denizciler, a. 17b-19. Yer 50-51 ve Hez 26-28’ den esinlenmiş bir bölüm.
10 Çektiği işkencenin verdiği korkuyla uzakta durup şöyle diyecekler: "Vay başına o koca kentin! Vay başına, güçlü kent Babil'in! Çünkü yargın bir saatte geldi."
11 Dünya tüccarları onun için ağlayıp yas tutuyor. Çünkü artık malları satın alan yok.
12 Her çeşit malı Altın, gümüş, değerli taşlar, inciler, ince keten, erguvan çiçeği rengi kumaşlar, ipek, al kumaşlar, her tür kokulu ağaç, fildişinden yapılmış çeşitli eşyalar, en değerli ağaçlardan, bakırdan, demirden, mermerden yapılmış çeşitli eşya,
13 tarçın, baharat, buhur, sümbül kokuları, günlük, şarap, zeytinyağı, irmik, buğday, büyük baş hayvan, koyun, at, taşıt araçları, köleler ve insan canları!
14 "Canının çektiği meyveler elinden gitti, görkem ve parlaklık seni bıraktı, yok oldu. Artık bunları sende bulan olmayacak."
Mik 7,1
15 Sayılan malların alım satımıyla uğraşanlar, bu kadından zengin olanlar, çektiği işkenceden korktukları için uzakta durup ağlayacak, yas tutacaklar.
16 "Vay başına!" diyecekler, "İnce keten, mor kumaş, al kumaş kuşanmış, altınla, değerli taşlarla, incilerle bezenmiş koca kentin vay başına!
Va 17,4
17 Çünkü böylesi zenginlik bir saat içinde yıkıma uğradı." Tüm kaptanlar, deniz yolculuğuna çıkanlar, gemiciler, tüm deniz işlerinde çalışanlar uzakta durdular.
Hez 27,27-29
18 Onun yanmasıyla çıkan dumana bakarak, ‘Şu koca kent gibi bir kent daha var mı?" dediler.
19 Sonra başlarına toprak serptiler. Ağlayıp yas tutarak bağırdılar ve, “Vay başına koca kentin, vay başına onun!" dediler, "Denizde gemisi olanların tümü onun varlığından zenginleşti. Oysa bir saat içinde yıkıma uğradı.
Va 13,4
20 Onun başına gelenlerle mutlu olun, ey gökler! Kutsallar, haberciler, peygamberler! Çünkü Tanrı ondan hakkınızı aradı ve onu yargıladı."
18,20 Kentin tersine gök büyük sevinç duyar, bknz. Va 16,5; Va 18,20; Va 19,1-10.
Va 19,1-2 Yas 32,43 Yşa 44,23
21 Ardından, güçlü bir melek büyük, değirmen taşı gibi bir taş aldı. Şunları söyleyerek taşı denize fırlattı: "Koca kent Babil de böyle yıkıcı saldırıyla fırlatılacak. Bundan böyle izi bile kalmayacak.
18,21 Meleğin bu sembolik hareketinden sonra a.19-20’nin konusuna devam edilir. a. 21’e ise a. 24’de devam edilir. Bu sahne Va 18,1-3’ ü tamamlar: Babil putlara taptığı için, Va 18,1-3; bknz. Va 17,4, ve Hristiyanları zulüm ettirdiği için, Va 18,24, yok edilecek.
Yer 51,63-64
22 Artık sende ne lir çalanların, ne ezgi okuyanların, ne neyzenlerin, Ne de borazancıların sesi duyulacak. Artık sende hiçbir sanat kolunun sanatçısı kalmayacak. Artık sende değirmen sesi duyulmayacak.
Yşa 24,8 Hez 26,13 Yer 25,10
23 Artık sende şamdan ışığı yanmayacak. Artık sende gelin güvey sesi duyulmayacak. Çünkü senin tüccarların dünyanın ileri gelenleriydi. Çünkü büyücülüğünle bütün ulusları kandırdın.
Yer 7,34 Yer 16,9
24 Ve peygamberlerin, kutsalların, yeryüzünde boğazlanan herkesin kanı Babil'de bulundu."
Va 16,6 Mat 23,35-37

19

Gökte Sevinç Ezgileri
1 Bundan sonra, gökte büyük bir topluluğun güçlü sesine benzer bir ses duydum. Şöyle diyordu: "Halleluya! Kurtarış, yücelik ve güç Tanrımız'ındır,
19,1-8 Va 18,20’ de ara verilen ve 18’de anlatılanların zıtı gibi duran övgü ilahileri. Babil’in yıkılışına eşlik ederler. Özgür kılınan Tanrı kavminin kurtuluşu “kuzunun düğünü” resmiyle duyurulur, a. 6-8, bknz. Va 21,9.
19,1 Halleluya: Yahudi litürjilerinde kullanılan bir çağrı (“Yahve’yi övün”), Mez 111,1; Mez 113,1+ vs., YA’te sırf burada geçer: Va 19,1.3.4.6.
