1 Yasa ve peygamberler aracılığıyla bize çok sayıda olağanüstü armağanlar verildi. Onları izleyenlerle de, bu bilgelik eğitimi için İsrail'i gerçekten kutlamak gerek. Ama Kutsal Kitap'ı okuyanların Kutsal Yazılar'ı bilmeleri yetmez. Uzmanların dışarıdaki halkada yararlı olması gerekir, gerek sözleriyle, gerekse yazılarıyla. Böylece büyük babam Yeşu, yasayı uzun uzun irdeledikten sonra, peygamberler, ataların öbür yapıtları hakkında bilgi edindi. Bu yönde yeterince yetenekli olunca, bilgelik eğitimiyle ilgili bazı konularda yazı yazmak istedi. Böylece okumayı sevenler ve bu alanda sorumlulukları olanlar yasaya uygun biçimde yaşamak konusunda ilerleme kaydedebilir. Onun için bu kitabı iyi niyetle, özenle okumanız ve hoşgörülü olmanız gerekir. Çünkü kitabı çevirirken, tüm uğraşımıza karşın, kimi deyimleri uygun bir biçimde çevirmemiş olabiliriz. Geçek şu ki, İbranice yazıları başka bir dile çevirirken eşit deyimler bulamazsınız. Bundan öte yasayı, peygamberleri ve öteki kitapları incelerken bu çevirinin, özgün basılı ya da elyazması parçadan oldukça farklı olduğunu görürsünüz. Kral Euergetes'in krallığının otuz sekizinci yılında, Mısır'a geldikten bir süre sonra, eğitim açısından son derece önemli bir yapıt buldum. Bu yapıt beni şuna inandırdı: Aşağıdaki kitabı uğraşarak ve özenle çevirmem gerekiyordu. Belirli bir süre içinde yapıtı ta-mamlayıp kitabı yayınlamak için kitap üzerinde uzun zaman çalışıp bilgi edindim. Amacım, özellikle yabancı ülkelerde oturup yasaya uygun biçimde ne türlü yaşanacağını öğrenmek isteyenlerin bu kitaptan yararlanmasıdır.
1
Bilgeliğin Gizi
1 Bütün bilgelik Tanrı' dandır, Sonsuza dek O'nundur.
18 Tanrı korkusu bilgeliğin tacıdır, Barışı güçlendirir ve sağlığı geliştirir.
19 Tanrı bilgeliği gözetmiş, ona bir değer vermiştir, O bilgiyi, sezgiyi bol vermiştir. Bilgeliğe yakın olup Onu bırakmayanların ününü göklere çıkarmıştır.
20 Tanrı korkusu bilgeliğin köküdür, Uzun yaşam onun dallarıdır.
30 Büyük ve önemli görevler edinme, Çünkü yanlışın seni gözden düşürebilir. Tanrı o zaman gizlerini açıklayacak, Toplum önünde seni utandıracaktır. Çünkü sende Tanrı korkusu yoktur, Hileci bir yürek vardır.
7 Sen ki Tanrı'dan korkuyorsun, O'nun lütfuna sığın, Düşersen sakın O'ndan vazgeçme.
8 Sen ki Tanrı'dan korkuyorsun, O'na inan, Alacağın ödüle kimse engel olmayacaktır.
9 Sen ki Tanrı'dan korkuyorsun, güzel şeyler için umutlu ol, Sonsuz mutluluğu ve sevecenliği tadacaksın.
10 Eski kuşaklara bak ve gör: Tanrı'ya inanıp da utandırılan var mı? Ya da tüm gücüyle O'ndan korkan ve terk edilen var mı? Ya da O'na seslenip de önemsenmeyen var mı?
10 Yetimlerin babası ol, Dullara bir eş kadar yakın ol. Yüce Tanrı'nın gözünde bir oğul gibi olacaksın, O'nun sana olan sevgisi Annenin sevgisinden daha güçlü olacak.
15 Bilgeliğin yargısı doğrudur, Onunla ilgilenen güvenli bir yaşam sürer.
16 Bilgeliğe inanan kişi mirasçısı olur, Onun mirasçıları bilgeliğe sahip olurlar.
17 Başlangıçta bilgelik kişiyi dolambaçlı yollara sürükler, Onu korkutup halsiz bırakır. Bilgelik kişiye güvenebileceğini anlayıncaya kadar Onunla uğraşır, onu cezalandırır, Sıkıntılarında onu sınar.
5 Bağışlanacağına kesinlikle inanıp Birbiri ardından günah işleme.
6 "O'nun sevecenliği sonsuzdur, Bütün günahlarımı bağışlar" deme, Çünkü O'nun bağışlaması varsa öfkesi de vardır Ve suçlular O'nun kızgınlığının yıkıcı gücünü duyar.
7 Bir an önce tövbe edip Tanrı'ya dön, Bu davranışı sürekli geciktirme. Çünkü Tanrı'nın öfkesini birden duyacak, Öç aldığı zaman tümüyle yok olacaksın.
19 Saban süren ve tohum eken kişi gibi davran, Bilgelik kazanmaya çalış. Bilgeliğin vereceği eksiksiz ürünü bekle, Çünkü bilgelik toprağını işlerken biraz yorulacaksın, Ama pek çabuk onun verdiği üründen yararlanacaksın.
6 Yargıç olmak için plan yapma, Belki haksızlığı ezip yok edecek denli güçlü değilsin, Belki de sözü geçen bir kişi seni etkiler Ve doğruluğunu yitirirsin.
28 Doğuşunu onlara borçlu olduğunu anımsa. Senin için yaptıklarının karşılığını onlara nasıl ödeyebilirsin?
29 Tanrı katında gönlün korku ve saygıyla dolu olsun, O'nun kâhinlerine saygı göster.
30 Seni yaratanı bütün gücünle sev, O'nun elçilerini bırakma.
31 Tanrı'dan kork ve kâhini onurlandır, Sana buyrulduğu gibi kâhinin payını ver: İlk meyve ürünü, Suç sunuları, kurban edilen hayvanların omuz kısımları, Kutsama kurbanı ve kutsal şeylerin ilk ürünü.
6 Yaşlı adamı küçümseme, Aramızda yaşlananlar olduğunu anımsa.
7 Bir insanın ölümüne eğlenceymişçesine bakma, Bütün insanların öleceğini anımsa.
8 Bilge kişilerin söylediklerine kulak ver, Onların atasözlerini öğren. Çünkü bu atasözleri büyüklere hizmet etmenin Kuram ve ustalığını sana öğretecektir.
9 İhtiyarların söylediklerine hakkı olan değeri ver, Çünkü bunları babalarından öğrenmişlerdir. Onlardan düşünmeyi öğrenecek, Yerinde yanıt verme sanatını elde edeceksin.
14 Bir yargıçla yasanın karşısına çıkma, Çünkü yargı onun yararına olacaktır.
15 Dünyayı umursamayan biriyle yolculuk yapma, Çünkü seni tedirgin edebilir. Aklına estiği gibi davranacak, Deliliği ikinizin yıkımına sebep olacaktır.
16 Çabuk kızan bir adamla tartışma, El değmemiş bölgelerde onunla yolculuk yapma. Çünkü kan dökmek onun için önemli değildir, Yardım bulunmayan yerde seni bir vuruşla yere yıkar.
13 Ölüm cezası verebilen insandan uzak dur, O zaman ölüm korkusu seni sarmaz. Ona yaklaşacak olursan yanlış davranışlarda bulunma, Çünkü yaşamını yitirebilirsin. Sınır hattında seğirttiğini, Kale burcundaki mazgallı siperlerde dolaştığını anla.
13 Kibrin başlangıcı günah olduğuna göre Kibre sıkıca sarılan kişiden pislik akar. Bu nedenle Tanrı onlara olağanüstü cezalar verdi, Onları büsbütün yıktı.
14 Tanrı yöneticilerin tahtını devirip Alçakgönüllüleri o tahta oturtmuştur.
17 Putperestlerin bir kısmını uzaklaştırıp yok etmiştir, Onların anısını dünyadan silmiştir.
18 Kibir, insanlar için yaratılmamıştır, Şiddetli öfke kadından doğanların harcı değildir.
Onurlandırılması Yaraşık Kişiler
19 Hangi soyun onurlandırılması yaraşıktır? İnsan soyunun. Hangi soyun onurlandırılması yaraşıktır? Tanrı'dan korkanların. Hangi soy hor görülmeye yaraşıktır? İnsan soyu. Hangi soy hor görülmeye yaraşıktır? Tanrı'nın buyruklarına uymayanlar
9 Seni ilgilendirmeyen bir konu için çekişmekten kaçın, Suçluların dövüşüne katılma.
10 Oğlum, fazla iş yüklenme, Ortaklarını arttırırsan acı çekmen kaçınılmaz olur. Tüm gücünle çabuk davran, ama bil ki asla varamayacak, Kaçmakla kurtulamayacaksın.
19 Der ki: "Dirliğe kavuştum, Bundan böyle varlığımla sevinebilirim." Ama o, bunun sürecini bilemez, Ölecek, mal varlığı başkalarına kalacaktır.
20 Görevini sürdür, uğraşından tat al, İşini sürdürürken yaşlan.
21 Günah işleyenin başarıları seni şaşırtmasın, Tanrı'ya güven, uğraşını sürdür. Çünkü yoksul birini birdenbire varlıklı yapmak Tanrı için önemsiz bir şeydir.
3 Kötülük yapmakta ya da sadaka vermemekte Direnen kişiye iyilik yaramaz.
4 İnanlı kişiye yardım et, Suçluya değil.
5 Alçakgönüllü insana iyilik yap, İnançsıza hiç bir şey verme. Ona ekmek bile verme, Çünkü ekmek yerse senden daha güçlü olabilir. O zaman ona yaptığın iyiliklerin karşılığı olarak, Sana iki misli kötülük yapar.
6 Çünkü yüce Tanrı günah işleyenlerden tiksinir, Kötülerden öcünü alır.
11 Düşmanın alçakgönüllü davranıp yaltaklansa da, Ona karşı ölçülü davran ve uyanık ol. Ona karşı bir aynayı parlatırmışçasına davran, Göreceksin ki onun lekesi uzun süre kalmaz.
12 Onu yanına alma, Çünkü seni itip defeder, yerini alır. Onu sağına oturtma, Çünkü onun gözü senin yetki ve konumundadır. Sonunda sözlerimin gerçek olduğunu anlayacak, Canını yaktığını hissedeceksin.
13 Yılan oynatan hokkabazı yılan sokarsa ona kim acır? Yabanıl hayvanlarla tehlikeyi göze alanlara kim acır?
14 Bir suçluyla arkadaşlık eden, Onun suç ortağı durumuna düşer.
15 Ayakta durduğun sürece kendini açığa vurmaz, Ama güçlüklere karşı uğraşırsan, Bundan yararlanmaya çalışacaktır.
16 Düşmanın tatlı konuşabilir, Ama seni derin bir çukura atmak için Yüreğinde entrika çevirmektedir. Düşmanının gözleri yaşlı olabilir, Ama eline bir fırsat geçerse Kan bile onun gözünü doyurmaz.
