1 Tanrı'nın ve Rab İsa Mesih'in kulu Yakup, her yere dağılmış olan on iki oymağı selamlar..
1,1 her yere dağılmış olan on iki oymağı: Eski Yahudi dil kullanımında “dağılmışlık” (Yunanca: “diaspora”) İsrail topraklarından göç eden Yahudiler için kullanılan bir kavramdır, bknz. Mez 147,2;Yud 5,19; bknz. Yuh 7,35. Bu ayette ise Yunan-Roma dünyasına dağılmış Yahudi uyruklu Hristiyanlar için kullanılır, bknz. Haİş 2,5-11. On iki oymak Tanrı halkının bütünlüğünü oluşturur, Haİş 26,7;Va 7,4+. Yunan dünyasında yaygın olan selamla şekli (“Sevinin!”) kullanılır, a. 2’deki sevinç kelimesi buna atıftır.
4 Bu dayanma gücü sizde sonucunu göstersin, ve hem yetkin olasınız hem de olgunlaşasınız. Hiçbir konuda eksiğiniz kalmasın.
1,4 dayanma gücü sizde sonucunu göstersin: “dayanma gücü tamamlanmış bir esere sebep versin, böylece tamamlanmış ve kusursuz olursunuz, hiçbir konuda eksiğiniz kalmayacaktır” ya da “sabır eserini içinizde tamamlasın, böylece mükemmel ve kusursuz olursunuz” diye de tercüme edilebilir: Yak ve Yahudilikte iman, insanı mükemmel kılan eserlere sebep vermeli, Yak 2,14+, bknz. 1Se 1,3. Burada Yak 2,14-26 arasındaki ana konu şimdiden sezilir.
8 Dengesiz insan tuttuğu yolların tümünde kararsız olan kişidir.
1,8 dengesiz: harfiyen “iki ruhlu”, Yak 4,8. Rabbi’lerin öğretisine göre içimizde iki eğilim ya da irade mevcuttur: biri kötü, diğeri iyi. Bu ikisi sürekli birbirleriyle mücadele ederler, Yar 6,5;Yar 8,21+;Sir 15,14+;Rom 7. Bunun karşısında ise kalbin “sadeliği” ve sonucu olan sağlam zihniyet bulunur.
Zenginlerin Kaderi
9 Alt düzeyden olan kardeş yükseltilmesiyle övünsün;
11 Çevreyi yakarak yükselen güneş 'otu kurutur', onun 'çiçeği yere düşer’, dış görünüşünün güzelliği de kaybolur. Tıpkı bunun gibi, varlıklı kişi de kendi uğraşları ortasında solup gidecektir.
Denenme
12 Denenmeye katlanan adam mutludur. Çünkü denemeden başarıyla geçtiğinde, Tanrı'nın kendisini sevenlere vaat ettiği yaşam tacını alacaktır.
1,12 kendisini sevenlere vaat ettiği: Denenmenin sonunda, a. 2-4, Tanrı’yı sevenler adil karşılıklarını alacaklar, 1Ko 9,25+;1Pe 5,4;Va 2,10.
13 Denenen kişi kim olursa olsun, "Ben Tanrı tarafından deneniyorum" demesin. Çünkü Tanrı kötü şeylerle denenmez. Kendisi de hiç kimseyi denemez.
1,13 Burada kastedilen denenme ayartmalardır, bknz. 1Ko 10,13+. Kötünün çekiciliğine kanan biri bunun sorumluluğunu Tanrı’ya atamaz, çünkü O kötülüğü isteyemez. Günah insanın içinden doğar, Rom 7,8, ve “yaşam tacının”, a. 12, tam zıtı olan bir durumla sonuçlanır, Rom 6,23.
17 Her yararlı bağış ve yetkin armağan yücelerdendir ve kendisinde değişiklik ve dö-neklik gölgesi olmayan göksel Işıklar Babası'ndan gelir.
1,17 göksel Işıklar Babası’ndan: “ışığın yaratıcısı olan Baba’dan” ya da “ışıkların Babası’ndan” diye de tercüme edilir. Tanrı, gök kubbesindeki ışıkların yaratıcısı, Yar 1,14-18, ve ruhsal ışığın kaynağıdır, bknz. 1Pe 2,9;1Yuh 1,5.
18 Yaratıkları arasında ilk ürün özelliğini taşımamız için kendi isteği uyarınca, gerçek söz aracılığıyla bizlere doğuş sağladı.