Va 18,20+
2 Çünkü O'nun yargıları gerçek ve adildir. Çünkü, zinayla yeryüzünü çürüten büyük fahişeyi O yargıladı Ve kullarının kanına karşı ondan öç aldı."
Va 11,18 Va 16,7 Mez 5,10+ Va 6,9
3 Sonra yine, "Halleluya! Onun dumanı sonsuzlara dek yükselir" diye bağırdılar.
Yşa 34,10 Va 14,11
4 Yirmi dört İhtiyar ile dört yaratık yere kapanıp tahtta oturan Tanrıya şu sözlerle tapındılar: "Amin. Halleluya!"
5 Ve tahttan bir ses yükseldi: "O'ndan korkanlar, küçükler-büyükler, O'nun tüm kulları, Tanrımız'a övgü sunun" diyordu.
Va 11,18 Mez 115,13
6 Ardından büyük bir topluluğun sesine benzeyen, çağlayan suların sesini andıran, güçlü gök gürlemelerine benzeyen sesler duydum. "Halleluya! Çünkü Her Şeye Gücü Yeten Rab Tanrımız hükümranlık ediyor" diyorlardı,
Va 11,17
7 "Sevinelim ve kıvanç duyalım, yüceliği O'na verelim. Çünkü Kuzu'nun düğün günü geldi. Gelini de kendini hazırladı.
Yşa 61,10
8 Ona ince, pırıl pırıl, tertemiz keten kuşanma yetkisi verildi. Çünkü keten kutsalların yaşam doğruluğunu simgeler."
Va 2,17 Va 3,5
9 Sonra melek bana, "Yaz!" dedi, "Kuzu'nun düğün şölenine çağrılanlara ne mutlu!" Yine bana, "Bunlar Tanrı'nın gerçek sözleridir" dedi.
Va 1,3+ Mat 8,11+ Mat 22,1-14
10 Bunun üzerine, ona tapınmak için ayaklarına kapandım. Ama o, "Sakın böyle bir şey yapmayasın!" dedi, "Ben İsa'nın tanıklığını taşıyanların hizmet arkadaşıyım. Senin de hizmet arkadaşınım. Tanrı'ya tap!" İsa'ya tanıklık, peygamberlik ruhudur.
19,10 Yuhanna ayaklarına kapanmak ister, ancak melek ona, kendisinin de Tanrı’nın hizmetinde bulunduğunu hatırlatır, Va 1,1; Va 22,8-9, belki göksel güçlere tapınmayı önlemek üzere yapılan bir uyarıdır, Kol 2,18;İbr 1,14; İbr 2,5.
19,10 İsa’ya tanıklık: Aslında “İsa’nın tanıklığı”. Bu tanıklık, İsa tarafından tescillendirilen Tanrı sözüdür. Her Hristiyan’ın kendisinde barındırdığı bu söz, Va 1,2; Va 6,9; Va 12,17; Va 20,4, peygamberleri esinler.
Va 22,8-9
C. Halkların Yok Edilişi
İlk Eskatolojik Muharebe
Va 20,7-10
11 Sonra göğün açıldığını gördüm. Baktım, beyaz bir at. Binicisinin adı da 'Güvenilir' ve 'Gerçek. Adaletle yargılıyor, savaşıyor.
19,11-12 Zamanların sonuna geldik. Va 14,8.14-15’ de duyurulan ve Va 16,19-20; Va 17,12-14’ de gerçekleşen Babil’in yıkılışından sonra güvenilir Mesih, Va 3,14+, Rab’bin gününü tamamlar, Amo 5,18+, kilisenin düşmanları olan canavar ve yalancı peygamberleri yok ederek. Bu yargıyı anlatan resimler, a. 11-16, öncekileri gibi, Va 12,5; Va 14,6-20; Va 17,14, EA’in peygamberlerinden esinlendiler.
Va 1,5 Va 3,7.14 Yşa 11,4
12 Gözleri ateş alevi. Başında krallık simgesi pek çok taç var. Üzerine bir ad yazılmış. Bunu kendisinden başka hiç kimse bilmiyor.
19,12 pek çok taç: Krallar kralı olduğundan, a. 16, bknz. Va 5,3.13.
Va 1,14 Va 2,18
13 Kana batmış bir giysi kuşanmış. Adı 'Tanrı Sözü' diye biliniyor.
19,13 kana batmış bir giysi: Yşa 63,1’ e atıf. Halkının düşmanlarını karşı kazanacağı kanlı zaferin sembolü, bknz. Va 5,5.
19,13 Galip gelen atlının isimleri, a. 12.13.16, değişik bakış açılardan kim olduğunu açıklarlar. Kimsenin tanımadığı tanrısal ismin yanına, a. 12, burada geçen “Tanrı sözü” ismi onu Tanrı’nın etkin vahiysi, bknz. Yuh 1,1.14, ve yargılarının infaz edicisi olarak belirtir, Va 20,11-12; Va 22,12, bknz. Bil 18,14-18.