17 Bir yıkım anında onu karşında bulursun, Sözde yardım etmek niyetiyle sana çelme takacaktır.
18 O, başını sallayıp alkış tutacak, Gizli gizli konuşacak ve yüzündeki anlam değişecektir.
13
Dengi Dengine Davran
1 Her kim zifte dokunursa kirlenir, Her kim kibirli kişiyle arkadaşlık ederse sonunda ona benzer.
2 Senin için çok ağır olan bir yükü taşımaya çalışma, Senden daha güçlü ve varlıklı biriyle arkadaşlık etme. Kilden yapılmış çömlek niçin demir kazanın yanında dursun? Çarpıştıkları zaman çömlek kırılacaktır.
3 Varlıklı kişi insanın hakkını yer ve çalım satar, Yoksulun hakkı yenmiştir, ama özür diler.
4 İşine yararsan seni sömürecek, Ona ayak uyduramazsan seni bırakacaktır.
5 Varlıklı mısın? Seninle yaşayacaktır, Hiç eziklik duymadan seni parasız bırakacaktır.
6 Sana gereksinmesi mi var? Gözünü boyayacaktır, Sana gülümseyecek, seni umutlandıracaktır. Tatlı sözcüklerle konuşacak, "Acaba ne istersin?" diyecektir.
7 Görkemli şölenlerle seni utandıracak, Seni tümüyle parasız bırakacak, Sonunda seni gülünç duruma düşürecektir. Ardından karşılaştığınız zaman seni küçümseyecek, Seninle alay edercesine başını sallayacaktır.
8 Uyanık ol, gözünü boyamasınlar, Böylece aptallığın sonucu seni utandırmasınlar.
9 Önemli biri seni çağırırsa isteksiz davran, O zaman çağrısını üsteleyecektir.
10 Kendini ileri sürme, çünkü seni geriye itebilir, Ama kendini uzak tutma, çünkü sana önem vermez.
11 Ona davranışlarında eşitlik taslama, Düzgün konuşabilme yeteneğine güvenme. Tüm konuşmaların amacı seni sınamaktır, Sözde içtenlikle davranırken gerçekte seni tartacaktır.
12 Açık konuşan kişi acımasızdır, Vuruşlarla zincirleri senden esirgemeyecektir.
13 Uyanık ol, işini özenle yap, Çünkü kendi düşüşünle yürümektesin.
14 (Bunları uykuda duyunca uyan! Yaşamın boyunca Tanrı'yı sev ve kurtuluşun için O'na yakar.)
15 Her canlı kendi türünü, Her insan komşusunu sever.
16 Her yaratık kendi türünü ister, İnsan kendi özel biçimine bağlıdır.
17 Kurtla kuzu hiç anlaşabilir mi? Suçlular ve inanlılar için de durum böyledir.
18 Sırtlanla köpek arasında nasıl barış olabilir? Varlıklı adamla yoksul arasında nasıl barış olabilir?
19 Yabaneşeği çölde aslanın avı olur, Aynı biçimde yoksullar varlıklı kişilerin avıdır.
20 Kibirli adam için alçakgönüllülük tiksindiricidir, Aynı biçimde varlıklı kişiler yoksullardan iğrenir.
21 Varlıklı adam düşecek gibi olursa dostları onu destekler, Yoksul kişi düşerse arkadaşları onu itip savar.
22 Varlıklı adamın ayağı kayarsa Onu tutmak için çok sayıda el uzanır, Eğer saçmalarsa kutlanır. Yoksulun ayağı kayarsa suçlu durumuna düşer, Sözleri akla uygun olabilir, ama onun için yer açılmaz.
23 Varlıklı adam konuşunca herkes susar, Ardından söyledikleri aşırı derecede övülür. Yoksul konuşursa herkes, "O da kim?" diye sorar, Duraksaması durumunda onu itip yıkar.
24 Günah olmayan yerde varlık iyidir, İnançsızlar yoksulluğun kötü bir şey olduğunu söyler.
25 İyi de olsa, kötü de olsa, Bir insanın yüzündeki anlam yüreğinden gelir.
17 Tıpkı bir giysi gibi tüm yaratıklar yaşlanır, Çağlar boyu var olan yasa şöyle der: "Ölüm zorunludur".
18 Tüm canlı yaratıkların oluşturduğu kuşaklar, Çalıyla kaplı bir ağaçtaki yapraklar gibidir. Kimi yapraklar dökülürken yeni yapraklar oluşur, Özdeş biçimde, bir kuşak ölürken yenisi doğar.
2 Çok sayıda çocuğun da olsa, onlarda Tanrı korkusu yoksa, Bu çocuklar sana zevk vermesin.
3 Uzun zaman yaşayacaklarına güvenme, Onların geleceğine gereğinden çok inanma. Bin çocuğun olmaktansa bir çocuğun olmasını yeğ tut, İnançsız çocukların olmaktansa, çocuksuz ölmek daha iyidir.
10 Bu bir kaç yılı sonsuzlukla kıyaslarsak, Denizde bir damla su veya bir kum tanesi gibidir.
11 Bu nedenle Tanrı onlara katlanır, Onları bağışlar.
12 O, insanların acınacak kadar Kötü durumda olduklarını görür ve bilir, Bu nedenle bağışlaması engindir.
13 İnsanın sevecenliği komşusunu etkiler, Ama Tanrı'nın sevecenliği tüm yaratıkları kapsar. O, tıpkı bir çobanın sürüsünü gütmesi gibi, İnsanları paylar, yola getirir ve eğitir.
14 O, yola gelenlere ve O'nun yargılarını olağanüstü çalışmayla arayanlara karşı sevecendir.
Yoksullara Yardım
15 Oğlum, yararlı bir yardımı başkasını kötüleyerek hafifletme, Ya da bir armağan verirken gücendirici sözler söyleme.
16 Sıcakta çiğ insanın içini açmaz mı? Güzel bir söz, bir armağandan daha değerlidir.
17 Kuşkusuz, bir söz güzel bir armağandan üstündür, Ama eli açık kişi ikisini de vermeye isteklidir.
18 Akılsız kişinin verdiği her şey aşağılayıcı olacaktır, Kişinin istemeyerek verdiği armağan göze çirkin görünecektir.
Kendini Sınamak
19 Konuşmadan önce öğren, Hasta olmadan önce kendine iyi bak.
20 Hüküm günü gelmeden nefsinle hesaplaş, O zaman ziyaret gününde temize çıkarsın.
21 Hastalanmadan önce alçakgönüllü ol, Günah işlersen pişman ol.
22 Zamanında içtiğin anda vefa etmekten seni hiç bir şey alıkoymasın, İşleri yoluna koymak için ölüm saatini bekleme.
14 Akılsız bir adam yüreği kırık bir kavanoza benzer, İçine herhangi bir bilgiyi alamaz.
15 Kültürlü insan bilgece bir atasözü duyarsa, Bu atasözünü över ve bir diğeriyle onu tamamlar. Akılsız bir adam bu atasözünü duyarsa, gülüp geçer, Onu gözardı eder.
16 Akılsız bir adamın sözleri yolculukta taşınan yüke benzer, Ama zeki bir insanı dinlemek sevinç verir.
17 Toplum açıkgöz insanın söyleyeceklerini sabırsızlıkla bekler, Söyledikleri dikkatle incelenir.
18 Akılsız adamın bilgeliği bir evin yıkıntısı gibidir, Kalın kafalı kişinin bilgisi anlamsız sözlerden oluşur.
19 Akılsız kişi için eğitim ayağına vurulan zincir gibi, Sağ eline takılan kelepçe gibidir.
20 Akılsız adam yüksek sesle güler, Ama zeki olan sessizce gülümser.
21 Eğitim açıkgöz insana altından bir süs gibi, Sağ koluna takılmış bilezik gibidir.
22 Akılsız adamın ayağı bir eve doğrudan doğruya girer, Ama deneyimli kişi, tutumunda saygılıdır.
23 Akılsız adam kapı aralığından içerisini gözetler, Soylu kişi dışarıda bekler.
24 Kapıları dinlemek, insanın kötü yetiştiğini belli eder, Algılayan kişi böyle davranmaktan utanır.
25 Dedikodu yapanlar başkalarının sözlerini yineler, Bilgelerin sözleri dikkatle irdelenir.
26 Akılsız insanların sözleri kalplerini dillere düşürür, Bilgelerin sözleri yüreklerini açığa vurur.
27 İnançsız olan, düşmanına lanet ettiği zaman, Aslında kendisine lanet etmektedir.
28 Dedikodu yapan kimse kendi adını lekeler, Komşuları ondan tiksinir.
22
Aylak Kişi
1 Aylak kişi kirle kaplanmış bir taşa benzer, Utancını herkes ıslıkla karşılar.
2 Aylak kişi bir parça gübre gibidir, Onu alan derhal elinden atar.
3 İyi yetişmemiş bir erkek çocuğun babası olmak bir utançtır, Bir kız çocuğun doğuşu kayıptır.
4 Aklı başında bir kız, kocası için bir hazinedir, Ama utanmayan kız, babası için üzüntü kaynağıdır.
5 Küstah kız annesiyle babasını utandırır, Her ikisi de onu reddeder.
6 Zamansız bir paylama cenazede çalınan müziğe benzer, Ama dövmek ve cezalandırmak Her zaman için sağgörülü bir davranıştır.
7 (İyi eğitilen çocuklar Anne babalarının olumsuz yönlerini gizlerler,
8 İyi eğitilmeyen, kibirli ve inatçı çocuklarsa Anne babaları için lekedir.)
Bilgelik ve Akılsızlık
9 Akılsız adama bir şey öğretmeye çalışıyorsan, Kırılmış bir kabın parçalarını tutkalla yapıştırıyor, Uyku ile sersemlemiş bir adamı uyandırıyorsun.
10 Akılsız adama bir şeyler anlatmaya çalışıyorsan, O, uyuklayan birine benzer. Sen her şeyi anlattıktan sonra o sana: "Hangi konuyu açıklıyordun?" diye sorar.
11 Cansız adam için gözyaşı dök, Çünkü o aklın nurunu gerilerde bırakmıştır. Akılsız adam için gözyaşı dök, Çünkü o zekâsını gerilerde bırakmıştır. Ama ölüler için o denli ağlama, çünkü onlar erince varmıştır.
12 Akılsız kişi için yaşam ölümden daha acıklıdır. Ölüler için yas tutma süresi yedi gündür, Akılsızlar ve inançsızlar yaşamlarının her gününde yaslıdırlar.
13 Akılsız bir adamla boşuna çok konuşma, Kalın kafalı kişilerin yanına gitme. Ondan sakın, yoksa başına bela olacak, Onunla görüşürsen, lekelenirsin. Ondan uzak dur, o zaman erince kavuşursun, Onun akılsızlığı seni çileden çıkarmaz.