1,18 gerçek söz: “gerçeğin sözü”: Tanrı’nın insanlara yaptığı vahiyin tamamı, Yak’ta “Özgürlük Yasası” ya da “Kral Yasası” diye de adlandırılır, bknz. Yak 1,21-25;Yak 2,8.
1,18 yaratıkları arasında ilk ürün özelliğini: Yak “lütufdan” (“kayradan”) ancak Yak 4,6’ dan sonra konuşacaktır. Burada anlatılanlar bu kavramla özdeştir: Tanrı’nın Sözü sayesinde yeniden doğmak, Yuh 1,12+;Yuh 3,3;1Pe 1,23, ki bu yeni doğuş “ilk ürünleriyle” Tanrı halkını oluşturur, bknz. Yas 18,4;1Ko 15,20;Rom 8,23;Rom 16,5. Tanrı’nın Sözü “içimize ekildi”, a. 21, kurtarıcı özellikle taşıyan incilin vaazı ve bu müjdenin kabulü olan iman sayesinde, bknz. 1Se 2,13+. Vaftiz kateşezlerinden alınan fikirlerdir.
20 Çünkü insanın öfkesi Tanrı doğruluğunu oluşturmaz.
21 Bu nedenle, her tür kirliliği ve giderek artan kötülüğü üzerinizden atın. İçinize ekilmiş, canlarınızı kurtarmak için yeterli güce sahip olan sözü yumuşak huylulukla kabul edin.
23 Çünkü bir kimse sözün uygulayıcısı değil de sadece dinleyicisi ise, aynada doğal yüzüne bakan adam gibidir.
24 Kendi yüzüne baktıktan sonra gider ve görünüşünün nasıl olduğunu unutuverir.
25 Oysa özgürlüğün yetkin yasasına yaklaşıp onda sürekli kalan kişi, dinlediğini unutan biri değil, tam tersine, gerekli olanı uygulayandır. Bu insan kendi yaptıklarıyla mutluluk bulur.
1,25 özgürlüğün yetkin yasası: Bu yasa, “Gerçeğin sözü” gibi, a. 18, kabul edilen ve uygulanan Hristiyan vahiyidir, bknz. Mat 5,17-19+;Mat 7,24-27;Yuh 13,17. Buyrukları yerine getirmekle insanı özgür kılar, Yak 2,12. Pavlus, Hristiyan’ın özgürlüğünü, yeni Yasa’nın ve imanın öncellikli hakkı olarak görür, Rom 3,27;Rom 6,15+;Rom 7,1;Gal 4,21d.
27 Göksel Tanrı'nın ve Baba'nın önünde pak ve lekesiz dindarlık, yetimleri, dulları acı-larında ziyaret etmek ve kendisini dünyanın pisliğinden korumaktır.
2 Örneğin, toplantınıza parmaklarında altın yüzük, üstünde parlak giysilerle birisi ve üstünde eski püskü giysilerle yoksul biri gelirse,
2,2 toplantınıza: Harfiyen “sinagogunuzda”, YA’te sırf burada Hristiyan cemaatini belirtmek için kullanılır, bknz. Yak 5,14. Bazılarına göre Yak Yahudilikten gelen Hristiyanlara yazılmıştır, bknz. Gal 1,22.
3 giyimi kuşamı yerinde olana özel önem vererek, "Şurada, şu güzel yerde olur" derseniz, buna karşı yoksula, "Sen orada otur" ya da, "Yerde ayağımın dibinde otur" derseniz,
4 aranızda ayrımcılık yapmış, kötü düşünceli yargıçlar durumuna düşmüş olmaz mısınız?
5 Kulak verin, sevgili kardeşlerim: Tanrı kendisini sevenler için vaat ettiği hükümranlığa, dünyanın gözünde yoksul olanları seçmedi mi? Onları imanda zenginliğine ve hükümranlığın mirasçıları olmaya seçmedi mi? Elbette!
6 Ama sizler yoksulu aşağıladınız. Oysa üzerinize egemen kesilenler varlıklı olanlar değil midir? Sizleri yargıçların önüne sürükleyenler de bunlar değil midir?
7 Sizler o yüce Ad'la tanınmaktasınız; bu Ad'a küfredenler de bunlar değil midir?
2,7 Sizler o yüce Ad’la tanınmaktasınız; bu Ad’a ... : Bazı metinler “Sizin üzerinize çağrılan yüce Ad’a ...” diye tercüme eder. EA’te Yahve’nin ismini birinin üzerine çağırmak onun Tanrı’nın koruması altına alınmasıydı, Amo 9,12;Yşa 43,7;Yer 14,9. YA’te ise (örneğin vaftizde çağrılan) İsa’nın ismi tek kurtuluş yoludur, Haİş 2,21+.