Luk 10,22 Yşa 63,1 Yuh 1,1+
14 Göğün orduları beyaz atlar üstünde kendisini izliyor. Apak, tertemiz, ince keten kuşanmışlar.
19,14 göğün orduları: Meleklerin ordusu, bknz. Mat 26,53, ya da Va 14,4 ve Va 17,14’ e göre iman şehitlerinin (beyaza bürünen, bknz. Va 19,8; Va 3,5.8; Va 6,11; Va 16,15 ve Mat 22,11d) ordusu.
15 Ağzından keskin bir kılıç çıkmakta. Bununla ulusları vuracak. Onları demir bir asayla güdecek. Her Şeye Gücü Yeten Tanrı'nın kızgınlığının ölmesiyle kabaran şarabı hazırlamak için, üzüm basılan teknedeki üzümü O çiğneyecek.
19,15 keskin bir kılıç: Yok eden sözün sembolüdür, bknz. Va 1,16;Yşa 11,4; Yşa 49,2;Hoş 6,5;Bil 18,15;2Se 2,8;İbr 4,12.
19,15 üzüm basılan teknedeki üzümü O çiğneyecek: Öfkesinin büyük gününde seçilmiş halkın düşmanlarının Tanrı tarafından yok edilişini simgeleyen, peygamberlerin de sıkça kullandığı bir resimdir, bknz. Yar 49,9-12;Yer 25,30;Yşa 63,1-6;Yoe 3,13;Sef 1,15. “öfke şarabı” hakkında ise bknz. Va 14,8.19-20;Yşa 51,17+.
Va 1,16 Va 2,27+ Va 14,19 Mez 2,9 Yşa 63,3
16 Giysisinin ve kalçasının üzerinde şu ad yazılıdır: KRALLARIN KRALI, RABLERİN RABBİ.
19,16 kralların Kralı, rablerin Rabbi: Hükümdarın ünvanları, bknz. Va 17,14;Flp 2,9-11, canavarın Tanrı sövücü isimlerine sınırsız bir şekilde üstündür, Va 13,1; Va 17,3.
2Mak 13,4 Yas 10,17
17 Bundan sonra baktım, güneşte duran bir melek gördüm. Gür bir sesle göğün ortasında uçan tüm kuşları çağırdı: "Gelin, Tanrı'nın büyük şöleni için toplanın.
Hez 39,17
18 Kralların etini, komutanların etini, güçlülerin etini, atların ve atlıların etini, hem özgürlerin hem kölelerin, hem küçüklerin hem büyüklerin, kısacası tüm insanların etini yemek için toplanın."
19 Sonra canavarla dünya krallarının ve ordularının, at üstünde oturanla ve ordularıyla savaşmak için bir araya geldiklerini gördüm.
Va 17,12-14 Mat 26,53
20 Canavar ve onunla birlikte yalancı peygamber tutsak alındı. Canavarın işaretini taşıyanları ve benzerine tapınanları, canavarın önünde yaptığı belirtilerle kandıran yalancı peygamberdi bu. Her ikisi de kükürtle yanan ateş gölüne diri diri atıldılar.
19,20 Canavarın ... peygamberdi bu: Va 13’ de anlatılanların özetidir.
Dan 7,11 Va 14,10+ Va 20,10.14
21 Geriye kalanlar at üstünde oturanın ağzından çıkan kılıçla öldürüldü. Tüm kuşlar onların etiyle tıka basa doydu.
Hez 39,20

20

Bin Yıllık Egemenlik
1 Sonra gökten inen bir melek gördüm. Elinde Derinler'in anahtarı ile uzun bir zincir vardı.
Va 9,1+
2 Ejderi, iblis ya da şeytan denen şu eski yılanı yakalayıp bin yıllık süreyle bağladı.
20,2 İki canavar ve onların ordularından sonra şimdi de onların önderi olan ejder yok edilir.
20,2 Cezalandırma iki aşamada gerçekleşir: Şeytan bin yıl süresince aciz olacak ve iman şehitleri hükümdarlık sürecek, bknz. Va 12,7-12; sonra ise, a. 7-10, ordularının nihai yok edilişinden önce tekrardan ayaklanacak.
Va 12,7.9 Mat 12,28-29
3 Onu Derinler'e attı. Bin yıl doluncaya dek ulusları kandırmasın diye, konulduğu yeri kapayıp üstüne mühür vurdu. Bu süre sonunda kısa bir dönem için çözülmesi gerekiyor.
2Se 2,8d+ 2Ko 6,2+
4 Sonra tahtlar gördüm, onlara insanlar oturdu. Yargılama yetkisi verildi kendilerine. İsa'nın tanıklığı ve Tanrı'nın sözü için boğazlananların canlarını gördüm. Canavara da, benzerine de tapınmamış, alınlarına ya da ellerine onun işaretini almamışlardı. Bunlar yeniden yaşama kavuştu ve Mesih'le birlikte bin yıl hükümranlık ettiler.