14 Kurşundan daha ağır bir şey varsa, Onun adı "akılsız" değil midir?
15 Kalın kafalı kişiye dayanmaktansa, Kuma, tuza ve bir demir parçasına dayanmak daha kolaydır.
22 Dostuna karşı konuştunsa üzülme, Barışmak için bir umut vardır. Ama hakaret, küstahlık, Gizleri açığa vurmak, arkadan vurmak, Bu durumda tüm dostlar senden kaçar.
23 Komşun yoksulken onun güvenini kazan, Çünkü daha sonra varlıklı olursa Bundan sen de yararlanabilirsin. Acıklı günlerinde yanında ol, Böylece o mirasa konarsa sen de payını alırsın.
24 Kazanın buharı ve duman yangın çıktığını bildirir, Aynı biçimde hakaretler kan döküleceğini bildirir.
25 Bir dostu korumaktan utanmam, Onu görünce sıvışmam.
26 Onun yüzünden bana bir kötülük gelirse, Bunu duyan kişiler ondan sakınır.
Uyanıklık
27 Dilimin yıkımıma neden olmasını Ve düşmemi önlemek için Ağzımı kim koruma altına alacak? Dudaklarıma kim sağgörü mührünü basacak?
10 Çünkü her an seyredilen bir köle Her zaman bereleneceği gibi, Her an ant içenle Tanrı'nın adını anan kişi de Günahsız olmayacaktır.
11 Her zaman ant içen kişi günah doludur, Şiddet evinden eksik olmaz. Birini gücendirirse suçludur, Ciddiye almadan ant içerse, iki misli günah işlemiş olur. Yalan söyleyerek ant içerse Kendisine suçsuz gibi davranılmayacak, Evi acılarla dolacaktır.
Kötü Konuşma
12 Ölümle yüklü bir konuşma türü vardır, Yakup'un mirasında bulunmaz. Çünkü dindar kimseler bunlardan uzak durur, Onlar kendilerini sefahate verip günah işlemezler.
13 Kaba sözcüklere, Sövüp sayma türünden sözlere ağzını alıştırma, Çünkü böyle konuşursan günah işlersin.
14 Prenslerle olduğun zaman, Annenle babanı anımsa. Çünkü kendini unutup Akılsız biri gibi davranabilirsin. O zaman hiç doğmamış olmayı diler, Doğduğun güne lanet edersin.
15 Yakışıksız sözler söyleme alışkanlığında olan kişi Yaşadığı sürece bundan vazgeçemez.
Bedensel Günahlar
16 İki çeşit insan günahları arttırır, Bir üçüncü tür öfkelendirir. Ocak gibi alevlenen bir tutku vardır, O tutkuyu yatıştırmak için tatmin etmek gerekir. Kendi etini şehvetle isteyen kişi vardır, Bu ateş onu tüketinceye dek bundan vazgeçmez.
17 Zina eden kimse için her yemek tatlıdır, Ölünceye dek bu işten bıkmaz.
18 Evlilik yatağına karşı günah işleyen kişi Kendi kendine şöyle der: "Beni kim görebilir? Karanlık çevremi sarıyor, duvarlar beni gizliyor, Beni kimse görmüyor, niçin üzüleyim? Yüce Tanrı benim günahlarımı anımsamayacaktır."
19 O, insanların bakışlarından korkar, Tanrı'nın bakışlarının Güneşten on bin defa daha parlak olduğunu anlamaz. O'nun gözleri insanın her davranışını, En gizli köşeleri görür.
22 Kocasını bırakıp giden Ve ona başka bir erkekten mirasçı veren kadın Aynı durumdadır.
23 İlk önce yüce Tanrı'nın yasasına karşı gelmiştir, İkincisi kocasını aldatmıştır. Üçüncüsü fahişelik edip zina yapmıştır, Başka erkekten çocuğu olmuştur.
24 Kendisi topluluğun önüne getirilecek, Çocukları için soruşturma açılacaktır.
25 Çocukları kök salmayacak, Dalları meyve vermeyecektir.
26 Herkes onun anısına lanet edecek, Onun utancı asla yok olmayacaktır.
27 O kadından daha uzun süre yaşayanlar Tanrı'dan korkmaktan daha iyi bir şey olmadığını, Tanrı'nın buyruklarına uymaktan Daha güzel bir şey olmadığını anlayacaklardır.
10 Kutsal tapınakta O'nun katında hizmet ettim, Böylece İsrail halkına kendimi kabul ettirdim.
11 Sevgili kentte O bana dirlik verdi, Yeruşalim'de yetkimi kullanıyorum.
12 Ayrıcalıklı bir ulusa, Tanrı'nın mülküne ve mirasına kök saldım.
13 "Bir Lübnan selvisi, Hermon Dağı'ndaki bir selvi ağacı kadar büyüdüm.
14 Eyn-Gedi'deki hurma ağacı, Eriha Kenti'ndeki gül ağacı kadar büyüdüm. Ovadaki ince zeytin ağacı, Dümdüz bir ağaç gibi büyüdüm.
15 Tarçın ağacına ve akasyaya benzer bir koku saçıyorum, Lavanta yapımında kullanılan Kusursuz sarı sakız gibi bir koku saçıyorum. Şeytantersi, damarlı akik ve mür yağı gibi, Tapınakta yakılan buhurdaki tütsü gibi Güzel bir koku saçıyorum.
31 Şöyle dedim: "Meyve bahçemi sulamayı tasarlıyorum, Çiçek tarhımı sulamayı tasarlıyorum." Gör bak, su yolum bir ırmak oluşturdu, Irmağım bir deniz oluşturdu.
32 Şimdi disiplin ışık saçacak, Onun ışığını her yere göndereceğim.
33 Gaipten, haber verir gibi bilgi vereceğim, Gelecek kuşaklara bu mirası bırakacağım.
34 Yalnız kendim için didinmediğime dikkat et, Çünkü bilgeliği arayan tüm insanlar için uğraştım.
25
Üç Güzel Şey
1 Ruhuma büyük zevk veren üç şey vardır, Bunlar Tanrı ve insanlar için de sevindiricidir: Kardeşlerin anlaşması, komşuların dost olması, Birlikte uyum içinde yaşayan karı koca.
2 Ruhum üç tür kişiden tiksinir, Onların var olmasını bir rezalet olarak görür: Kibirli yoksul, yalancı zengin, Akıldan yoksun zina eden yaşlı kişi.
Yaşlı Bilgenin Çekiciliği
3 Gençliğinde bir şey kazanmadınsa Yaşlıyken nasıl bir şey bulabilirsin?
4 Ne güzel şey ağarmış saçlarla doğru yargılar, Ak sakallarla iyi öğütler verebilmek!
5 Ne güzel şey yaşlıların bilgeliği, Seçkin kişilerin göz önünde tutulan öğütleri!
6 Yaşlıların tacı olgun deneyimleridir, Onların gerçek görkemi Tanrı korkusudur.
On Güzel Düşünce
7 Uygun olduğunu düşündüğüm dokuz şey vardır, Şimdi dilimin ucunda olan bir onuncu şey vardır: Mutluluğu çocuklarında bulan, Düşmanlarının yıkımını görünceye dek yaşayan,
8 Aklı başında bir eşi olan mutludur. Öküz ve eşekle çabalamayan, Diliyle hiç günah işlemeyen de mutludur. Kendisi kadar değerli olmayan Kişiye hizmet etmeyen insan da öyledir.
17 Öç duygusu bir kadının görünüşünü değiştirir, Yüzü bir ayınınki kadar acımasız olur.
18 Kocası komşularla yemeğe çıktığı zaman, Elinde olmadan dertlenip içini çeker.
19 Hiç bir kötülük bir kadının yapacağı kötülükle kıyaslanamaz, Onun yazgısı günah işleyenin yazgısı olsun!
20 Bir kum yığınına tırmanmak Yaşlı kişinin ayakları için ne denli güçse, Sessiz bir koca için Geveze bir kadınla yaşamak o denli güçtür.
21 Bir kadın güzelliğiyle seni avucunda oynatmasın, Asla aklını başından almasın.
22 Kadın kocasına destek olursa, Geçimsizlik, saygısızlık ve utanç kaybolup gider.
23 Ama kin duyan bir kadın söz konusuysa, elde edilen sonuç, Can sıkıntısı, umutsuz bakışlar, yaralı yürektir. Gevşek eller ve bükülen bacaklar Kadının kocasına bezginlik verdiğini gösterir.
24 Günah bir kadınla başlamıştır, Onun yüzünden hepimiz öleceğiz.
3 İyi bir eş en iyi kısmettir, Tanrı'dan korkanların payına düşendir.
4 Zengin veya yoksul yürekleri sevinç doludur, Her mevsimde güler yüzlü olurlar.
5 Yüreğimi korkutan üç şey vardır, Dördüncüsü de beni dehşete düşürür: Bütün kentin kara çalması, insan kalabalığının toplanması, Asılsız suçlama, bu üç olay ölümden de kötüdür.
6 Ama başka bir kadını kıskanan kadın Kalp kırıklığı ve acı getirir, Bütün bu olaylar insan dilinin neden olduğu yıkımlardır.
7 Kötü bir eş, uymayan öküz boyunduruğu gibidir, Onun hakkından gelmeye çalışmak Akrebe dokunmaya benzer.
8 Sarhoş bir eş herkesi kışkırtıp öfkelendirir, Alçaldığını gizlemek için hiç bir çaba göstermez.
9 Bir kadının şehveti cüretli bakışlarında belli olur, Yandan göz atmasından anlaşılır.
10 Bildiğini okuyan kızını sıkıca kontrol altında tut, Yoksa senin hoşgörülü oluşundan yararlanacaktır.
11 Kızının utanmaz bakışlarını gözet, Seni rezil ederse şaşırma.
12 Susayan bir yolcu gibi ağzını açacak, Karşılaştığı her sudan içecektir. Her kancanın önünde oturacak, Ok kılıfını her oka açacaktır.
13 Bir kadının zarifliği kocasını büyüler, Onun başarıları erkeği daha güçlü kılar.
14 Sessiz bir eş Tanrı'nın armağanıdır, İyi ahlaka değer biçilmez.
15 Alçakgönüllü bir eş iki misli nimettir, İffetli ahlakın değeri tartılamaz.
16 Bakımlı bir evde yaşayan iyi bir eşin güzelliği, Tanrı'nın yarattığı dağların üstüne doğan güneşe benzer.
17 Biçimli bir vücudun üstündeki güzel yüz, Kutsal kandil sehpasının üstünde ışık veren kandile benzer.
18 Sağlam topuklara basan biçimli bacaklar, Gümüş kaideye oturtulmuş altın sütunlar gibidir.
19 (Oğlum, gençken sağlığını koru, Gücünü yabancılara verme.
