1 Tann'nın kulu, İsa Mesih'in habercisi Pavlus'tan: Tanrı tarafından seçilenleri Tanrı yolunun gerektirdiği imana ve gerçeğin bilgisine ulaştırmak için çağrıldım.
1,1-3 Mektubun giriş kısmı kurtuluş ve müjdeleme teolojisinin yoğun bir özetidir.
5 Eksikleri düzene sokman ve sana söylediğim gibi her kentte İhtiyarlar ataman için seni Girit'te bıraktım.
1,5 Pavlus, ondan alışık olduğumuz şekilde, kurtuluş müjdesinin temelini atar, bu temeli sürdürecek ve geliştirecek faaliyetleri ise başkalara emanet eder, bknz. 1Ko 3,6.10;Kol 1,7+;Rom 15,23+.
1,5 İhtiyarlar: Eski İsrail’de, Çık 18,13d;Say 11,16;Yşu 8,10;1Sa 16,4;Yşa 9,15;Hez 8,1.11, ve Yahudilikte de, Ezr 5,5;Ezr 10,14;Yud 6,16;Luk 7,3;Luk 22,66;Haİş 4,5, mevcut bir uygulamaya göre ilk Hristiyan cemaatlerinin başında “presbiteroi” (bu Yunanca kavram birçok dilde rahipler için kullanılan terim oldu), heyeti bulunurdu, yani “yaşlılar; ihtiyarlar” (kavramın tercümesi), ya da “saygınlar” grubu. Bu hem Yeruşalim cemaati, Haİş 11,30;Haİş 15,2d;Haİş 21,18, hem de diaspora cemaatleri için geçerliydi, Haİş 14,23;Haİş 20,17;Tit 1,5. Sıkça “diakonoi” (“hizmetçiler”, diakos terimi buradan gelir, Flp 1,1;1Ti 3,1-13) kelimesiyle birlikte geçen “Episkopoi” (kelimenin asıl anlamıyla “bekçiler; gözetmenler”, bknz. Haİş 20,28; da ha sonraki “episkopos” terimi buradan türetilir) kavramı yla eş anlamlı kullanılır, Tit 1,5.7;Haİş 20,17.28. Yunan kültüründe de mevcut olan, belki de semitik uyruklu (Esenli tarikatının “mebaqer” kavramı, bknz. ayrıca Say 4,16;Say 31,14;Hak 9,28;2Kr 11,15.18;2Kr 12,10) “episkopos” unvanı bir makamı, bir görevi belirtirken “presbiteros” kavramı daha çok bir mevkiyi ya da saygınlığı belirtirdi. “Episkopoiların” bazen (belki dönüşümlü olarak) belli başlı görevler için ihtiyarlar grubuna atandıkları doğru olabilir, bknz. 1Ti 5,17. Hristiyan “presbiteroi” ve “episkopoilara” verilen görevler sırf idari değildi, aynı zamanda öğretmeyi, 1Ti 3,2;1Ti 5,17;Tit 1,9, ve önderlik etmeyi de kapsardı, 1Ti 3,5;Tit 1,7. Havariler, Haİş 14,23, ya da onların temsilcileri tarafından, Tit 1,5, “el koyarak”, 1Ti 5,2, bknz. 1Ti 4,14+;2Ti 1,6, görevlendirildiklerinden dolayı yetkileri hem tanrısal, Haİş 20,28, hem de ruhsal, 1Ko 12,28, bir armağandır.
6 Ancak atayacağın İhtiyar kusursuz biri, tek kadının kocası olmalı; ahlaksızlıkla suçlanmayan, ya da başkaldırmayan imanlı çocukların sahibi olmalı.
7 Çünkü Tanrı işlerini yöneten biri niteliğindeki Gözetmen'in kusursuz olması gerekir. Kendini beğenmiş, çabuk öfkelenen, içkiye düşkün biri olmamalı, kaba kuvvetten kaçınmalı, para sevgisinden uzak durmalı.