11 Çünkü, "Zina etmeyeceksin" diyen, bunun yanı sıra, "Adam öldürmeyeceksin" demiştir. Şöyle ki, zina etmez ama adam öldürürsen, Yasa'yı çiğneyen biri oldun demektir.
14 Kardeşlerim, birisi, "Benim imanım var" deyip de sözünü eylemleriyle kanıtlamazsa bu neye yarar? Bu tür iman onu kurtarabilir mi?
2,14-26 Şimdiye kadar bu mektupta anlatılanlar daha ilkesel bir açıklama şeklinde okuyucuya sunulur. Sözü dinleyen sözün uygulayıcısı da olmalı, Yak 1,22-25; bknz. Yak 4,11. Yakup’un buradaki bakış açısı ile Pavlus’un savunduğu düşünce, Rom 3,20-31;Rom 9,31;Gal 2,16;Gal 3,2.5.11d;Flp 3,9, birbirleriyle uyum içerisine getirilemeyecek düzeyde değiller. Pavlus’un reddettiği nokta, insanın Mesih’e iman etmesine gerek kalmadan sırf iyi eylemleri sayesinde kurtulabilineceği fikridir. Aklanmasını sağlamak üzere insanın gayretçiliğine böylesine bir güven derinden günahkâr oluşunu unutur, Rom 1,18-3,20;Gal 3,22, ve Mesih’e imanı etisiz kılar, Gal 2,21, bknz. Rom 1,16+. Fakat Pavlus’a göre de iman, sırf lütuf olan aklanma armağanı alındıktan sonra, kardeş sevgisinde uygulanılmalı, Gal 5,6; bknz. 1Se 1,3;2Se 1,11;Flm 1,6, ve Yasa da gerçekten yerine getirilmeli, Rom 8,4, ki Pavlus’a göre bu Yasa Mesih ve Ruh’un yasası, Gal 6,2;Rom 8,2, sevginin yasasıdır, Rom 13,8-10;Gal 5,14. Herkes eylemlerine göre yargılanılacaktır, Rom 2,6+. Yakup, bu gerçeği farklı bir çevreye ve farklı bir ortama aktarmak için İbrahim örneğini Pavlus’tan değişik bir şekilde sunar.
16 bu kişilere sizlerden biri, "Esenlikle gidin; ısınmanızı, doyurulmanızı dilerim" dese, ama bu arada onlara bedenleri için gereken yardımı sunmasa, bu neye yarar?
17 Eylemlerle kanıtlanmayan iman kendi başına ölüdür.
18 Birisi çıkıp şöyle diyebilir: "Senin imanın var, benim de eylemlerim var!" Eylemlerle kanıtlanmayan o imanı sen bana göster; ben de sana eylemlerimle kanıtlanan imanı göstereceğim.
2,18 birisi: a. 14 ve 16’daki muhatap.
19 Sen Tanrı'nın birliğine inanıyorsun. Çok iyi ediyorsun. Buna cinler de inanıyor ve titriyorlar.
2,19 birliğine: Tek Tanrı olduğuna.
2,19 titriyorlar: Tanrı’ya karşı isyanlarına rağmen cinler O’nu tanımak zorundalar, bknz. Mar 1,24.34, ve O’nun gelecekteki öfkesinden korkarlar. Buna göre iman, eylemlere sebep vermezse, yararsızdır, a. 20.
20 Bilmek ister misin, ey boş insan? Eylemlerle kanıtlanmayan iman yararsızdır.
2,20 yararsız: Bazı metinlerde “ölü”, bknz. a. 17 ve 26.
21 Atamız İbrahim, 'oğlu İshak'ı sunak üstünde sunarak' eyleminin sonucunda doğrulukla donatılmadı mı?
2,21 İbrahim Yahudi geleneklerine göre de Tanrı’ya iman eden dürüst insandır, Sir 44,19-21+, Tanrı’nın dostudur, 2Ta 20,7;Yşa 41,8, imanlıların babasıdır, bknz. Mat 3,8;Yuh 8,39. Yak ile Pavlus’un mektupları bu bakımdan uyumludurlar, Rom 4,1.16.