20 Ovada verimli tarla ara, Tohumundan ek ona, Kendi tohumuna güven.
21 Böylece senin soyun sürecek, Kendi ailesinde güven içinde büyüyüp gelişecek.
22 Fahişe ağızdan sızan tükürük, Sadık olmayan evli kadınsa sevgililerine ölüm sütunu gibidir.
23 Tanrı yolunda yürümeyen kadın Pay olarak kötü adama verilir, Ama Tanrı'dan korkan kadın Tanrı yolunda yürüyen adama verilir.
24 Utanç duymayan kadın sürekli alay eder, Alçakgönüllü kadınsa kocasının yanında bile utanç duyar.
25 İnatçı kadın dişi köpek gibidir, Ama utanç duygusuna sahip kadın Rab'den korkar.
26 Kocasına saygı duyan kadın Herkesçe bilge kişi diye bilinecek. Ama gururlanarak kocasına saygısızlık eden Herkesçe kötü kadın diye bilinecek. Karısı iyi olan adam mutludur, Uzun yıllar yaşayacak
27 Yüksek sesle çok konuşan kadın Savaş çağrısı çalan bir boruya benzer, Böyle bir kadına sahip olanın yaşamı Hep kargaşa içinde geçecek.)
Acı Olaylar
28 Yüreğime acı veren iki şey vardır, Üçüncüsü de beni öfkelendirir: Yoksul durumda zayıflaya zayıflaya eriyip giden savaşçı, Akıllı kişilere tepeden bakılması, Erdemli insanın günaha yönelmesi. Tanrı böyle bir insana kaza sonucu ölüm verir.
29 Bir tüccar için suç işlememek, Bir satıcı için günaha girmemek güçtür.
27
1 Çok sayıda kişi kâr elde etmek için günaha girmiştir, Varlıklı olmak umudunu taşıyan kişi acımasız olmalıdır.
2 İki taşın arasındaki oynak yere bir tahta çivi sokulur, Aynı biçimde alıp satma işlemine günah takılır.
3 Eğer bir insan içtenlikle Tanrı'dan korkmuyorsa, Evi yakında yıkılacaktır.
Yaşamda Denenmeler
4 Kalburu çalkalayınca geriye çerçöp kalır, Aynı biçimde bir insan konuşunca kusurları belli olur.
5 Çömlekçinin yaptığı işin deneyi ocaktır, Bir insanı sınamak için konuşurken onu dinlemek gerekir.
6 Ağacın yetiştiği meyve bahçesi verdiği ürünün kalitesine göre değerlendirilir, Aynı biçimde bir insanın sözleri duygularını açığa vurur.
23 Seninle yüzyüzeyken ağzından bal akar, Söylediklerini dinlerken çok duygulanır. Ama senin arkandan başka türlü konuşur, Sözlerinin tiksindirici olduğunu dolaylı olarak anlatır.
24 Ben çok şeyden nefret ederim, Ama en çok bu adamdan tiksinirim, Tanrı da ondan nefret eder.
25 Havaya bir taş atan kişi, onu kendi başına atar, Kötü niyetli vuruşun hem iyi hem kötü etkileri olur.
26 Kuyu kazan kişi onun içine düşer, Tuzak kuran kişi tuzağa düşer.
9 Günah işleyen kişi dostlarına bela getirir, Gönül rahatlığına erişmiş kişileri anlaşmazlığa sürükler.
10 Ateşin yanış biçimi onu besleyen yakıta bağlıdır, Bir kavga da yıkıcı gücüyle orantılı olarak yayılır. Kişinin şiddetli öfkesi gücüne bağlıdır, Varlıklı oluşuyla orantılı olarak taşkınlığı öfkeyle yoğrulur.
14 Üçüncü kişinin dili çok sayıda insanı sarsmış, Onları bir ülkeden diğerine sürüklemiştir. Sağlamlaştırılmış kentleri yıkmış, Prenslerin evini altüst etmiştir.
15 Üçüncü kişinin dili erdemli eşleri evlerinden uzaklaştırmış, Çok çalıştıkları için Hak ettikleri ödülden onları yoksun bırakmıştır.
16 Üçüncü kişinin söylediklerini dinleyen asla erince kavuşmaz, Yaşamını gönül rahatlığıyla asla sürdüremez.
17 Kamçının vuruşu insanın etini kabartır, Ama dilin vuruşu kemikleri kırar.
18 Pek çok kişi kılıç darbesiyle yere yıkılmıştır, Ama çok daha fazla kişinin yıkımına dil neden olmuştur.
19 Ondan korunan ve dilin büyük öfkesine hedef olmayan insan mutludur. Çevresinde dilin boyunduruğunu sürüklemeyen, Onun zincirleriyle bağlı olmayan insan mutludur.
20 Çünkü dilin boyunduruğu demirden, Zincirleri tunçtan yapılmıştır.
21 Onun neden olduğu ölüm çok kötü bir ölümdür, Şeol ona yeğdir.
22 İnanlıları etkisi altına alamaz, Onun alevleri onları yakmaz.
23 Tanrı'dan ayrılanlar o alevlerin içine düşer, O alevler söndürülmeyecektir. Bir aslan gibi onların üstüne salıverilecek, Bir panter gibi onları paramparça edecektir.
24 Mülkünün etrafına engel olarak Keskin dikenli bir parmaklık yapıp Gümüşünü altınını kilit altında saklamaz mısın?
25 Aynı şekilde sözlerini tartmak için bir terazi hazırla, Ağzını sürgülü bir kapıyla kapat.
5 Bir şeyi elde edinceye dek kişi komşusunun elini öper, Onun varlıklı oluşundan saygıyla söz eder. Ama borcunun süresi dolunca ödemeyi geciktirir, Borcunu rasgele sözcüklerle öder, Zamanın uygun olmadığı savını ileri sürer.
6 Sonunda parayı ödese bile alacaklı borcun ancak yarısını alır, Bunu umulmadık yerden gelen para gibi görür. Yoksa parasını geri alamayıp dolandırılacak, Bunu hak etmemesine karşın bir düşman edinecektir. Borç verdiği adam karşılığında Ona sövüp sayacak ve yakınacaktır, Kendisine saygı duymak yerine Değer vermeyecektir.
7 Pek çok kişi borç vermeyi reddederken Kötülük yapmayı düşünmezler, Ancak durup dururken Dolandırılmaktan kaygı duyarlar.
21 Kaygılanma, Derin derin düşünüp kendine işkence etme.
22 İnsana yaşam veren yüreğindeki sevinçtir, Kıvanç insana uzun ömür verir.
23 Kaygıların aklını çel, yüreğine su serp, Üzüntüyü uzaklara dek kovala. Çünkü üzüntü çok kişinin yıkımına neden olmuştur, Hiç kimse için yararlı değildir.
24 Kıskançlık ve öfke yaşamı kısaltır, Kaygılanmak zamanından önce yaşlanmana neden olur.
25 İçten bir yüreği olanın iştahı da yerindedir, Yediği yemek ona yararlı olur.
6 Altın pek çok kişinin yıkımına neden olmuştur, Oysa batacakları zaten belliydi.
7 Altına her şeyi feda edenler için altın bir tuzaktır, Akılsız adamlar bu tuzağa düşer.
8 Suçsuz bulunan ve altının peşinden koşmayan Varlıklı kişi mutludur.
9 O kimdir? Onu kutlayalım, Çünkü o insanlar arasında doğaüstü olaylar yaratmıştır.
10 Bu sınavdan kusursuz çıkan kimdir? Bu işi başardığı için gurur duyabilir. Günah işleyecek güçte olup günah işlemeyen kimdir? Başkasının hakkını yemek durumunda olup da bunu yapmayan kimdir?
11 Onun varlığı sağlam temellere dayanacak, Toplum o yüce gönüllü kişiye alkış tutacaktır.
20 Az yiyen kişi iyi uyur, Sabah erken kalkar, keyfi yerindedir. Obur kişinin yazgısı uykusuzluk, safrayla ilgili sorunlar ve sancılanmaktır.
21 Çok fazla yediysen kalk, Miden bulanıyorsa git rahatla, O zaman kendini daha iyi hissedersin.
22 Beni dinle, oğlum, söylediklerime aldırmamazlık etme, Er geç sözlerimin geçerli olduğunu göreceksin. Tüm etkinliklerinde ılımlı olursan asla hastalanmazsın.
23 Zengin bir sofra kuran insanı herkes över, Cömertliğiyle ilgili düşüncelerinde haklı olurlar.
24 Aynı biçimde cimrinin sofrası Kentte herkesin diline düşer, Cimriliğiyle ilgili düşünceler doğru çıkar.
29 İnsanın, içgüdüsü nedeniyle veya kabadayılığa özenerek İçkiyi fazla kaçırması ruhunu karartır.
30 Sarhoşluk akılsız adamın taşkın davranışlarına neden olur, Bu da onun zararınadır. Sarhoşluk gücü azaltır ve kavgaya neden olur.
31 Bir şarap şöleninde komşunu paylama, Komşun eğlenirken ona tepeden bakma, Sana olan borcunu hatırlatıp ona sitem etme, Hemen ödemesini isteyip komşunun canını sıkma.
32
1 Seni başkan mı yaptılar? Burnun büyümesin, Toplantıda herkes gibi davran, Herkesi mutlu kılmaya özen göster, sonra yerine otur.
2 Görevlerini yerine getirdikten sonra yerine otur, Oradakilerle birlikte eğlenmeye bak, Yeteneğin için onurlandırılırsın.
3 Yaşlı erkekler, konuşun, söz almanız yerindedir, Ancak sözlerinizin bir anlamı olsun ve müziği kesmeyin.
4 Eğlence varsa sürekli yorumda bulunma, Bilgelik taslamak için yanlış zamanı seçme.
5 Şarap şöleninde verilen bir konser değerli bir taşa vurulan yakut mührüne benzer.
6 Bir mevsimde çıkarılan şarapla birlikte çalınan müzik Mücevher yuvasına konan mühürlü zümrüte benzer.
7 Genç erkekler, gerekirse konuşun, Ama salt iki kere konuşun, Ancak size sorulan soruyu yanıtlayın.
8 Konu dışı sözleri bir yana bırakarak asıl konuya dönün, Az sözle çok şey anlatın. Her şeyi biliyormuş, Ama söylemek istemiyormuş gibi bir etki bırakın.