16 Tanrı'yı bildiklerine tanıklık ederler, ama yaptıklarıyla O'nu reddederler. İğrenç, söz dinlemez, hiçbir iyi iş yapmadıkları bilinen insanlardır onlar.
2
Vazifeler
1 Sana gelince, sağlam öğretiye uygun olanı öğret.
2 Yaşlı erkeklere ölçülü, saygın, ağırbaşlı olmalarını öğütle. İmanları, sevgileri, sabırları sağlam olsun.
6 Bunun gibi, genç erkeklere de kendilerini denetlemelerini öğütle.
2,6 “Bunun gibi, genç erkeklere de ihtiyatlı davranmalarını öğütle” diye tercüme edilebilir. Burada genç erkeklere yapılan ihtiyat uyarısı genellikle herkese yönelir, a. 5.12; 1Ti 2,9.15;1Ti 3,2.
7 Her konuda yararlı olanı yaparak kendini örnek göster. Öğretişi kusursuz, saygın,
8 sözleri kimse tarafından eleştirilmeyecek biri ol. Öyle ki, bize karşı çıkanlar söyleyecek hiçbir kötü söz bulamayıp utansın.
9 Kölelere her konuda efendilerine bağımlı olmalarını bildir. Hizmetleri beğenilir olsun, karşı çıkmasınlar,
11 Çünkü Tanrı'nın tüm insanları kapsayan kurtarma kayrası ortaya çıkmıştır.
2,11 kurtarma kayrası: Kayra, yani Tanrı’nın etkin merhameti, Hoş 1,11+;1Ko 1,4+, ve insanlara olan iyiliği ve sevgisi, Tit 3,4, “ortaya çıktı”, “belirdi”, tekrar “belirmesinin” (yani “tekrar gelişinin”), a. 13, açılış sahnesi olarak, 1Ti 6,14+. Bu ayetler, aynen Tit 1,1-3 ve Tit 3,4-7 gibi, kurtuluş eserinin ve bu eserin etkilerini ve taleplerini açıklayan oldukça yoğun ve öz ifadelerdir. Noel litürjileri bu ayetleri kullanırlar.
12 Bu kayra tanrısaymazlığı ve dünyasal istekleri bırakıp şimdiki çağda ağırbaşlı, adil ve Tanrı yolunda yürüyen bir yaşam sürmemiz için bizi eğitiyor.
3 Çünkü bir zamanlar biz de anlayışsız, söz dinlemez, sürekli aldanan kişilerdik. Çeşitli isteklere, tutkulara kölelik etmekteydik. Yaşamımızı kötülükle, çekememezlikle geçiriyorduk. Herkes bizden, biz de birbirimizden nefret ediyorduk.
4 Ama kurtarıcımız Tanrı'nın iyiliği ve insanlığa sevgisi ortaya çıktığında,
3,4-7 Bu ayetlerde vaftizin etkileri göz önüne serilir. Yeniden doğuş, Mesih’in lütfuyla aklanma, Kutsal Ruh’un dökülüşü, bknz. Rom 5,5+, teminatı Kutsal Ruh olan ebedi hayatın mirasçıları olma yetkisi, bknz. 2Ko 1,22.
8 Bu söz güvenilirdir. Bu konuların üzerinde durmanı istiyorum. Böylece Tanrı'ya iman edenler iyi işlerle uğraşmaya önem versin. Bunlar insanlar için iyi ve yararlıdır.
10 Bir iki kez öğütledikten sonra bölücü insandan yüz çevir.
3,10 bölücü: Harfiyen “hairetikon”, yani “bir seçim yapan”. Kutsal Kitap’ta sırf burada geçer. Çağın felsefe akımlarından alınmıştır. Hristiyan dilinde “hairesia” terimi, iman ilkeleri arasında yapılan ve gruplaşmalara ve bölünmelere yol açan (bu ilkeye inanıyorum, buna inanmam vs. türünden) bir elemeyi belirtir. Pavlus’un burada sunduğu uygulama hakkında ise bknz. 1Ko 5,5+.