20,4 Zor anlaşılır bir ayet. Belki Va 20,1-6Va 19,11-21’ in tekrarıdır, bknz. Mat 19,28;1Ko 6,2-3.
20,4 İman şehitlerinin bu “dirilişi”, bknz. Yşa 26,19;Hez 37, semboliktir: Roma zulümlerinin bitişinden sonra kilisenin yenilenmesidir. Bu yenilenme süreci ejderin tutukluluk dönemi kadar sürecek. Sunağın dibinde bekleyen kutsallar, Va 6,9-11, bundan böyle mutluluk içerisinde Mesih’le yaşayacaklar. “Bin yıllık hükümranlık” Tanrı hükümranlığının yeryüzündeki dönemine (Roma’nın yıkılışından Mesih’in gelişine kadar, Va 20,11d) özdeştir. Aziz Agustinus’a (ve birçok kişiye) göre “bin yıl” Meish’in dirilişiyle başlar, “birinci diriliş”, a. 5, de vaftizdir, bknz. Rom 6,1-11;Yuh 5,25-28. Eski geleneklerin bir önemli akınıma göre ise ayet harfiyen yorumlanılmalı: İman şehitlerinin bu birinci (gerçek) dirilişinden sonra Mesih tekrardan dünyaya gelip imanlılarıyla bin yıl hükümdarlık sürecek. Harfiyen anlaşılan böyle bir “bin yılcılık” kilise tarafından hiç bir zaman onaylanılmadı.
Dan 7,22 Va 5,10 Va 13,15-17 Va 19,10+
5 Ölülerin geriye kalanları ise bin yıl doluncaya dek yaşama kavuşmadı. Bu ilk diriliştir.
Va 1,3+
6 İlk dirilişte payı olan mutludur, kutsaldır. İkinci ölümün onlara etkisi yoktur. Onlar Tanrı'nın ve Mesih'in kâhinleri olacaklar ve O'nunla birlikte bin yıl hükümranlık edecekler.
20,6 ikinci ölüm: “Bedensel ölümün” aksine “ebedi ölüm”, bknz. Va 21,8.
20,6 hükümranlık edecekler: Va 5,9-10’ da duyurulan bu hükümdarlık “Yeni Yeruşalim” sembolüyle betimlenecektir, Va 21,9-22,2 ve Va 22,6-15.
Va 2,11+ Va 1,6+
İkinci Eskatolojik Muharebe
Va 19,11-21
7 Bin yıl dolunca, şeytan kapatıldığı yerden çözülecek.
8 Yeryüzünün dört köşesindeki ulusları kandırmak için yerinden çıkacak. Gog ile Magog'un ordularını savaş için bir araya toplamaya gidecek. Onların sayısı denizin kumu gibidir.
20,8 Gog ile Magog: Hez 38-39’ da “Magog (ülkesinin) kralı Gog” diye geçer. Burada ise bu iki isim, zamanların sonunda kiliseye karşı birleşen putperest halkları simgeler.
Hez 38,2.9.15 Va 16,14.16
9 Bunlar yeryüzünü boydan boya aştılar, kutsalların toplandığı yeri ve sevilen kenti kuşattılar. Ama gökten ateş indi ve onları yiyip yuttu.
20,9 kutsalların toplandığı yeri ve sevilen kenti kuşattılar: Başkenti Yeruşalim olan yeni “vaat edilen topraklar” bu son işgal girişimine karşı direnecek, bknz. Luk 21,24. Bütün kiliseyi simgeler.
Luk 21,24 Haİş 9,13+ Hez 38,22
10 Onları kandıran iblise gelince, ateş ve kükürt gölüne atıldı. Canavarla yalancı peygamber de oradadır. Sonsuzlara dek, gece gündüz işkence çekecekler.
Va 19,20
Dünyanın Yargılanması
Rom 2,6+
11 Sonra büyük beyaz bir taht ile üzerinde oturanı gördüm. Yer ve gök önünden kaçtı gitti. Geride izleri bile kalmadı.
20,11-15 Yargı hakkındaki bu son görünüm ölülerin yargısı ve ölünün gücünden bahseder, bknz. 1Ko 15,26.
2Pe 3,7.10.12 Va 21,1
12 Sonra küçük-büyük ölülerin tahtın önünde durduğunu gördüm. Kitaplar açıldı. Derken başka bir kitap açıldı. Bu yaşam kitabıdır. Ölüler yaptıklarına yaraşır biçimde kitaplarda yazılı olanlar uyarınca yargılandı.
20,12 İlk açılan kitaplar insanların iyi ve kötü eylemlerini içerirler. Yaşam kitabı ise, Va 3,5, seçilmişlerin ismini içerir, Va 3,5; Va 17,8; Va 20,12.15; Va 21,27, bknz. Flp 4,3;Dan 7,10+; Dan 12,1+;Haİş 13,48+.