9 Seçkin kişilerle beraberken onlarla eşitmiş gibi davranmayın, Başkası konuşurken anlamsız sözler söylemeyin.
10 Gök gürlemeden şimşek çakar, Alçakgönüllü kişi güler yüzle karşılanır.
2 Yasadan tiksinen adam bilge değildir, Yasaya uyarken ikiyüzlülük ediyorsa, Fırtınaya tutulan gemiye benzer.
3 Akıllı adam yasaya güvenir, Onun için yasa bir kâhinin Kehanette bulunduğu Kutsal Yer kadar güvenilirdir.
4 Söyleyeceklerini önceden hazırlarsan seni dinlerler, Yanıt vermeden önce bildiklerini sıraya koy.
5 Akılsız kişinin duyguları atlı yük arabasının tekerleği gibidir, Aklı dönen bir dingil gibi düşünüp durur.
6 Kızışan damızlık at iğneleyici ve küçümseyici bir arkadaşa benzer, Ona binen kim olursa olsun at kişner.
Eşitsizlik
7 Yıl süresince her günün ışığı güneşten gelmesine karşın, Niye bazı günler diğerlerinden güzeldir?
8 Mevsimleri ve şölenleri çeşitli biçimlere sokan Tanrı'nın aklında günler de değişiktir.
9 O bazı günleri önemli ve kutsanmış, Diğerlerini ise sıradan yaratmıştır.
10 Tüm insanlar yeryüzünden gelir, Adem de topraktan yaratılmıştır.
11 Bilgeliğinin yetkinliğinde Tanrı İnsanlar arasında ayrımlar yapmıştır, Onları çeşitli durumlarda bırakmıştır.
12 Bazı insanları kutsamış ve daha önemli yaratmıştır, Bazı insanlar kutsanmış ve kendisine yakın olmuştur, Diğerlerini lanetlemiş ve utandırmış, bulundukları durumdan alçaltmıştır.
16 En son tetikte olan bendim, Üzüm toplayanların peşinden giderek Bağbozumundan sonra kalan üzümleri toplayan kişi gibi. Tanrı'nın kutsaması sonucu ilk ben yetiştim, Üzüm toplayan kişi gibi üzüm cenderesini tuttum.
17 Salt kendim için çabalamadığıma dikkat et, Ama öğrenmek isteyen herkes için çalıştım.
18 Beni dinleyin, ulusların prensleri, Toplumun liderleri, bana kulak verin!
Özgürlük
19 Yaşadığın sürece oğlunun ya da eşinin, kardeşinin ve dostunun sana hükmü geçmesin. Mülkünü başkasına verme, Çünkü yaptığından pişman olabilir, verdiğini geri isteyebilirsin.
20 Yaşadığın ve vücudunda nefes kaldığı sürece, Hiç kimsenin sana hükmü geçmesin.
21 Çünkü oğullarının merhametine sığınmaktansa, Çocuklarının sana yalvarmaları daha iyidir.
22 Tüm etkinliklerinde patron ol, hakkın olan onurlandırılmayı ortadan kaldırma.
23 Yaşamının sonuna doğru, Ölüm yaklaşırken mirasını dağıtırsın.
Köleler
24 Eşeğe yem ver, onu sopayla yola getir, ona yük taşıt, Köleye de ekmek ver, onu disiplin altında tut ve iş ver.
25 Hizmetçini çok çalıştırırsan rahat edersin, Onu işsiz güçsüz bırakırsan, Özgürlüğü düşünmeye başlayacaktır.
31 Salt bir kölen mi var? Ona kardeşinmiş gibi davran, Çünkü kendine ne denli gereksinmen varsa Ona da o denli gereksinmen var. Ona kötü davranırsan ve o kaçarsa Onu nerede arayıp bulacaksın?
6 Düşler yüce Tanrı'nın temsilcisi olmadıkları zaman, Onları önemseme!
7 Çünkü pek çok kimse düşlerle yolunu şaşırmıştır, Düşlere umut bağlayanların umutları boşa çıkmıştır.
8 Yasaya uymak bu gibi yalanları gerektirmez, Bilgeliği en iyi anlatan içten sözlerdir.
Yolculuk
9 Çok gezen çok bilir, Çok deneyimli kişinin sözleri sağduyu sonucudur.
10 Hiç güçlüklerle karşılaşmamış olanın az bilgisi vardır, Ama çok gezen her şeyin üstesinden gelir.
11 Yolculuklarımda çok şey gördüm, Anlatabileceğimden çok daha fazlasını anladım.
12 Sık sık ölüm tehlikesiyle karşılaştım, Ama canım bağışlandı, nedeni de deneyimlerimdir.
Tanrı Korkusu
13 Tanrı'dan korkan kişinin canı kolay kolay çıkmaz, Çünkü onu kurtarabilecek bir güce umut bağlamıştır.
14 Tanrı'dan korkan kişi yüreksiz değildir, Umudu Tanrı'da olduğu için korkmaz.
15 Tanrı'dan korkan insanın ruhu mutludur. O kime güveniyor? Ona kim destek oluyor?
16 Tanrı'nın gözleri O'nu sevenlerin üstündedir, O, onların güçlü koruyucusu ve güçlü dayanağıdır. O, onları çöl rüzgarından korur, Öğle vakti güneşte onların sığmağı olur. O, sendeledikleri zaman onları korur, Düşecekleri zaman onlara güvence verir.
26 İşlediği günahların bağışlanması için oruç tutan ve sonra da gidip yeniden günaha giren kişi aynı durumdadır. Onun dualarını kim dinler? Kendini alçaltması neye yarar?
35
Yasa ve Sunular
1 Kişinin yasaya saygılı olması birçok sunuya bedeldir, Buyruklara uymakla sunulan kurbanları paylaşır.
10 Yüce Tanrı sana her şeyi verdi, Sen de verirken olanaklarının elverdiği cömertlikte davran.
11 Çünkü Tanrı herkesi fazlasıyla ödüllendirir, Seni de yedi misli ödüllendirecektir.
Tanrı ’nın Adaleti
12 Tanrı'ya rüşvet önerisinde bulunma, Asla kabul etmez, Erdemli olmayan bir kurbana güvenme. . Çünkü Tanrı öyle bir yargıçtır ki, Önemli kişilerin tarafını tutmaz.
26 Silah taşıyan ve oradan oraya dolaşıp Bir kentten diğerine giden erkeğe kim güvenir? Yuvası olmayan ve geceleri değişik evlere konuk olan Erkek aynı durumdadır.
8 Sana öğüt veren kişiye karşı uyanık ol, Her şeyden önce neyin peşinde olduğunu anla, Çünkü verdiği öğüt kendi çıkarına uygundur.
9 Onun senin için tasarıları varsa, Sana: "Doğru yoldasın" der, Ama başına gelecekleri görmek için senden uzak durur.
10 Sana göz ucuyla bakan kişiye danışma, Seni kıskanan kimselere planlarını açıklama.
11 Bir kadına rakibi konusunda, Korkağa savaş konusunda, Tüccara fiyatlar konusunda, Alıcıya satış konusunda, Aşağılık kişiye gönül borcu konusunda, Bencile sevecenlik konusunda, Tembele herhangi bir iş konusunda, İşini savsaklayan işçiye bitecek bir iş konusunda, Aylak uşağa büyük bir girişim konusunda danışma, Öğüt konusunda onlara güvenme.
12 Ondan sonra hekime güven Tanrı onu da yarattı, Hekim seni bırakıp gitmesin, çünkü ona gereksinmen var.
13 Kimi kez başarı onların elindedir,
14 Çünkü hekimler de Tanrı'ya yalvarıp O'nun lütfuyla acıyı dindirmeyi, Şifa vermeyi ve yaşam kurtarmayı O'ndan rica ederler.
15 Bir insan O'nu yaratanın gözünde günah işlemişse Hekim onu tedavi ederken ölmesi yerinde olur.
Yas Tutmak
16 Oğlum, ölen kişi için gözyaşı dök, Acını göstermek için feryat et. Onun vücudunu gereken törenle göm, Mezarını onurlandırmaya önem ver.
17 Acı duyarak ağla, içtenlikle feryat et, Ölen insan için hak ettiği gibi yas tut, Bir veya iki gün yas tut ki, Bu konuda eleştirilere hedef olmayasın, Ondan sonra acın dinsin ve avunmaya bak.
18 Çünkü acının sonucu ölüm olabilir, Acı çeken bir yürek seni güçsüz bırakır.
19 Bırak da acın cenaze töreniyle son bulsun, Acı dolu bir yaşam kişinin bilincini yorar.
20 Yüreğinin acıyla dolmasına izin verme, Acıyı defet, kendi sonunu düşün.
21 Geriye dönüş olmadığını anımsa, Sen ölüye yardım edemezsin ve kendine kötülük edersin.
22 Kötü yazgını anımsa, Çünkü sen de aynı duruma düşeceksin. "Dün benim günümdü, bugünse gün senindir."
23 Ölen insan gömüldükten sonra anısını rahat bırak, O can verdikten sonra onun için kendini üzme ve söylenme.
Esnaf ve Zanaatçılar
24 Boş zaman sayesinde yazman bilge olur, İşleri çok olmayan kişi bilge olur.
25 Saban süren kimse nasıl bilge olsun, Onun salt tutkusu üvendireyi kullanmaktır. O, çift öküzlerini sürerken zihni onların yaptığı işi izler, Söyledikleri de her zaman sığırlarla ilgilidir.
26 Onun aklı sabanın açtığı izdedir, Gecelerini düvelerini şişmanlatmakla geçirir.
27 Her işçi ve zanaatçı da aynı durumdadır: Gece gündüz çabalarlar. Mühür hak eden kişiler Her zaman yeni resim taslakları düşünürler, İyi bir tanım yapmayı çok isterler. Yaptıkları işin kusursuz olması için Geç saatlere dek çalışırlar.
28 Örsünün yanında oturan demirci aynı durumdadır: Pik demiriyle ne yapacağını, düşünür, Ateşin ısısı derisini hafifçe yakıp sızlatır, Bir yandan da ocağın sıcaklığıyla uğraşır, Çekicin gürültüsü kulağını hırpalar, Gözlerini dikerek şablona bakar, İşini bitirmeyi çok ister, Tamamlayıcı düzeltmeleri yapmak için Geç saatlere dek çalışır.
29 İşinin başında olan çömlekçi de aynı durumdadır: Ayaklarıyla tekerlekleri döndürür, İş başındayken her an uyanıktır, Parmakların hafifçe vuruşu önceden tasarlanmıştır.
30 Çömlek çamurunu koluyla döver, Ayaklarıyla özlü çamuru suyla yoğurup sıva haline getirir, Yapıtlarını kusursuz ince ve saydam bir tabakayla kaplamayı çok ister, Ocağı temizlemek için geç saatlere kadar çalışır.
31 Tüm bu insanlar ellerine güveniyor, Her biri kendi işinin ustasıdır.
32 Onlar olmazsa bir kent yapılamaz, Yerleşme olmaz, yolculuk olmaz.
33 Ama onlar danışma, kurulu toplantısına çağrılmıyorlar, Toplumda seçkin bir yerleri yok. Onlar yargıçlarla aynı sıralarda oturmuyor, Yasaları bilmiyorlar.
34 Onlar kültür ve sağgörü bakımından olağanüstü değiller, Özdeyişleri icat etmemişlerdir. Ama yaratılmış dünyaya sağlamlık verirler, Duaları yaptıkları işle ilgilidir.