22 Onun imanının eylemleriyle birlikte etkin olduğunu görüyorsunuz. Böylece iman, eylemlerle tamamlandı.
2,22 Pavlus gibi Yakup da İbrahim’in imanını (onu kendi insansal gücüyle doğru kılan) bir eylem olarak görmez, Yar 15,6; a. 23; Rom 4,3;Gal 3,6, ama mükemmel Yasa olan imandan doğan eylemleri daha fazla vurgular, Yak 1,25;Yak 2,8.
23 Bu gelişmede Kutsal Yazı'daki şu söz yerine geldi: 'İbrahim Tanrı'ya iman etti ve bu ona doğruluk sayıldı.' Ve İbrahim'e 'Tanrı'nın dostu' dendi.
26 Ruhsuz beden ölü olduğu gibi, eylemsiz iman da ölüdür.
2,26 a. 17.20.24’ün düşüncesi nefesten yoksun bırakılan beden örneğiyle bitirilir.
3
Dilin Gücü
1 Kardeşlerim, daha büyük bir yargıya uğrayacağımızı bilerek, çoklarınız öğretmen olmayın.
3,1 Makam hırsıyla bu saygıdeğer göreve yönelenler, Mat 23,8;Haİş 13,1;1Ko 12,28+, üstlendikleri sorumluluğun farkında olmalılar. Yak’ın bu üçüncü bölümü onlara yönelik yazılmış olabilir.
3 İsteğimize göre davransınlar diye atların ağızlarına gem vururuz. Böylece onların tüm bedenini yönlendiririz.
4 Bir de gemileri göz önüne getirin. O denli büyük olmalarına ve sert rüzgarların etkisiyle sürüklenmelerine karşın, dümencinin gönlü nereyi isterse küçücük bir dümenle oraya yöneltilirler.
5 Dil de tıpkı böyledir. Bedenin küçücük bir üyesi olmasına karşın çok büyük işlerle övünür. Bakın! Küçücük bir kıvılcım koca bir ormanı tutuşturmaya yetmez mi?
6 Dil de bir ateştir. Bedenimizin üyeleri arasında bütün bedeni lekeleyen ve cehennemden aldığı kıvılcımlarla doğanın akışını alevlere boğan kötülük evrenidir.
3,6 doğanın akışını: harfiyen “hayatın döngüsünü”, yaratılmış dünyayı ifade eder. Bazı metinlerde “bizim hayatımızı” diye geçer.
16 Çünkü her nerede kıskançlık ve sürtüşme varsa, orada kargaşa ve her tür kötülük egemendir.
17 Yukarıdan gelen bilgelik ise her şeyden önce saftır; ondan sonra barışçıdır, iyi yüreklidir, uysaldır, merhametle ve yararlı ürünlerle doludur. Düşmanlıktan ve ikiyüzlülükten arınmıştır.
2 Elde etmeyi istersiniz, ama isteğinize ulaşamayınca adam öldürürsünüz, kıskançlık beslersiniz. Buna karşın başarı sağlayamayınca çatışırsınız, savaşırsınız. Aradığınızı bulamıyorsunuz, çünkü Tanrı'dan istemiyorsunuz.
4,2 savaşlar: İnsanın içsel mücadeleleri değil, bknz. Rom 7,23;1Pe 2,11, fakat imanlılar arasındaki anlaşamamazlıklar, nefret duyguları, ya da Hristiyanların bile uzak durmadığı gerçek savaşçıl mücadeleler, dövüşmeler.
3 İsteyince alamıyorsunuz, çünkü tutkularınız uğruna kullanmayı arzulayarak kötü amaçla istiyorsunuz.
4 Ey Tanrı'dan korkmayanlar! Dünya ile dostluğun Tanrı'ya düşmanlık olduğunu bilmez misiniz? Bu durumda dünya ile dost olmak isteyen kişi kendini Tanrı'nın düşmanı eder.
4,4 Tanrı’dan korkmayanlar!: “Sadık olmayan sizler!” ya da “zinacı sizler!” diye de geçer. İsrail’i Tanrı’nın sadakatsiz eşi olarak gösteren geleneksel resme atıftır, bknz. Hoş 1,2+, bknz. Mat 12,39;Mar 8,38;2Ko 11,2.