Dan 7,10+ Va 3,5 Va 13,8 Va 17,8
13 Deniz kendisindeki ölüleri verdi, ölüm ve ölüler ülkesi kendilerindeki ölüleri verdiler. Herkes yaptıklarına yaraşır biçimde yargılandı.
Va 1,18+
14 Ölüm ve ölüler ülkesi ateş gölüne fırlatıldı. Bu ateş gölü, ikinci ölümdür.
20,14 “Son yargıdan” sonra ölüm bile gücünü yitirecek, bknz. Va 20,10; Va 21,4 ve Va 20,6.
Va 21,4 1Ko 15,26.54 Va 2,11+
15 Adı yaşam kitabında yazılmamış olan herkes ateş gölüne atıldı.
Va 14,10+

21

Ç. Gelecekteki Yeruşalim
Göksel Yeruşalim
Va 7,15-17
1 Sonra yeni bir gök ve yeni bir yer gördüm. Çünkü ilk gök ile ilk yer ortadan kalkmıştı. Artık deniz de yoktu.
21,1-8 Seçilmişlerin kenti, Babil kentinden farklı olarak ( Va 17), Tanrı’nın bir armağanıdır. Bakış açısı tamamen gökseldir, Va 7,15-17’ deki gibi. İlk ayetler Yşa’ya atıfta bulur, Yşa 51 ve Yşa 56. Davut’un kenti, İsrail kavminin başkenti ve dini merkezi, 2Sa 5,9+; 2Sa 24,25;1Kr 6,2;Mez 122, Tanrı’nın kenti, Mez 46,4, kutsal kent olan, Yşa 52,1;Dan 9,24;Mat 4,5, ve merkezinde tapınağı, Yas 12,2-3+;Mez 2,6+, barındıran Yeruşalim Mesihsel kavmin gelecekteki başkenti olarak görülüyordu, Yşa 2,15; Yşa 54,11+; Yşa 60;Yer 3,17+;Mez 87+; Mez 122;Luk 2,38+. Ve tam burada Kutsal Ruh kiliseyi kurdu, Haİş 1,4.8+; Haİş 2; Haİş 8,1.4, vs. Şimdi ise göklere taşınır, ve orada Tanrı’nın kurtuluş tasarısı, Va 3,12; Va 11,1; Va 20,9; Va 22,19, bknz. Gal 4,26;Flp 3,20;Haİş 2,22-24+, kuzunun düğününün kutlanılmasıyla tamamlanmış olacak, Va 19,7-8+; bknz. Yşa 61,10; Yşa 62,4-5;Hoş 1,2+; Hoş 2,12, vs.
21,1 yeni bir gök ve yeni bir yer: Bu ifade Yşa 65,17 ve Yşa 66,22’ de Mesihsel çağın yenilenmesinin sembolüydü. Mesih’ten sonra ise, bknz. Mat 19,28;2Pe 3,13, Pavlus daha gerçekçi bir bakış açısı sunar: Bütün evren bir gün yenilenecek, geçiciliğin köleliğinden kurtarılacak ve Tanrı’nın yüceliği sayesinde tamamen değişmiş olacak, Rom 8,19+.
21,1 Canavarın barınağı ve kötünün sembolü olan deniz, Eyü 7,12+, Mısır’dan çıkış günlerinde olduğu gibi yeni İsrail’in zafer yolundan çekilecektir, bu sefer de nihai bir şekilde, bknz. Yşa 51,9-10;Mez 74,13.14;Eyü 26,12-13;Yşa 27,1.
Yşa 65,17 2Pe 3,13 Rom 8,19-23 Eyü 7,12+
2 Kutsal kentin, yeni Yeruşalim'in göğün içinden, Tanrı'dan inmekte olduğunu gördüm. Kocası için süslenmiş bir gelin gibi hazırlanmıştı.
21,2 bir gelin: Yeruşalim’in sevinç ve mutluluk içerisinde Tanrı’sıyla yeniden nişanlanması ve nihayet tamamlanan çıkışı simgeler.
Va 19,7-8
3 Tahttan gür bir ses duydum. Şöyle diyordu: "İşte bakın, Tanrı'nın konutu insanlarla birlikte! Tanrı insanlarla bir arada yaşayacak. Onlar O'nun halkı olacak. Tanrı da onlarla birlikte olacak
21,3 Tanrı insanlarla bir arada yaşayacak: Bazı metinlerde “ve O, Tanrı-onlar-arasında, onların Tanrı’sı olacak” diye geçer. Ahiti betimleyen klasik ifade, Lev 26,11-12+;Yer 31,33;Hez 37,27, bknz. 2Ko 6,16. Mevcudiyet ve samimiyet Tanrı’nın halkıyla yaptığı antlaşmanın özellikleridir, Çık 25,8+;Yuh 1,14+. Zamanların sonunda tamamlanmış olacaklar, bknz. Yoe 3,17.21;Zek 2,10;Sef 3,15-17;Yşa 12,6.