14 Buhur gibi tatlı koku yayın, Zambak gibi çiçek açın, güzel kokunuzu çevreye yayın. Bütün yapıtları için Tanrı'ya hamdedin, O'nu içtenlikle övün.
15 Tanrı'nın yüce adını bildirin, Ezgilerle ve arp çalarak O'nu övdüğünüzü bildirin, O'nu içtenlikle şöyle övmelisiniz:
16 "Tanrı'nın tüm yapıtları olağanüstüdür! O'nun buyrukları derhal yerine getirilir." "Bu nedir? Bu niçin böyledir?" gibi sorular sormamalısın, Zamanı gelince her şey incelenecektir.
26 Yaşamak için insanların en önemli gereksinimleri su, ateş, demir ve tuzdur, Buğday, un, süt ve baldır, Üzüm suyu, zeytinyağı ve giysidir.
27 Bütün bunlar iyi insanlar için iyidir, Ama günah işleyen kişiler için kötü olurlar.
28 Bazı rüzgârlar cezalandırmak için yaratılmıştır, O rüzgârları öfkesinin kamçısı olarak yarattı. Kıyamet gününde rüzgârlar güçlerini serbest bırakır, Onları yaratanın öfkesini dindirir.
29 Ateş, dolu, kıtlık, ölüm, Bütün bunlar cezalandırmak için yaratılmıştır.
30 Yabanıl hayvanların dişleri, akrepler, engerekler, İnançsızları yok edecek olan öç kılıcı,
31 Bütün bunlar O'nun buyruklarını kıvançla yerine getirir. O istediği zaman onlar yeryüzünde hazırdır, Zamanı gelince O'nun buyruklarına uyarlar.
32 Bu nedenle başından beri kararlıydım, Düşünüp taşındım, oturup yazdım:
33 "Tanrı'nın bütün yaptıkları iyidir, Zamanı gelince her eksiği giderir."
34 "Bu ondan beter" dememelisin, Çünkü her şey zamanı gelince değerini gösterir.
35 Bu ortamda bütün yüreğinle ve var gücünle ezgiler oku, Rab'bin adına övgüler sun!
1 Her insan zorlu sıkıntı çeker, Ademoğulları ağır bir boyunduruk altındadır. Analarının rahminden doğdukları günden her şeyin anasına dönecekleri güne dek bu iş böyledir.
2 Öleceği günü düşünen insan dehşete kapılır, Bu konuyu derin derin düşününce Yüreği korkuyla dolar.
3 Görkemli bir tahtta oturan insan için olsun, Toz toprakta ve çöplükte yaşayan yoksul için olsun,
4 Soylu bir aileden gelip başına taç giyen insan için olsun, Çul giyen kişi için olsun, Her şey taşkınlık ve kıskançlıktan, karışıklık ve huzursuzluktan, Ölüm korkusundan, rekabetten ve didişmeden ibarettir.
5 Gece bile insan yatağında yatarken Uyku tasalarına bir yenisini ekler.
18 Çok çalışanla varlıklı için yaşam güzeldir, Ama bir hazine bulan kişinin durumu her ikisinden de iyidir.
19 Kişinin ününü, çocukları ve kurduğu kent yapar, Ama bilgeliği keşfetmek, her ikisinden de iyidir. Sığırlar ve üzüm bağları insana ün sağlar, Ama kusursuz bir eş, her ikisinden daha değerlidir.
20 Şarap ve müzik insanın yüreğine sevinç verir, Ama bilgeliği sevmek, her ikisinden de iyidir.
21 Flüt ve arp bir şarkıyı daha tatlı yapar, Ama tatlı bir ses her ikisinden de iyidir.
22 Gözler incelik ve güzellik arar, Ama ilkbaharda yetişen mısırın yeşil rengi Her ikisinden de iyidir.
23 Bir dost ya da arkadaşla karşılaşmak her zaman iyidir, Ama mutlu karı koca her ikisinden de iyidir.
24 Erkek kardeşler ve akrabalar zor günlerde iyidir, Ama yardımsever cömertlik her ikisinden de iyidir.
25 Altın ve gümüş sarsılmanı önler, Ama yararlı bir öğüt her ikisinden de iyidir.
26 Para ve güç insanın yüreğine güven duygusu verir, Ama Tanrı korkusu her ikisinden de iyidir. Tanrı'dan korkan kişinin hiçbir eksiği yoktur, Onun başka bir dost araması gerekmez.
27 Tanrı korkusu bereketlerle dolu cennet bahçesi gibidir, İnsana parlaktan da öte bir giysi giydirir.
28 Oğlum, başkalarından dilenerek yaşamını sürdürme, Bir dilenci olmaktansa ölmek daha iyidir.
29 Sürekli başkasının masasına göz diken insanın yaşamı Hiç bir zaman bir yaşam sayılamaz. Başka insanların besiniyle boğazını kirletir, Görgülü, aydın kişi asla böyle bir davranışta bulunmaz.
30 Utanmaz adamın dudakları için dilenmek kolaydır, Ama er geç dilencilik karnını tutuşturacaktır.
2 Ey ölüm, senin yargın sevinç vericidir Gücünü kaybetmiş yoksul için, Yaşlanıp yıpranmış, her şeye sıkılan Sevgisi azalmış, dayanacak gücü kalmamış kişi için.
3 Ölüm yargısından korkma, Senden önce gelenleri ve senden sonra gelecekleri anımsa.
4 Tanrı'nın yaşayan yaratıklar için yargısı budur, Öyleyse yüce Tanrı'nın gözünde iyi olan şeylere Neden karşı çıkalım? Yaşamın on yıl, yüz yıl ya da bin yıl sürsün, yaşamının süreci, Şeol'de durumunu değiştirmeyecektir.
15 Akılsızlığını gizleyen kişi Bilgeliğini gizleyen kişiye yeğdir.
16 Şimdi söyleyeceklerim utanç duygusuyla ilgilidir, Çünkü her utanç duygusunu beslemek uygun değildir. Her durum herkes tarafından Uygun biçimde değerlendirilemez.
17 Annenle babanın önünde ahlaksız davranıştan utan, Prensin ya da kralın yanındayken yalan söylemekten utan.
18 Yargıcın ya da sulh hakiminin önündeyken Haksızlık yapmaktan utan, Ulusun kurulu katındayken Kurula karşı saygısızlık etmekten utan.
19 Arkadaşının ve dostunun önünde Dalavereli işlere girişmekten utan, Yaşadığın mahallede hırsızlık yapmaktan utan.
20 Tanrı'nın gerçeği ve antlaşması katında Dirseklerini masaya dayamaktan utan.
21 Armağanlarını küçümseyenlere armağan vermekten, Sana selam verenleri görmezlikten gelmekten utan. İffetli olmayan bir kadına gözünü dikip bakmaktan, Bir akrabana sırt çevirmekten utan. Başkasının payını ya da armağanını haksız olarak almaktan, Başkasının eşine kur yapmaktan utan.
22 Başkasının hizmetçi kızıyla sevişmekten, -Onun yatağına yaklaşma-Dostlarının önünde sövüp saymaktan, -Birine bir armağan verdikten sonra ona sataşma-Dedikoduyu yineleyip ayrıntılarıyla anlatmaktan,
23 Sana giz olarak söylenenleri açığa vurmaktan utan. Gerçek utancın anlamını o zaman bileceksin, Herkes sana güler yüz ve yakınlık gösterecek.
42
1 Bazı şeylerden utanman gerekmez, Başkaları ne düşünür kaygısıyla sakın günaha girme!
3 Birlikte yolculuk yaptığın arkadaşınla Dikkatli hesap tutmaktan, Dostlarının mülküyle ilgili kararlar vermekten utanma.
4 Terazi ile tartıda doğru olmaktan, az ya da çok kâr etmekten,
5 Pazarlık ederek para kazanmaktan utanma. Çocuklarına sıkı disiplin uygulayıp onları cezalandırmaktan, Kötü bir köleyi kan akıncaya dek kırbaçlatmaktan utanma.
6 Eşin her işe karışıyorsa mührünü kullanmak yerinde olur, Çok sayıda işçin varsa her şeyi kilit altında sakla.
7 Ambardan malları sayarak, tartarak çıkart, Masrafları ve eline geçen parayı yaz.
8 Akılsız bir adamı ya da ahmağı, Gençlerle tartışan yaşlı ve bunak kişiyi Cezalandırmaktan utanma. O zaman gerçek bir aydın olduğunu göstermiş olursun, Herkes davranışlarını uygun bulur.
9 Kızı için babanın uykusu kaçar, ama kızı bunu bilmez, Baba kızı için tasalanır, uykusu kaçar: Kız gençken babası ya hiç evlenemezse diye düşünür, Kızı evliyse, ya kocası ondan soğursa diye kaygılanır.
10 Kız erdense, ya kızlığı bozulursa, Baba evindeyken gebe kalırsa diye kaygılanır. Evlendikten sonra ya kötü yola saparsa, Ya kısırsa diye tasalanır.
11 Kızın dikbaşlı mı? Çok dikkatli ol, Kızın yüzünden düşmanlarının karşısında Gülünecek duruma düşmeyesin, Kentte söylenti konusu olmayasın. Bayağı dedikoduların hedefi olmayasın, Kızın herkesin önünde seni rezil etmesin.
Kadınlar
12 Yakışıklı bir erkeğe gözünü dikip bakma, Kadınlarla oturma.
13 Çünkü güveler elbiselerden gelir, Kadının kini kadından gelir.
14 Bir erkeğin öç alma duygusu Bir kadının sevecenliğinden daha iyidir, Kadınlar utanç ve kınamaya neden olur.
15 Bundan sonra Tanrı'nın yaptıklarını sana anımsatmak, Gördüklerimi anlatmak isterim. Tanrı'nın sözüyle yaptıkları ortaya çıkar, Bütün yaratılış O'nun iradesine boyun eğer.
16 Nasıl ki parlayan güneş her şeyi gözetiyorsa, Aynı biçimde Tanrı'nın yaptıkları da O'nun görkemini yansıtır.
17 Tanrı harikalarını bildirme yeteneğini Kutsal yaratıklarına bağışlamamıştır, Her Şeye Gücü Yeten Tanrı evrenin görkeminde durağan olması için Harikalarını sağlam bir biçimde düzenlemiştir.
18 O, denizleri ve yürekleri etraflıca anlamış, Dolambaçlı ve özel biçimlerini kavramıştır. Çünkü yüce Tanrı'nın bütün bilimlerle tanışıklığı vardır, O, çağın belirtilerini gözlemiştir.
21 O, bilgeliğinin görkemli yapıtlarının Bir düzene uymalarını zorunlu kılmıştır, O, öncesizlikten sonrasızlığa dek var olacaktır. O'na hiç bir şey eklenemez, O'ndan hiç bir şey eksiltilemez. O'nun hiç kimsenin öğüdüne gereksinmesi yoktur.