5 Yoksa Kutsal Yazı'da şu sözün boş yere yazıldığını mı sanıyorsunuz? O bizde konut kuran ruhu kıskançlıkla özler.
4,5 bizde konut kuran: Bazı metinlerde “bizde konut kurmasını sağladığı”. Kutsal Yazı’nın tam olarak hangi sözüne atıf olduğu bilinmiyor. Muhtemelen Yar 2,7;Yar 6,3 gibi ayetlerden esinlendi. Yahudi geleneklerine göre de Tanrı, insanların içine koyduğu yaşam soluğunu kıskançlıkla gözetler. Yahudi imanlının hedefi, ölümünde bu yaşam soluğunu lekesiz bir şekilde yaratıcısına iade etmektir. Yak da okuyucularına bunu hatırlatır. Belki de Hez 36,27’ ye benzeyen ayetlerle ilgilidir, bknz. 1Se 4,8. Bunun yanı sıra bknz. Yak 4,3.5 ve Rom 8,26-27: Tanrı, kendisine ait olan Ruh’u içimize koydu, bu ruh sayesinde Tanrı’nın arzuladıklarını arzularız, o zaman da dileklerimiz duyulur ve gerçekleştirilirler, bknz. Mat 18,19-20;Yuh 14,13+. Tanrı’nın kıskançlığı hakkında bknz. Yas 4,24+.
10 Rab'bin önünde alçalın, O sizleri yükseltecektir.
11 Birbirinizi yermeyin, kardeşlerim. Kardeşini yeren ya da yargılayan, gerçekte Yasa'yı yermekte, Yasa'yı yargılamaktadır. Eğer sen Yasayı yargılıyorsan Yasa'nın uygulayıcısı değilsin; tam tersine, yargıcısın.
2 Mallarınız çürüdü, giysileriniz güve yeniği oldu.
3 Altınınız, gümüşünüz pas tuttu. Onların pası size karşı tanıklıkta bulunacak ve etinizi ateş gibi yiyecek. Çağın şu son günlerinde hazineler biriktirdiniz.
7 Bu nedenle, kardeşlerim, Rab’bin gelişine dek sabredin. Bakın çiftçiye. Toprağın değerli ürününü bekler. 'İlk ve son yağmur' onun üzerine düşünceye, ürünü elde edinceye dek sabretmesini bilir.
11 Bakın, 'sabredenleri mutlu saymaktayız'. Eyüp'ün sabrını duydunuz, durumunu Rab'bin nasıl sonuçlandırdığını da gördünüz. 'Rab'bin çok merhametli ve şefkatli olduğunu bildiniz.'
12 Kardeşlerim, her şeyden önce, ant içmeyi bırakın: Ne gök üzerine, ne yer üzerine, ne de başka bir şey üzerine ant için! Yargıya düşmemeniz için 'Evetiniz evet olsun, 'Hayır'ınız hayır.
13 İçinizden biri acı mı çekiyor? Dua etsin. Birinin yüreği sevinçli mi? Övgü ezgisi okusun.
5,13 dua: a. 13-18 arasındaki konu duadır, önce hastalık ve günah durumlarında olanlar için söylenen duadan, sonra ise iyi dua edenin kuvvetinden bahsedilir.
14 İçinizden biri hasta mı? Kilisenin İhtiyarları'nı çağırsın. Rab'bin adıyla yağ sürdükten sonra onun için dua etsinler.
5,14 Rab’bin adıyla yağ sürdükten sonra: Hastalığın iyileştirilmesi ve günahların afı için Rab’bin adıyla verilen ve “kilisenin ihtiyarlarının” duasıyla eşlik edilen bu mesh etmede kilise “Hastaları Meshetme Kutsal Sırrı’nın” ilkel şeklini görmüştür.
16 Bu nedenle, birbirinize günahlarınızı açıkça söyleyin ve birbiriniz için dua edin ki iyileşesiniz. Doğru kişinin dileği çok güçlü ve etkindir.
5,16 Burada dua ile bağlantılı olan günahların itiraf edilişi hastalara önerildiği gibi, a. 15, her Hristiyan’dan talep ediliyor, özellikle litürjiler sırasında. Ayet, Kutsal Sır şeklindeki günah itirafı hakkında ayrıntılı açıklamalar yapmaz, ancak karşılıklı duaya büyük (ve günahları bağışlatıcı) bir kuvvet atfedilir.
20 bilinsin ki, günahlıyı sapkın yoldan geri getiren onun canını ölümden kurtaracak ve sayısız günahları örtmüş olacaktır.
5,20 Kardeş sevgisi ve af, yoldan sapmış olanın dönmesini sağlayabilir, bknz. Mat 18,15.21-22+;1Se 5,14, yargıda ise bu sevgi ve affı gösterenin yararına olacaklar, 1Pe 4,8, bknz. Dan 12,3;Çık 3,19;Çık 33,9. Mektup bu şekilde biter, vedalaşma yoktur.