Va 7,15-17 Hez 37,27 Yşa 7,14+
4 ve gözlerinden tüm gözyaşlarını silecek. Artık ölüm olmayacak. Artık ne yas, ne ağlayış, ne de acı olacak. Çünkü öncekiler ortadan kalktı."
Yşa 25,8 Yşa 35,10
5 Ardından, tahtta oturan, "İşte her şeyi yepyeni yapıyorum" dedi. Yine, "Yaz, çünkü bu sözler güvenilir ve gerçektir" dedi.
2Ko 5,17 Dan 8,26
6 Ve ekledi: "Her şey yerine geldi! Alfa ve Omega Ben'im. Başlangıç ve Son Ben'im. Susayana yaşam suyunun pınarından karşılıksız olarak vereceğim.
21,6 Hayatın simgesi olan su EA’te Mesihsel çağın sembolü olarak kullanılırdı. YA’te ise Kutsal Ruh’un sembolü olacak, bknz. Va 7,17;Yuh 4,1+.
Va 1,8+ Yşa 55,1 Va 22,17
7 Zafer kazanan bunları miras alacak. Onun Tanrısı olacağım, o da benim çocuğum olacak.
21,7 EA’e göre “Tanrı’nın Oğlu” ünvanı Davut’un soyundan olan Mesihsel krala tahta çıkacağı gün verilecekti, 2Sa 7,14+. İsa dirilişi sayesinde “Tanrı’nın Oğlu” ilan edildi, Haİş 2,36+;Rom 1,4+;İbr 1,5. O ise bu ünvanı O’na iman edenlere de verir, Yuh 1,12+.
2Sa 7,14
8 Korkaklara, imanı olmayanlara, iğrençlikte yuvarlananlara, adam öldürenlere, zina edenlere, büyücülere, yalancı ilahlara tapınanlara, tüm yalancılara gelince, bunların yeri ateşle ve kükürtle yanan göldedir. Bu, ikinci ölümdür."
21,8 ikinci ölüm: Ebedi ölüm, Va 20,6. Yutan ateş de suyun, a. 6, karşıtıdır, ikisi de semboliktir.
Va 22,15 Rom 1,29+
Mesihsel Yeruşalim
9 Ardından, ellerinde sonuncu yedi büyük sıkıntıyla dolu tasları taşıyan yedi melekten biri gelip benimle konuştu. "Gel!" dedi, "Sana gelini göstereceğim. Kuzu'nun gelinini."
21,9-22,15 “Kutsal Yeruşalim kentinin”, a. 10, bu tasviri Hez 40-48’ den etkilendi. Kent Mesihsel Yeruşalim’dir, çünkü putperestler hala mevcutlar, Va 21,24 ve gerçek Tanrı’ya dönme imkanları hala sürüyor, Va 22,2, fakat aynı zaman şimdiden göksel Yeruşalim’dir ve son ebedi tamamlamasını beklemektedir.
10 Melek beni Ruh yönetiminde kocaman, yüksek bir dağa götürdü. Göğün içinden, Tanrı'dan inmekte olan kutsal Yeruşalim Kenti'ni gösterdi.
21,10 Mesihsel ve ebedi kurtuluş Tanrı’nın bir armağanıdır.
Hez 40,2 Va 21,2
11 Tanrı yüceliği oradaydı. Kentin parlaklığı çok değerli bir taş gibiydi. Billura benze-yen yeşim gibiydi.
Yşa 60,1-2
12 Kentin on iki katlı büyük, yüksek bir duvarı vardı. Kapılarda on iki melek duruyordu. Kapıların üstünde İsrailoğulları’nın iki oymağının adları yazılıydı.
Hez 48,31-35 Va 7,1-8
13 Doğu yönünde üç kapı, kuzey yönünde üç kapı, güney yönünde. üç kapı, batı yönünde üç kapı vardı.
14 Kentin duvarı on iki temel taşı üzerine kurulmuştu. Bunların üstünde Kuzu'nun on iki habercisinin on iki adı yazılıydı.
21,14 Yeni kavmin mükemmelliği eski kavimde bir ön resim şeklinde mevcuttu: İsrail kavmin on iki oymağı ile on iki havari özdeşleştirilir, bknz. Mat 19,28p;Mar 3,14p;Ef 2,20. Bu betimlemede, on iki ile çarpılan tüm sayılar aynı mükemmellik fikrini vurgularlar.
Ef 2,20
15 Kenti, kapılarını ve duvarını ölçmek için, benimle konuşanın elinde altından yapılmış bir ölçme çubuğu vardı.
16 Kentin yayıldığı yüzey dörtgendi. Uzunluğu kadar genişliği vardı. Melek çubukla kenti ölçtü: İki bin dört yüz kilometre. Uzunluğu, genişliği, yüksekliği birbirine eşitti.
21,16 dörtgendi: Mükemmellik işareti.
21,16 iki bin dört yüz kilometre: Aslında “on iki bin stadia”. 12 (yeni İsrail’in sayısı) ile 1000’in (çokluk) çarpımından oluşan sembolik bir sayı.