2 Güneş doğarken şöyle der: "Yüce Tanrı'nın yapıtı olağanüstüdür!"
3 Güneş doruk noktasındayken ülkeyi aşırı sıcaktan kavurur, Onun saçtığı ışığa kim dayanabilir?
4 Kişi sıcağı elde etmek için ocağı yakmalıdır, Güneş dağları üç misli yakar. Yakıcı bir ateş yayar, Birden parlayan ışınları insanın gözünü kamaştırır.
5 Güneşi yaratan, Sözüyle onun yönünü saptayan Tanrı uludur.
6 Aya gelince, o her şeyi vaktinde yapar, Ayları belirtir ve zamanı böler,
12 Gökkuşağı gökyüzünde yüce Tanrı'nın sürüklediği Görkemli bir kuşak oluşturur.
Doğanın Harikaları
13 O'nun buyruğuyla kar yağar, Şimşek çakar.
14 Aynı biçimde hazineleri açılır, Bulutlar kuş gibi dışarı uçar.
15 O, büyük gücüyle bulutları yığar, Dolu yağdırarak onları titretir.
16 - 17 O'nu görünce dağlar sallanır, O gürleyince toprak sıkıntıyla debelenir. O'nun iradesiyle güney rüzgârı eser, Kuzeyden fırtına ya da kasırga gelir. Konan kuşlar gibi kar yağdırır, Yerleşen çekirgeler gibi kar yere düşer.
1 Bundan sonra kutsalları övelim, Birbirini izleyen kuşaklarda atalarımızı övelim.
2 Tanrı görkemli pek çok şey yarattı, En eski çağlardan başlayarak yüceliğini gösterdi.
3 Bazıları kraldı, her şey onların buyruğundaydı, Güçlü olmakla ün salmışlardı. Bazılarıysa akıllı danışmanlardı, Peygamberlere yaraşır kehanette bulunuyorlardı.
4 Bazıları öğüt vererek ulusa yol gösteriyor, Halkın düşüncesini anlıyor, Öğretilerini bilgece sözlerle yapıyorlardı.
5 Bazıları beste yapıyor, Ezgiler yazıyordu.
6 Bazıları varlıklı ve güçlüydü, Dirlik düzenlik içinde evlerinde yaşıyorlardı.
7 Bütün bu kişileri çağdaşları onurlandırıyordu, Onlar zamanın ünlüleriydi.
8 Bazılarının saldığı ün yaşamlarından sonra sürüp gider, Onlardan şimdiye dek içtenlikle, övgüyle söz edilir.
9 Oysa bazıları hiç bir anı bırakmamış, Hiç yaşamamış gibi yok olmuşlardır. Şimdi onlar hiç var olmamış gibidir, Onların çocukları da aynı durumdadır.
10 Ama burada yüce gönüllü erkeklerin listesi vardır, Onların başardığı güzel işler unutulmamıştır.
11 Onları izleyen kuşaklara Güzel bir miras kalmıştır.
12 Onları izleyen kuşaklar antlaşmaları desteklemektedir, Onların sayesinde torunlarının da tutumu özdeştir.
20 O yüce Tanrı'nın yasasına uymuş, O'nunla antlaşma yapmıştır. İbrahim bu antlaşmayı kendi soyuyla sağlama bağlamış, Büyük sıkıntıdayken antlaşmaya içtenlikle bağlı kalmıştır.
21 Bu nedenle Tanrı Onu izleyecek kuşakların uluslarını kutsayacağına dair İbrahim'e söz verip ant içmiştir. Topraktaki toz kadar onları çoğaltacağına, Onu izleyecek kuşakları yıldızlar gibi yükselteceğine, Onlara miras olarak bir denizden diğerine, Irmaktan dünyanın öbür ucuna dek uzanan toprakları vereceğine dair İbrahim'e söz verip ant içmiştir.
23 Bütün insanların hayır dualarını sağlayacağına söz vermiştir. Antlaşmanın Yakup'un başına dayanmasına neden olmuştur. Onu kutsamış, ona miras olarak toprağı vermiştir, Toprağı paylara ayırıp on iki oymak arasında bölmüştür.
45
Musa
1 Musa'yı yüce gönüllü bir erkek olarak yaratmıştır, Onunla tüm insanlar ilgilenip güler yüz göstermiştir. Musa'nın anısı kutsaldır, O hem Tanrı'nın hem de insanların sevgilisiydi.
2 Tanrı Musa'nın ününü Diğer kutsal kişilerin ününe eşit kılmıştır, Onu güçle donatmıştır, Düşmanları ondan yılmışlardır.
3 Musa konuşunca Tanrı mucizeleri durdurdu, Krallar Musa'ya büyük saygı gösterdiler. Tanrı Musa'ya ulusu için buyruklar verdi, Ona kendi görkeminden bir parça gösterdi.
5 Musa'nın sesini duymasına izin verdi, Karanlıkta ona yol gösterdi. Yaşam ve bilim yasasını Yakup'a, Yargılarını İsrail'e bildirmesi için Onunla yüzyüze gelip ona buyruklar verdi.
6 Tanrı Harun'u da Musa gibi kutsal bir erkek olarak yetiştirdi, Onun kardeşiydi ve Levi oymağındandı.
7 Tanrı Harun'la sonsuza dek bir antlaşma yaptı, Onu ulusunun kâhini olarak atadı. Harun'u etkileyici giysilerle süsledi, Ona görkemli bir giysi giydirdi.
8 Onu olağanüstü kusursuz yaptı, Ona yetki simgelerini verdi: Şalvar, uzun cüppe, efod.
9 Cüppenin etrafına giymek için ona nar verdi, Her adımda uyumlu biçimde çalacaktı. Etrafına giyeceği çok sayıda altın ziller verdi, Zil sesinin tapınakta duyulması, Ulusunun çocuklarına anımsatması için.
10 Ona, bir nakkaşın yaptığı, altın ve erguvani renkte, Mor renk tonunda, kırmızı, kutsal bir cüppe verdi. Göğüs üzerinde taşınan yargı simgesi Urim'le Tummim'i verdi, Bir zanaatçının işiydi, örgüsü koyu kırmızı renkteydi.
11 Mühür biçiminde kesilmiş değerli taşlar verdi, Bu taşlar altına monte edilmişti, bir kuyumcu işiydi. Taşların üzerine oyulan yazılar İsrail oymaklarını simgeliyordu.
12 Ona sarığının üstüne koyması için altın bir taç vermişti, Üzerinde kendini adama mührü vardı. Olağanüstü bir süs eşyası, harika bir işçilik, Göz kamaştıran bir ziynet.
13 Ondan önce böyle güzel şeyler yoktu, Ondan başkası da bunları asla kullanmamıştır. Ancak onun erkek çocukları Ve sonsuza dek onun soyundan gelenler Bu giysileri ve süs eşyasını kullanmıştır.
14 Onun sunduğu kurbanlar tümüyle yanıyordu, Günde iki kez devamlı yanıyordu.
15 Musa onu adayıp Kutsal zeytinyağıyla meshetmiştir. Bu onun için sonsuza dek yapılmış bir antlaşmaydı, Cennet yerinde durduğu sürece Onun soyundan gelenler için de geçerliydi. Bu antlaşma nedeniyle o, tapınmayı denetleyecek, kâhin olacak, Tanrı'nın adına ulusunu kutsayacaktı.
16 Tanrı'ya kurbanlar sunması, Bir anı olarak buhur ve yatıştırıcı güzel kokular sunması, Ulusunun bağışlanması için Tanrı onu tüm yaratıklar arasından seçmişti.
23 Elazar oğlu Pinehas, övülecek üçüncü kişidir, Çünkü Pinehas Tanrı'dan korkuyor, Olağanüstü çalışıyordu. Ulusu ayaklandığı zaman o yolundan dönmedi, Sadık ve yürekliydi. Böylece İsrail için kefaret etti.
24 Bu nedenle onunla bir barış antlaşması onaylandı, Kendisi hem tapınağın hem de ulusun yöneticisi oldu. Gerek kendisine gerek soyundan gelenlere Sonsuza dek en yüksek kâhin ünvanı verildi.
25 Yahuda oymağından İşay oğlu Davut'la da Antlaşma yapıldı, Krallık babadan salt bir tek oğla geçmekteydi, Ama Harun'un kâhinliği tüm soyuna verilmiştir.
26 Tanrı yüreklerinize bilgelik versin, Böylece ulusunu erdemli biçimde yargılarsınız. Atalarınızın erdemleri asla kaybolmaz, Onların görkemi onların soyundan gelenlerde kalır.
46
Yeşu
1 Nun oğlu Yeşu savaşta çok güçlüydü, Peygamberlik görevinde Musa'nın halefiydi. Yeşu adı ona gerçekten yakışıyordu, Cennete gitmek üzere seçilmiş olan Ulusun büyük kurtarıcılarından biriydi. Ona karşı koyan düşmanlarından öç alıyordu, Böylece İsrail'e mirasını vermiş oluyordu.
5 Düşmanı her yönden sıkıştırırken, Yüce Tanrı'ya, Güçlü Olan'a seslendi. Sert ve şiddetli dolu taneleri yağdırarak Tanrı ona yanıt verdi.
6 O, düşman ülkeye saldırdı, Savaştaki yiğitliğini ülkelerin onaylaması, Karşılarındakinin güçlü Tanrı olduğunu bilmeleri için Bayırda tüm karşı koymayı yok etti.
7 Yeşu'yla Yefunne oğlu Kalev Musa zamanında hep sadık kalmışlardı. Bütün topluluğun karşısında durup Ulusun günah işlemesini önlemiş, Halkın ayaklanacağı yolundaki fısıltıları susturmuşlardı.
8 Bu nedenle hareket halindeki altı yüz bin askerden Sadece bu ikisi kalmıştı, Bu ikisi miraslarına konmuştu. Çok şeyden zevk alıp Hoşça zaman geçirebilecekleri topraklara yerleşmişlerdi.
9 Tanrı Kalev'i güçlü kıldı, Yaşlılığına dek o güçlü kaldı. Bu güçle Kalev ülkenin dağlık yerlerinde yürüyüş yaptı, Onun soyundan gelenler bu yerlerin mirasçısı oldular.
19 Ölmeden önce Tanrı'nın ve meshettiği yöneticilerinin katında tanıklık etti: "Bir kişiyi herhangi bir maldan, Hem de bir çarıktan bile yoksun bırakmadım." Kimse onu suçlamadı.
20 Uyuduktan sonra yeniden kehanette bulundu. Kralı uyarıp öleceğini bildirdi. Yeryüzünde sesini yükselterek gelecekten haber verdi, Amacı, insanların günahlarını ortadan silmekti.
4 Daha çocukken dev gibi adamı öldürüp Ulusunu utanç duygusundan kurtarmamış mıydı, Elini çıkarıp taşı sapanla atmamış mıydı, Golyat'ın küstahlığını yok etmemiş miydi?
12 Bilge oğlu babası Davut'un tahtına varis oldu, Onun sayesinde tasasız bir yaşam sürdü.
13 Süleyman barış zamanında saltanat sürdü, Tanrı ona gerçek barışı verdi. Böylece Süleyman Tanrı'nın Tapınağı'nı yapacak, Sonsuza dek sürecek bir tapınak hazırlayacaktı.
22 Ama bağışlayan Tanrı tutumunu değiştirmez, Sözünden dönmez, Seçtiği konuyu bozmaz, Onu seven insanın mal varlığını yok etmez. Böylece Yakup'a bir artık, Davut'a ondan oluşan bir kök armağan etti.
23 Süleyman atalarının yanında toprağa verildi, Kendi soyundan bir kişiyi yerine bıraktı. Bu kişi ulusun en akılsız bireyiydi, Akılsız Rehavam'ın siyaseti sonucu ülkede ayaklanma oldu.
24 Yerine Nevat oğlu Yarovam geçti, İsrail'i günaha soktu, Efrayim'i kötü yola sürükledi. Arkasından işledikleri günahların sayısı o denli arttı ki, Kendi ülkelerinden uzaklaşmak zorunda kaldılar.
10 Diriliş gününü bildiren peygamberlikler senin adını veriyor, Öfkenin belirmesi sona ermeden Tanrı'nın öfkesini yatıştıracaksın. Babaların yüreklerini çocuklarına doğru çevirecek, Yakup'un oymaklarını eski durumuna getireceksin.
12 Kasırga İlyas'ın kefeni oldu, Elişa onun ruhuyla doldu. Yaşamı süresince hiç bir devlet başkanı İradesini yitirmesine neden olamadı, Hiç kimse ona boyun eğdiremedi.
13 Hiç bir iş onun için zor değildi, Ölürken bile bedeni peygamberlikte bulundu.
14 Yaşamı süresince harikalar yarattı, Ölürken yaptıkları olağanüstüydü.
15 Bütün bunlara karşın insanlar pişman olmadı, Günah işlemekten vazgeçmedi, Sürü halinde ülkelerinden dışarıya gönderilinceye, Bütün dünyaya dağılıncaya dek!
16 Ülkede kalanların sayısı azdı, Yöneticiyse Davut soyundandı. Bir bölümünün tutumu Tanrı'yı sevindirdi, Öbürleriyse birbiri ardından günah işlediler.
Hizkiya
17 Hizkiya kentini güçlendirdi, Gereken su rezervini sağladı. Demirle kayaların içine tünel açtı, Sarnıçlar yaptırdı.
19 O zaman onların yürekleri, elleri titredi, Doğum sancıları çeken bir kadının sancısını duydular.
20 Tanrı'ya yalvarıp lütfuna sığındılar, Ellerini O'na uzattılar. Tanrı gökte onları çabucak duydu, Yeşaya aracılığıyla onları kurtardı.
21 Asur ordusunun ordugahına saldırdı, O'nun meleği Asurlular'ı kılıçtan geçirdi.
22 Çünkü Hizkiya'nın tutumu Tanrı'yı sevindirecek biçimdeydi, O, atası Davut'un davranışlarına uyuyordu. Peygamber Yeşaya ona böyle yapmasını emretmişti, O, önsezisi güvenilir, büyük bir insandı.
Yeşaya
23 Onun zamanında güneş yerinden oynayıp geri gitti, Kralın yaşamını uzattı.
24 Ruhun gücüyle en sonraki şeyleri görüyor, İsrail halkındaki yaslı kimseleri avutuyor,
25 Sonsuza dek geleceği bildiriyor, Gizli şeyleri ortaya çıkmadan epey önce açıklıyordu.
49
Yoşiya
1 Yoşiya'nın anısı Güzel koku hazırlayan kişinin becerisiyle ortaya çıkan Harman yapılmış buhur gibidir. Herkesin ağzına bal gibi tatlı gelir, Şarap şöleninde çalınan müziğe benzer.
2 Doğru yolu seçip insanları inanca döndürdü, Yasaya uymayan tiksindirici şeyleri kökünden söktü.
7 Her şey Yeremya'nın önceden haber verdiği gibi oldu, Çünkü ona kötü davrandılar. Oysa annesinin rahmindeyken peygamber olarak kutsanmıştı, Onun görevi yıkmak, acı vermek ve yok etmekti, Ama ayrıca geliştirmek, yerleştirmekti.
12 Yosadak oğlu Yeşu da öyleydi, Her ikisi yaşamları süresince tapınağı yaptılar, Tanrı için yazgısı sonsuza dek övgü olan Kutsal bir ulus yetiştirdiler.
Nehemya
13 Nehemya'nın da anısı uludur, O, yıkılan duvarlarımızı yeniden kurdu. Sürgü sürerek kapanan kapıları onardı, Evlerimizi yeniden yaptı.
Atalar
14 Yeryüzünde Hanok'a eşit olan kimse yaratılmamıştır, Çünkü kendisi göğe alınmıştır.
7 Yüce Tanrı'nın Tapınağı'na ışık saçan güneş gibi, Göz alıcı bulutların karşısında parıldayan gökkuşağı gibi,
8 Bahar mevsimindeki güller gibi, Denize dökülen ırmağın kenarındaki zambaklar gibi, Yaz mevsimindeki bir tütsü filizi gibi,
9 Buhurdanlıktaki ateş ve buhur gibi, Altın varaktan yapılmış ve çeşitli değerli taşlarla üstüne Sert bir tabaka oluşturulmuş bir kap gibi,
10 Meyve yüklü bir zeytin ağacı gibi, Bulutlara süzülerek yükselen bir selvi ağacı gibi,
11 Görkemli cüppesini giyer, Din adamı olarak olağanüstü ve kusursuz olurdu. Kutsal sunağa doğru ilerleyince, O kutsal yerin çevresini kendi ululuğuyla doldururdu.
12 Çevresinde kardeşlerinden oluşan bir kalabalıkla Sunağın yanında durarak Kâhinlerin elleriyle verdikleri parçaları alırdı. O, güçlü bir Lübnan selvisine benziyordu, Çevresinde sözümona hurma ağacı gövdeleri vardı.
13 Harun'un tüm oğulları görkemli bir biçimde Tanrı'ya olan sunularını ellerinde tutarak Bütün İsrail toplumunun önünde dururken
14 O, sunaklardaki dinsel törenleri tamamlar, Her şeye Gücü Yeten'e, yüce Tanrı'ya verilen sunuları Gerektiği gibi sırasıyla sunardı.
15 Elini uzatıp bardağı alır, Üzüm suyunun bir kısmını Sunağın altına, yere dökerdi, Yüce Tanrı için, tüm evrenin egemeni için, Yatıştırıcı bir güzel koku!
16 Ardından Harun'un oğulları bağırıp Dövülmüş madenden yapılmış borularını çalardı, Yüce Tanrı' nınkini anımsatan güçlü bir ses duyulurdu.
26 Seir Dağı'nda oturanlar, Filistliler, Şekem'de yaşayan akılsız insanlar.
Sonuç
27 Yeruşalim'de Sirak oğlu, Elazar oğlu Yeşu Yüreğindeki bilgeliği dile getirerek Bilgelik ve bilgi dolu bu kitabı yazmıştır.
28 Bu konularla uğraşan, Bu konuları ciddi olarak düşünüp bilge olan mutludur.
29 Bu kitapta öğrendiklerini uygulayan kişi Her şeyi yapacak güçte olur, Çünkü onun yürüdüğü yolu Tanrı'nın nuru aydınlatmaktadır.
51
Tanrı’ya Övgü Sunusu
1 Rabbim, kralım, sana övgü sunacağım, Benim kurtarıcım olan Tanrı, seni öveceğim, Senin adına övgü sunuyorum.
2 Sen beni korudun, bana destek oldun, Vücudumu yok olmaktan kurtardın, Yalan söyleyen dilin tuzağından, Yalanlar uyduran dudaklardan beni kurtardın. Çevremdeki kişilerin önünde Bana destek oldun, beni kurtardın,
3 Bağışlama yetkinliğinin enginliğine, Adının yüceliğine uygun biçimde davrandın. Beni öfkeyle yok etmek isteyenlerin pençelerinden, Yaşamımı araştıran kişilerin elinden, Bana giydirilen nice nice ateşten gömlekten beni kurtardın.
6 Yalan yere ant içip kralın katında bana kara çalan dil, Ruhum ölüme yaklaştı, Yaşamım Şeol'ün kıyısına dek aşağıya indi.
7 Çevremi kuşatmışlardı, Bana destek olacak kimse yoktu, Bana yardım edecek birini boş yere aradım.
8 Rabbim, sonra insanlara ne denli acıdığını anımsadım, En eski çağlardan başlayarak etkinliklerini anımsadım, Sabırla seni bekleyenleri nasıl kurtardığını Düşmanlarının pençelerinden onları nasıl kurtardığını anımsadım.
9 Yeryüzünden dileğimi yukarı gönderdim, Ölümden kurtulmam için yalvardım,
10 Tanrı'ya seslendim: "Babamız olan Rab, Bugünlerde bana ateşten gömlek giydirildi, beni bırakma, Çalım satan kişilere karşı çaresizim, beni bırakma. Senin adını aralıksız öveceğim, Gönül borcu altında kalarak Senin adına coşkuyla övgü dizeceğim."
11 Dileğim kabul edildi, Çünkü beni yok olmaktan kurtardın. O kötü günlerden beni kurtardın.
12 Onun için senin davranışlarından Duyduğum mutluluğu anlatacağım, Seni öveceğim, Tanrı'nın adını kutsayacağım.
Bilgeliğin Ardınca Koşmak
13 Delikanlıyken yolculuk etmeden önce Tanrı'ya yakarışlarımda tümüyle bilgeliği dilerdim.
16 Kulağımı kısa bir süre eğerek onu kavradım, Ondan çok şey öğrendim
17 Onun sayesinde ilerledim, Bunun övgüsü bana bilgeliği verenin olsun!
18 Çünkü onu uygulamaya kesinlikle karar verdim, Doğru olanı içtenlikle aradım, Utanılacak bir duruma düşmeyeceğim.
19 Ruhum onu elde etmek için güçlü ve sürekli bir çaba gösterdi, Yasaya uymaya ve en ince ayrıntılara önem verdim. Ellerimi gökyüzüne uzattım, Bilgelik konusunda bilgisiz olduğum için yerindim.
20 Ruhumu ona doğru çevirdim, Arınmakla onu buldum. Ta başından beri yüreğim onda durağandı, Onun için o beni hiç bir zaman bırakmayacaktır.
21 Öz varlığım tutkuyla onu aradı, Şimdi de yararlı bir iyelik kazandım.
22 Tanrı beni bu dille ödüllendirdi, Bu dille ben O'na coşkuyla övgü dizeceğim.
23 Bana gel, bilgisiz kişi, Okulumda yerini al.
24 Ruhun bunlara susamışken, Yoksun kalmaktan niçin yakınıyorsun?