17 Melek kentin duvarını da ölçtü. Meleğin ölçüsüne göre --insanın kullandığı ölçüdür bu-- altmış beş metreydi.
18 Duvarı yeşimden yapılmıştı. Kent ise som altındandı. Cam gibi parlaktı.
Tob 13,16 Yşa 54,11-12
19 Kentin duvarlarının temelleri her tür değerli taşla bezenmişti: İlk temel yeşim, ikincisi gökyakut, üçüncüsü akik, dördüncüsü zümrüt.
21,19 Kıymetli taşlar ve renkleri tanrısal yüceliğin yansıması olarak sağlamlık ve görkem izlenimi vermeyi amaçlarlar, bknz. 2Ko 3,18,Yşa 54,11-12;Hez 28,13 ve baş kâhinin göğüslüğünün tasviri, Çık 28,17-21; Çık 39,10-14.
20 Beşincisi damarlı akik, altıncısı kırmızımsı akik, yedincisi sarı yakut, sekizincisi gök zümrüt, dokuzuncusu topaz, onuncusu yeşil altıntaş, on birincisi zirkonyum, on ikincisi ametist.
21 On iki kapı ise on iki inciydi. Her bir kapı tek parça inciden yapılmıştı. Kentin caddesi saydam cam parlaklığında som altındandı.
22 Kentte tapınak görmedim. Çünkü buranın tapınağı Her Şeye Gücü Yeten Rab Tanrı ve Kuzu'dur.
21,22d Yeryüzündeki Yeruşalim’in merkezinde bulunan ve Tanrı’nın konut bulduğu Tapınak artık yoktur, Va 11,19; Va 14,15-17; Va 15,5-16,1. Yeni ruhsal tapınmanın yeri, bknz. Yuh 2,19-22+; Yuh 4,23-24;Rom 12,1+, ölen ve dirilen Mesih’tir.
Yuh 2,19-21
23 Kentin aydınlatılmak için ne güneşe gereksinimi var, ne de aya. Çünkü Tanrı'nın yüceliği onu aydınlatmıştır. Şamdanı ise Kuzu'dur.
Yşa 60,1-2.19-20 2Ko 3,18
24 Uluslar O'nun ışığıyla yürüyecek. Dünya kralları da yüceliklerini O'na getirecekler.
Yşa 60,3
25 Kentin kapıları hiçbir gün kapanmayacak. Çünkü orada gece olmayacak.
21,25 orada gece olmayacak: Çünkü Tanrı’nın ve kuzunun yüceliğinin yaydığı ışık, a. 23; Va 22,5, son bulmayacaktır, bknz. ayrıca Yuh 8,12+;2Ko 4,6.
26 Ulusların yüceliğini ve onurunu O'na getirecekler.
Yşa 60,3.11
27 Kente bayağı hiçbir şey girmeyecek. iğrençlik yapan, yalan söyleyen de oraya girmeyecek. Yalnız Kuzu'nun yaşam kitabında yazılı olanlar girecek.
Yşa 35,8 Yşa 52,1 Zek 13,1-2 2Pe 3,13

22

1 Melek bana Tanrı'nın ve Kuzu'nun tahtından akan billur gibi parlak yaşam suyu ırmağını gösterdi.
22,1 Kutsal üçlü birliğe atıf, çünkü akan yaşam suları Kutsal Ruh’u simgelerler, bknz. Yuh 4,1+; Yuh 7,37-39.
Hez 47,1-12 Yuh 4,1+
2 Kentin ana caddesiyle ırmağın arasında yaşam ağacı duruyordu. Ağaç on iki ürün yetiştiriyordu. Her ay meyvesini veriyordu. Ağacın yapraklarıysa uluslara sağlık vermek içindi.
Hez 47,12
3 Orada Tanrı'nın lanetlediği hiçbir şey olmayacak. Tanrı'nın ve Kuzu'nun tahtı orada olacak ve kulları O'na tapınacaklar.
22,3-5 Bu ayetler büyük ihtimalle Va 21,4’ ün bitimine eklenilmeli. Geleceğe bakış olarak Tanrı’nın kullarının ve kuzunun, Va 3,12; Va 7,3; Va 14,1, ebedi hükümdarlığının ve Tanrı’yı sınırsız bir şekilde görebilmelerinin güvenilir vaatlerdir, bknz. 1Ko 13,12;1Yuh 3,2.
Zek 14,11 Va 7,15 1Yuh 3,2
4 O'nun yüzünü görecek, adını alınlarında taşıyacaklar.
1Ko 13,12
5 Artık orada gece olmayacak. Şamdana da, güneş ışığına da gereksinim kal-mayacak. Çünkü Rab Tanrı onlara aydınlık verecek ve sonsuzlara dek hükümranlık edecekler.
6 Melek bana, "Bu sözler güvenilir ve gerçektir" dedi, "Peygamberlerin ruhlarının Tanrısı olan Rab, kısa zamanda olması gereken olayları kullarına göstermek için meleğini gönderdi."
22,6 Bundan sonraki bölüm “son söz” niteliği taşır. Melek (ya da İsa) ve görünümü görenin arasında geçen bir diyalog şeklindedir, kitapta anlatılan görünümleri ve onların kullanılışını açıklar. Çoğu ifade daha önce de kitabın çeşitli yerlerinde geçen ifadelerdir. a. 16-20’deki sonuç bölümü ise İsa’ya atfedilir.
Va 19,9 Va 21,5 Dan 8,26 Va 1,1 Va 22,16 Dan 2,28
7 İsa Mesih, "İşte kısa zamanda geliyorum" diyor, "Bu kitabın peygamberlik sözlerini tutana ne mutlu!"
Va 1,3+
8 Ben bunları işitip gören Yuhanna'yım. İşitip görünce, bunları bana gösteren meleğe tapmak için onun ayaklarına kapandım.
Va 19,10+
9 Ama o bana, "Sakın böyle bir şey yapma!" dedi, "Ben senin, peygamber kardeşlerinin ve bu kitabın sözlerini tutanların hizmet arkadaşıyım. Tanrı'ya tap!"
10 Melek bana yine, "Bu kitabın peygamberlik sözlerini mühürleme" dedi, "Çünkü vakit yakındır.
Va 10,4
11 Kötülük yapan, yine kötülük yapsın. İğrenç kişi iğrençliğini sürdürsün. Doğru olan, yine doğru olanı yapsın. Kutsal olan kutsal olmayı sürdürsün!"
22,11 İnsan nasıl davranırsa davransın, Tanrı’nın planı gerçekleşecektir.
Dan 12,10
12 İsa Mesih, "İşte tez geliyorum" diyor, "Herkese yaptıklarına yaraşanı ödemek için karşılığımı beraberimde getiriyorum.
Yşa 40,10 Mez 62,12+
13 Alfa ve Omega Ben'im. İlk ve Sonuncu, Başlangıç ve Son Ben'im.
Va 1,8+ Yşa 41,4 Yşa 44,6
14 "Yaşam ağacından yemeye hakları olsun ve kentin kapılarından içeri girsinler diye, giysilerini yıkayanlara ne mutlu!
22,14 kent: Va 21,9d’ de tasvir edilen Yeruşalim.
Va 7,14 Va 12,1+ Va 22,2
15 Köpekler, büyücüler, zina edenler, adam öldürenler, yalancı ilahlara tapınanlar, yalanı seven ve söyleyenlerin tümü kentin dışında kalacak.
Va 21,8 Say 5,1-4 Rom 1,29+
Sonuç
16 "Ben İsa, kiliseler için bu olaylara tanıklık etsin diye size meleğimi gönderdim. Davut'un Kökü ve Soyu, parlak sabah yıldızı Ben'im."
Va 1,11d Va 2,28+
17 Ruh ve Gelin, "Gel!" diyorlar. İşiten herkes, "Gel!" desin. Susayan herkes gelsin. Dileyen, yaşam suyunu karşılıksız alsın.
22,17 Ruh, Mesih’in gelini olan kilisede, Va 21,2.9-10, mevcuttur, kitabın müjdesine cevap veren bu haykırışı da O esinler.
22,17 Gel: Bu yalvarış Mesih’e yönelir, özlem dolu Parusya beklentisini, 1Se 5,1+, ifade eden ve litürjide tekrarlanan “marana tha’dır”, 1Ko 16,22.
Yşa 55,1 Va 21,6
18 Bu kitabın peygamberlik sözlerini duyan herkese ben Yuhanna tanıklık ediyorum: Her kim bunlara eklerse, Tanrı da ona bu kitapta yazılı büyük sıkıntıları ekleyecek.
22,18-19 her kim ...: Bu eski ve kalıplaşmış cümle, Yas 4,2; Yas 12,32;Özd 30,6; bknz. Vai 3,14, kutsal bir yazıyı her türlü tahrifçiliğe karşı korumayı amaçlar.
Yas 4,2
19 Her kim bu peygamberlik kitabının sözlerinden çıkarırsa, Tanrı da onun payını bu kitapta yazılı yaşam ağacından ve kutsal kentten çıkaracak.
20 Bunlara tanıklık eden, “Evet tez geliyorum" diyor. "Amin. Gel Ya Rab İsa!"
22,20 İse gelişinin yakın olduğunu, a. 7.12 ve Va 1,3.7, doğrulandırır. Evet’i, kilisenin ve imanlıların çağrısına cevap verir. Onların Amin’i ise, Rom 1,25+, arzularını ve sevinç dolu imanlarını ifade eder.
Haİş 3,20-21 1Ko 15,23+
21 Rab İsa'nın kayrası hepinizle olsun. Amin.
22,21 hepinizle: “herkesle”, “kutsallarla” ya da “tüm kutsallarla” diye de geçer.